Doğada yapılan fiziksel ve sportif faaliyetler sanayi sonrası ve trans-modern toplumun yeni kültürel faaliyetlerinin bir parçası olan birçok değer ve kavram tarafından açıklanmaktadır. 1990’lı yılların ortalarından itibaren gelişmiş ülkelerde kapalı alanlarda spor yapmaktan tatmin olamayan veya sıkılan insanlar lifestyle sporlar olarak ifade edilen açık alanlarda yapılan spor dallarına ilgi duymaya başladı. Lifestyle sporları anlam ve kapsam olarak dilimizde doğa sporları ifadesine karşılık gelmektedir. Doğa sporları; insanların doğal çevre koşullarında yapmaktan haz duyduğu, doğayla bütünleşmesini sağlayan, yapması veya izlemesi heyecan veren, doğaya olan özlemin bir yansıması olan spor dalları olarak tanımlanmaktadır.

İnsanların yaşam standartlarındaki artış, çalışma saatlerinin azalması, bunun sonucunda boş zamanların artması, iletişimin iyileştirilmesi ve stresli şehir hayatından ayrılma durumu, doğa ile daha çok temas kurma ihtiyacına neden oldu. Bunun sonucunda günümüz toplumunda doğada yapılan fiziksel ve sportif faaliyetlere olan ilginin arttığı görülmektedir.

İnsanlar içlerindeki macera tutkusu ile dünyanın her yerine gitmektedir. Türkiye, gerek tarihi dokusu gerekse doğal kaynakları yönünden bu sporların her mevsim yapılabileceği çok geniş ve çeşitli bir bölgedir. Birçok doğa sporunun yapılması için gerekli coğrafi ve iklimsel özellikleri turizm hareketliliği açısından oldukça zengindir.

Doğada yapılan fiziksel ve sportif etkinlikler, içerisinde yer alan tehlike düzeyi, risk oranı ve kullanılacak malzemelere bağlı olarak macera, ekstrem, aksiyon, yaşam tarzı veya alternatif sporlar gibi farklı isimlerle de sınıflandırılmaktadır. Doğa sporları yapıldığı doğa koşullarına (hava, kara, su), yapıldığı çevreye (doğal, yapay) ve sporcuların katılım şekillerine (grup, bireysel) göre üç kategoride de sınıflandırılabilmektedir.

Karada yapılan doğa sporları, genellikle doğal alanlarda yarışmak, doğada zaman geçirmek veya hobi olarak yapılan, branşa göre bazı özel teçhizatlar kullanılan sporlardır. Karada yapılan doğa sporlarına; günübirlik doğa yürüyüşü (hiking), kampçılık (trekking), kaya tırmanışı, spor tırmanış, buz tırmanışı, alpin tırmanış, kanyoning, heliski, bisiklet, dağ bisikleti, kayak, kros kayağı, dağ kayağı, yamaç kayağı, helikopterli kayak, kayaklı yürüyüş, snowboard, kayakla atlama, paintball, off road, sand boarding, sokak kızağı, slackline, zorbing, xpogo, izcilik, araç safarisi, oryantiring, mağaracılık ve kaykay gibi spor dalları örnek olarak gösterilebilir.

Suda yapılan doğa sporları, okyanus, deniz, göl, akarsu, baraj gibi doğal ya da yapay suyun olduğu alanlarda yapılan genellikle su üzerinde veya içinde hareket edilmesini sağlayan, kolaylaştıran veya suyun bazı etkilerinden koruyan teçhizatlar kullanılarak yapılırlar. Çeşitli emniyet kurallarına ve teknik bilgiye ihtiyaç vardır. Suda yapılan doğa sporlarına; yelken, rafting, kano, su kayağı, nehir ve deniz kayağı, kürek, serbest dalış, mağaracılık, rüzgâr sörfü, dalga sörfü, uçurtma sörfü, beden sörfü, flowriding, su altı rugby, paletli yüzme, olta balıkçılığı gibi spor dalları örnek olarak gösterilebilir.

Havada yapılan sporlar genellikle yarışmaktan ziyade macera ve hobi olarak havada uçmayı esas almaktadır. Bu sporun yapılabilmesi için uçmaya yarayacak belirli malzeme ve gerekli olan teknik bilgiye mutlaka ihtiyaç vardır. Özellikle emniyetin ön planda olduğu belirli kurallar çerçevesinde yapılmaktadırlar. Ancak, havada yapılan maceralar yerçekimi nedeniyle sporculara farklı heyecanlar sunmaktadır. Havada yapılan sporlara; paraşütle atlama, yamaç paraşütü, serbest uçuş, yelken kanat, delta kanat, planör, balon, bungy jumping, base jumping, wingsuiting, hand gliding, gökyüzü sörfü, örnek olarak verilebilir.

