Şirince

DESTİNASYON Kültürel Miras Destinasyonu YERLEŞİM MERKEZİ Köy Yerleşimi

İzmir’e bağlı Selçuk ilçesinin sekiz kilometre doğusunda bulunan Ege Bölgesi'nin en güzel köylerinden biri olarak kabul edilen Şirince, özellikle taş evleri, dar sokakları, şarapları ve doğal güzellikleriyle ünlüdür. Şirince'nin geçmişi antik dönemlere kadar uzanır. 1922 yılına kadar Ortodoks Rumları'nın yaşamış olduğu küçük bir köydür. O yıllarda sadece birkaç Türk Müslüman görevliler haricinde nüfusun Rumlar'dan oluşması kültür ve gelenekte bir birliktelik oluşturmuştur. 1923 Türkiye-Yunanistan Nüfus Mübadelesi sırasında köyde yaşayan Rumlar Yunanistan’a göç etmiş, yerine Balkanlardan gelen Türk göçmenler yerleştirilmiştir. Yüzyıllık evleri, her biri ayrı bir manzaraya açılan dar taşlı sokakları, doğası ve temiz havası ile o yıllardan günümüze kadar korunmuş tarihi mimarisi ile turistik bir köydür.

Eski kaynaklarda Şirince köyünün “Dağdaki Efes” ismi ile anılması bu köyün köklerinin çok eskiye dayandığını göstermektedir. Köyün kuruluşu hakkında birçok hikayeler anlatılmaktadır.  

En yaygın olarak bilinenleri ise Şirince’nin kuruluşu beylikler dönemine rastlamaktadır. Derebeyin yanında çalışan köylülerden bir grup azad edilmelerini ve kendilerine bugünkü Şirince köyü ve çevresinin verilmesini dilerler. Bunun üzerine bey sorar; yerleşeceğiniz yer güzel mi? Yanıt Çirkince’dir. Bey de “öyleyse köyünüzün adı Çirkince olsun” der ve azad edilen köylüler tarafından Şirince kurulur. 

Köyün özgün adı olan Kırkınca’nın, efsanelere göre zamanında dağlara sığınan kırk kişiye atfen verildiği söylenir. Rumca telaffuzu zamanla "Kirkice," "Kirkince" ve "Çirkince" gibi farklı biçimlere dönüşmüştür. Ancak, Cumhuriyet’in ilk yıllarında İzmir Valisi Kazım Dirik’in talimatıyla köyün adı Şirince olarak resmileştirilmiştir. 

Şirince’nin, 2012 yılında Maya takvimine dayalı kıyamet kehaneti ile gündeme gelmesi, köyün uluslararası çapta büyük ilgi görmesine sebep olmuştur. Mayalıların geliştirmiş olduğu Uzun Sayım Takvimi, 21 Aralık 2012 yılında sona eriyordu. Bu durumda bazı kişiler bu tarihte dünyanın sonunun geleceği, kıyametin kopacağına inanıyorlardı. Maya uzmanları bu durumu reddetmiş olsalar da kehanet dünya genelinde büyük bir yankı uyandırdı. Bu süreçte, bazı ezoterik ve spiritüel gruplar, kıyametin kopmayacağı ve insanların korunabileceği enerjisi yüksek yerler olduğunu öne sürdüler. Bu yerlerden biri olarak Fransa’daki Bugarach Köyü, diğeri ise Türkiye’deki Şirince Köyü gösterildi. Peki neden Şirince seçilmişti? Köyün Efes Antik kenti yakınlarında olması ve tarih boyunca mistik bir atmosferinin olması, doğal yapısının bozulmadan günümüze kadar gelmiş olması, Spiritüel çevreler tarafından yüksek enerjili bir bölge olarak görülmesi, Hristiyanların inanışlarına göre, Meryem Ana’nın son yıllarını Efes civarında geçirdiğine inanılması ve Meryem Ana Evi’nin Şirince’ye çok yakın olması bu söylentilerin oluşmasına sebep olmuştur.

Bu sebeple söz konusu tarih yaklaştıkça Şirince’ye büyük bir ziyaretçi akını başladı. Binlerce yerli ve yabancı turist, köyde kıyametten korunmak veya bu özel günü deneyimlemek için toplandı. Otellerin rezervasyonları aylar öncesinden doldu, köyde şarap ve hediyelik eşya satışları patladı. Sonuç olarak, beklenen kıyamet kopmadı, ancak Şirince bu olay sayesinde turistik açıdan büyük bir popülerlik kazandı ve bugün hâlâ, bu efsane sayesinde birçok turistin ilgisini çekmeye devam ediyor. Şirince, tarihi dokusunu koruyan ve doğal güzellikleriyle huzur veren bir köy olarak İzmir ve çevresinden gelen ziyaretçilerin gözde destinasyonlarından biridir. Köyü ziyaret edenler tarafından şarap tadımı yapmak, tarihi sokaklarda gezinip fotoğraf çekilmek, el yapımı sabun, zeytinyağı ve organik ürünlerden satın almak ve Aziz John Baptist Kilisesi'ni ziyaret etmek yapılan aktiviteler arasında yer almaktadır.

Şirince, tarihî ve kültürel turizmin yanı sıra farklı turizm türleri açısından da büyük bir potansiyele sahiptir. Doğayla iç içe olması ve organik tarım ürünleriyle öne çıkması, sürdürülebilir turizm projeleri için fırsatlar sunmaktadır. Festival ve etkinlik turizmi açısından önemli bir potansiyele sahiptir. Şirince’de düzenlenecek şarap festivalleri, yerel sanat etkinlikleri ve kültürel şenlikler, turizm sezonunu genişletmeye katkı sağlayabilir.

Şirince, günübirlik ziyaretçilerin yoğun olduğu bir destinasyondur. Net bir veri bulunmamakla birlikte, özellikle yaz aylarında ve hafta sonlarında binlerce kişi köyü ziyaret etmektedir. Yerli turistlerin yanı sıra, yabancı turistler de özellikle Efes, Kuşadası ve İzmir turlarının bir parçası olarak Şirince’ye de uğramaktadır. Çoğu ziyaretçi günübirlik gelirken, bazı turistler bir-iki gece konaklamayı tercih etmektedir. Şirince’de butik oteller, pansiyonlar ve taş evlerden dönüştürülmüş konaklama tesisleri bulunmaktadır. Büyük otel zincirleri yerine, köyün tarihi ve doğal dokusuna uygun konaklama seçenekleri sunulmaktadır. Şirince, özellikle şarap evleri, kahvaltı mekanları ve geleneksel Ege mutfağı sunan restoranlarıyla tanınır. Şarap tadımı yapılan mekanlar ve organik ürünler sunan kafeler, ziyaretçilerin ilgisini çeken önemli unsurlardır.

Referanslar

https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/izmir/gezilecekyer/selcuk-sirince-koyu, (Erişim tarihi: 13. 02. 2025); http://www.selcuk.gov.tr/sirince, (Erişim tarihi: 13. 02. 2025); https://www.kusadasitanitim.com, (Erişim tarihi: 13. 02. 2025); https://www.selcukticaretodasi.org.tr, (Erişim tarihi: 13. 02. 2025)