Kırsal Turizm
Kavram Turizm Çeşitleri Üretim Yönetimi ve Pazarlama
-
2019
Tanımdan da anlaşılacağı üzere kırsal turizm kırsal alanda doğayla iç içe gerçekleştirilebilecek birçok faaliyeti kapsamaktadır. Bu kapsamda tarımsal faaliyetleri deneyimleme, yöresel ürünlerin üretimini izleme ve tatma, at biniciliği, yürüyüş, tırmanma, dağcılık, balık tutma, kuş gözlemciliği, rafting, çim kayağı, flora ve fauna gözlemciliği, foto safari gibi birçok faaliyetin kırsal turizm için önemli çekiciliklerden olduğu söylenebilir. Bu sebeple mevcut turizm literatürü incelendiğinde kırsal turizm kavramının, eko turizm, çitlik turizmi, tarım turizmi gibi kavramlarla karıştırıldığı söylenmektedir. Kavramlar ve faaliyetler incelendiğinde ise kırsal turizmin söz konusu turizm türlerinde gerçekleştirilen faaliyetleri içerdiği dolayısıyla birbirinden kesin olarak ayrıştırılması zor olsa da söz konusu kavramları da kapsayan genel bir turizm türü olduğu söylenebilir. Söz konusu doğa ve doğada yapılan aktiviteler olduğunda da bu turizm türünün temel hedef kitlesinin doğaseverler, yoğun iş temposu ve kent yaşamının getirdiği olumsuzluklardan uzaklaşmak isteyenler, kırsal yaşamı deneyimlemek isteyenler ve doğa sporu tutkunları olduğu söylenebilir.
Kırsal turizmin gelişim seyrine bakıldığında kırsal bölgelerde ekonomik kalkınmanı sağlanması temelli girişimlerle başladığı söylenebilir. Özellikle XIX. yüzyılda hem yerel ekonomiyi canlandırma hem de kentsel yaşamdaki kirliliğe (gürültü, çevre vb.), strese ve bakımsızlığa bir tepki olarak geliştiği belirtilmektedir. Bu dönemlerde birçok sektör kırsalda turizm faaliyetlerini arttırmak için girimlerde bulunmuştur. Örneğin Alpler’de ve Kanada Rockies dağlarında ulaşımın kolaylaşması amacıyla yapılan demiryollarının kırsal turizm için öncü yatırımlar olduğu söylenebilir. Türkiye’de kırsal turizm kapsamında 1980 yılında Ordu ilinde çeşitli köylerde özel bir kuruluş tarafından başlatılan, yayla ve köy evlerinin ziyaretçilere açılması kırsal turizmin ilk örneklerindendir. 1990 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından başlatılan Yayla Turizmi Projesi ile 2000’li yıllarda başlayan Doğu Anadolu Kalkınma Programı (DAKAP) projeleri ile birçok kamu kurumu, yerel yönetim ve sivil toplum kuruluşlarının çabalarıyla kırsal turizm desteklenmeye ve gelişmeye devam etmektedir. 1950’lerden günümüze kırsal turizmin gelişim seyri incelendiğinde hem işletme sayısı ve yatırımların hem de ziyaretçi sayısının giderek arttığı gözlemlenmektedir. Günümüzde özellikle kırsal alanlarda zayıflayan ekonomi, tarım ve hayvancılık faaliyetlerinin zayıflaması, kente doğru göç oranındaki artışlar vb. nedenler kırsal turizm yatırımlarını teşvik etmektedir. Böylelikle kırsal alanlarda sosyal ve ekonomik olarak yeni bir yapılanmadan söz edilmektedir.
Kırsal turizm faaliyetleri dünya genelinde farklı kurum ve kuruluşlar tarafından desteklenmektedir. Avrupa Kırsal Turizm Federasyonu (EuroGites – European Federation of Rural Tourism), Avrupa Ekolojik ve Tarım Turizmi Merkezi (ECEAT - European Centre for Ecological and Agricultural Tourism), Polonya Kırsal Turizm Federasyonu (Polish Rural Tourism Federation), Türkiye Kırsal Turizm Derneği, Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği gibi organizasyonlar örnek olarak verilebilir. Bu bağlamda 1951 yılında köy evlerinin turizm amaçlı kullanıma açılmasıyla kırsal turizm faaliyetlerini başlatan Fransa’daki Alpes de-Haute Provence Bölgesi, İtalya’daki Abruzzo Bölgesi ve Toscana vadisi ve Türkiye’de Karadeniz ve Akdeniz yaylaları, Muğla, Antalya, Ordu, Rize, Trabzon, Nevşehir illeri örnek olarak verilebilir.
Yararlanılan Kaynaklar
Aydın, O. (2012). AB’de Kırsal Turizmde İlk 5 Ülke ve Türkiye’de Kırsal Turizm, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2: 39-46; Lane, B. (1994). What is Rural Tourism?, Journal of sustainable tourism, 2 (1-2): 7-21; Roberts, L. ve Hall, D. (2003). Rural Tourism and Recreation; Principles to Practice. Londra: CABI Publishing; Soykan, F. (1999). Doğal ÇevreKırsal Kültürle Bütünleşen Bir Turizm Türü: Kırsal Turizm, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 10 (1): 67-75; Uygur, S. M. ve Akdu, U. (2009). Çiftlik Turizmi, Kırsal, Tarım ve Ekoturizmin Kavramsal Açıdan İrdelenmesi, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1: 143-166.
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Ahipaşaoğlu, S. ve Çeltek, E. (2006). Sürdürülebilir Kırsal Turizm. Ankara: Gazi Kitabevi; Roberts, L., and Hall, D. (Editörler). (2001). Rural Tourism And Recreation: Principles To Practice. Londra: CABI Publishing; Soykan, F. (2003). Kırsal TurizmTürkiye Turizmi İçin Önemi, Ege Coğrafya Dergisi, 12 (1): 1-11.