Köy Turizmi

Kavram Turizm Çeşitleri Üretim Yönetimi ve Pazarlama

Köy turizminin alanyazında çok fazla tanımının olmamasının sebebi, genellikle kırsal turizm kapsamında ele alınmış olup, tanımının kırsal turizm adı altında yapılmasıdır. Bununla birlikte diğer turizm çeşitlerinden tarım turizmi, çiftlik turizm ve yayla turizm ile genellikle aynı tanım altında değerlendirilmektedir. Ekoturizm kapsamında da ele alınan köy turizmi, kıyı bölgelerdeki yoğunlaşmayı önlemek, kırsal bölgelerin ekonomik kalkınmasını sağlamak, kent yaşamından bunalan bireyler için kaçış alternatifi olarak öne sürülmektedir. Köy turizmine katılanlara köy evinde konaklama olanağı sunularak ev sahiplerinin gündelik işlerinden; meyve-sebze veya şifalı bitki toplama, toprak çapalama, süt sağma, yöreye ait geleneksel yemekleri hazırlama, yöreye ait el işi öğrenme veya izleme, yörenin örf ve âdet kutlamalarına katılma gibi faaliyetlerde bulunması sağlanır. Böylece ziyaretçilerin kentsel yaşamın verdiği kirlilik ve stresten uzaklaştırarak, kırsal hayatla ilgili bilgi ve deneyim edinmesini sağlanırken, bölgenin de sosyoekonomik anlamda kalkınması planlanır.

Köy turizminin alternatif bir turizm çeşidi olarak ele alınması her ne kadar XXI. yüzyılda gerçekleşmiş olsa da, bunun temelini hazırlayan unsurlar XIX. yüzyıl sonlarında gelişmeye başladı. Sanayileşmenin özellikle Avrupa kıtasındaki birçok ülkeyi etkisi altına alması, bireylerin sosyo-ekonomik durumunun yükselmesi, şehirlerin gelişip büyümesi ve bununla birlikte hava ve gürültü kirliliğinin oluşmasıyla insanların doğaya dönüş yaşaması paralel doğrultuda gerçekleşmiştir. Bunu gören Almanya, Fransa ve İtalya gibi birçok Avrupa ülkesi kırsal bölgelerini turizm kapsamında öne çıkarmaya başlamıştır. Almanya 1950’li yıllarda hem kırsal yörelerde yaşayan köylülere ek gelir sağlamak hem de o bölgelerde yaşayan gençlere iş imkânı yaratarak iç göçün önlenmesini amaçlayarak köylerini turizm destinasyonu olarak ele almaya başlayan ilk ülkelerdendir. Bavyera bölgesi Almanya’nın köy turizminde öne çıkan bölgesidir. Avusturya’da uzun yıllardır dağ köylerinde yaşayan ailelerin evlerini turistlere kiraladıkları ve bu şekilde yan gelir elde ettikleri, Portekiz’de ise balıkçı köylerinde balıkçılıktan sağlanan gelirin yanı sıra yaz mevsiminde yöreye gelen yerli ve yabancı turistlere evlerini pansiyon olarak vererek ve gündelik işlerine turistleri de dâhil ederek para kazandıkları bilinmektedir. Günümüzde köy turizmi destinasyonları olarak Avrupa’nın yanı sıra Endonezya, Bangladeş, Hindistan ve Yeni Zelanda gibi ülkeler de bu turizm çeşidinden payını almak için köylerini öne çıkarmaktadır.

Türkiye 1990’lı yıllarında başlarında kıyı bölgelerindeki yoğunlaşmanın önüne geçme ve Batı ülkeleriyle rekabet edebilmek için turizm çeşitlendirmesine gitmiş, 2000’li yıllarda ise kitle turizminin yarattığı tahribatı önlemek adına ekoloji dostu turizm türlerine yönelmeye başlamıştır. Kırsal turizm kapsamında köyler öne çıkarılarak yerli ve yabancı turistlerin hem doğal yaşamı hem de yöre kültürünü deneyimlemesi ön plana çıkmıştır. Türkiye’de Ege Bölgesi köy turizmi konusunda önde gelen destinasyonları barındırmaktadır. İzmir -Şirince, Muğla-Yeşilyurt ve Fethiye yakınlarında bulunan Yanıklar Köyü bu destinasyonlara verilebilecek en güzel örneklerdendir. Son yıllarda turizme kazandırılan köylerden biri olan Kırklareli şehrindeki Hamdibey Köyü de yerli ve yabancı turistin ilgisini çekmektedir.

Köy turizmi, bireysel ilişkilere önem veren, yöreyi ve yöre insanının kültürünü tanımayı amaçlayan turistlerin katıldığı bir turizm türüdür. Köy turizmi sayesinde yöre halkı el sanatlarının kaybedilmesinin önüne geçilebilmekte, kentlere göçün minimuma indirerek köy kültürünün devamlılığı sağlanabilmektedir. Gelecek yıllarda değişen turizm trendleriyle kırsal bölgelere ilginin daha çok artacağı, köylerin en az kıyı bölgeler kadar popüler turizm destinasyonları olacağı öngörülmektedir.

Referanslar

Çeken, H., Karadağ, L., & Dalgın, T. (2011). Kırsal Kalkınmada Yeni Bir Yaklaşım Kırsal Turizm ve Türkiye’ye Yönelik Teorik Bir Çalışma, Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 8 (1): 1-14; Jyotsna, J. H., & Maurya, U. K. (2019). Experiencing The Real Village–A Netnographic Examination Of Perceived Authenticity in Rural Tourism Consumption, Asia Pacific Journal of Tourism Research, 24 (8): 750-762; Rahman, K. F., & Yeasmin, S. (2014). Village Tourism as Sustainable Development Alternative: Empirical Evidence from Mawlynnong, the Cleanest Village in Asia. ASA University Review, 8 (1): 129-141; Sharma, N., & Sarmah, B. (2019). Consumer Engagement in Village Eco-Tourism: A Case Of The Cleanest Village in Asia–Mawlynnong, Journal of Global Scholars of Marketing Science, 29 (2): 248-265.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Rahman, K. F., & Yeasmin, S. (2014). Village Tourism as Sustainable Development Alternative: Empirical Evidence from Mawlynnong, The Cleanest Village in Asia. ASA University Review, 8 (1): 129-141.