Gün geçtikçe turizm ile ilişkili artan sportif etkinlikler, Türkiye’nin turizm alanında gelişme potansiyeline sahip olduğunu göstermektedir. Türkiye’den son yıllarda doğa sporları sebebiyle spor turizmi hızlı bir gelişim göstermektedir. Türkiye’de 10-15 yıl öncesinde birçok doğa sporunun isimleri dahi bilinmezken, bugün turizm endüstrisinde yer alan doğa sporlarının hemen hepsi ülkemizde de yapılmaktadır. Spor dallarının birçoğu turizm ile birlikte ortaya çıktı ve gelişti. Bu spor faaliyetleri sayesinde Türkiye’nin doğal güzellikleri ön plana çıkmakta ve turizm potansiyeli artmaktadır.

Her geçen gün farklılaşan turizm faaliyetleri içerisinde doğa sporları ayrı bir öneme sahiptir. Birçok insan yoğun şehir yaşantısından kaçarak, boş zamanlarını doğadaki etkinlik ve aktiviteler ile geçirmek istemektedir. Doğa sporları kitle turistleri bakımından turizm ürün ve hizmetlerinin zenginleşmesine sebep olmakta, insanların tatilden sağladıkları faydayı yükseltilmektedir. Bu bakımdan doğal zenginlikler çeşitli biçimlerde turizm endüstrisine katkı sağlamaktadır. Doğa sporları turizm alanında ürün ve hizmetlerin önemli bir parçası olmaktadır.

Turizm amaçlı su sporları gezi, eğlence ve sportif özelliğe sahiptir, sualtı ve su üstü faaliyetler olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Sualtı sportif faaliyetler; aletli dalış, aletsiz dalış ve tanıtım dalışı olarak üçe ayrılmaktadır. Su üstü sportif faaliyetler ise motorsuz su sporları (kano, rüzgar sörfü, yelken, deniz bisikleti), motorlu kişisel deniz araçları ile yapılan su sporları (jet – ski) ve ticari sürat tekneleri ile yapılan motorlu su sporları faaliyetleri (örnek; şişme deniz oyuncukları; banana, ringo, su kayağı) olmak üzere üçe ayrılmaktadır. Su sporları çok çeşitli faaliyetleri kapsamaktadır. Su sporları ile ilgilenen turistlerin en çok ilgi gösterdikleri sporlar; yelkencilik, rafting, kano, su altı dalış (diving), rüzgar sörfü (windsurfing) ve uçurtma sörfü (kitesurfing) olmaktadır.

Türkiye’de yaklaşık olarak 700 adet su sporu işletmesi bulunmaktadır. Bu işletmeler genellikle otel ve tatil köyleri önünde işletilmektedir. Yıllık su sporları aktivitelerinin Türkiye’ye sağladığı gelir yaklaşır olarak 150 Milyon ABD Doları olduğu tahmin edilmektedir. 

Türkiye’de deniz turizmi gelirleri, toplam turizm gelirlerinin yüzde 20’sini oluşturmaktadır. Geçmişte insanlar konaklama ağırlıklı olarak turizm seçimlerinde bulunurken artık alternatif turizm seçeneklerine yönlenmektedirler. Alternatif turizm olarak su sporları ülkemizde ilgi odağı olmuştur. Örneğin Alaçatı’nın rüzgar sörfü ile tercih rotalarındandır. Alaçatı’da rüzgar sörfü alanında dünya, Avrupa ve Türkiye şampiyonaları düzenlenmekte ve organizasyonlar büyük ilgi görmektedir. Alaçatı’da düzenlenen organizasyonlar şunlardır; Alaçatı Sörf Festivali, PWA Windsurf Dünya Kupası Alaçatı Ayağı, Türkiye Windsurf Ligi Yarışları Alaçatı Ayağı, IFCA Çocuklar, Gençler & Büyükler Dünya Sörf Şampiyonası (2013). Yarışmalar farklı ülkelerden 100’den fazla katılımcıyla gerçekleşmektedir. Binlerce yerli ve yabancı turist organizasyonlara katılım sağlamakta, şehirdeki turizm hareketliliğini artırmaktadır.  Alaçatı’da rüzgar sörfü tüketicilerinin profili incelenmiş ve turistlerin Alaçatı’ya gelme nedenleri yüzde 70 oranında rüzgar sörfü, yüzde 9 dinlenmek, yüzde 6 gezmek ve diğer sebepler olduğu görülmüştür. Rakamlar sportif bir faaliyetin şehirdeki turizme katkısı açıkça göstermektedir.