Kitle turizminin çevresel değerler üzerinde oluşturduğu olumsuz etkilere karşı doğaya ve yerel kültüre saygılı ve onları koruyan düşüncenin ürünü olarak yeni kavramlar ortaya atıldı. Bununla birlikte kitle turizm faaliyetlerine karşı alternatifler içerdiği için yaygın olarak alternatif turizm başlığı altında isimlendirildi ve yeşil turizm, ekoturizm, dağ turizmi, doğa turizmi, yayla turizmi, kırsal turizm, çiftlik turizmi, toplum temelli turizm, düşük etkili turizm gibi isimler gündeme geldi. Ancak alternatif turizmin kendisi kavramsal olarak bir turizm türü olmamakla birlikte, kullanım kolaylığı nedeniyle bazı turizm çeşitlerinin hepsine verilen ana bir başlık olarak ifade edilir. Kitle turizmine alternatif olarak gelişen turizm türlerinin en önemli özelliği, turizmi tek bir alan üzerinde yoğunlaştırmadan, turizm faaliyetlerini çeşitlendirerek senenin bütününe yaymasıdır. Ortaya çıkan bu turizm türleri ekolojik temelli turizm adı altında toplandığı zaman Doğa Temelli Turizm bir alt başlık olarak karşımıza çıkmaktadır.

Birçok turizm çeşidi doğaya dayalı olarak tanımlanabilmektedir. Doğa temelli turizm; doğa turizmi, yeşil turizm, kırsal turizm, yumuşak turizm, sorumlu-bilinçli turizm, ekoturizm gibi turizm çeşitlerini kapsayan genel bir tanım olarak ifade edilebilir. Ortak kesişimleri doğa olan bütün turizm etkinliklerini kapsayan turizm çeşitleri olarak da söylemek mümkündür. Aynı zamanda odağının doğa olduğu, bozulmamış doğal kaynakları koruyarak kullanma prensibiyle hareket eden etkinlikler bütünüdür. Doğa temelli turizm, doğal alanlarda gerçekleşen boş zaman etkinlikleri ile ilişkilidir. Temel bileşenleri ziyaretçi ve doğa veya doğada yaşanan deneyimlerdir. Temelinde ekolojik sistem dengelerini korumayı hedef alan doğa temelli turizm, doğa-insan-çevre ve turizm faaliyetleri arasındaki ilişkileri ve birbirleri ile olan etkileşimleri olumlu yönde geliştirmeyi amaçlamaktadır. Bunun dışında, ekonomik gelişmeyi ve yerel girişimciyi destekleyen, çevreye ve sosyo-kültürel değerlere duyarlı olarak gelişen, küçük ölçekli bir turizm türüdür.

Doğa temelli turizm isteğe bağlı, doğa merkezli, destek, katılım, ekolojik olmak üzere çeşitli kavramlara oturtularak açıklanır. İsteğe bağlı olması, seyahatçilerin seyahatleri boyunca yeşil çevreyi inceledikleri veya değerlendirdikleri, takdir ettikleri, doğayı görebilme fırsatına sahip oldukları durumlardır. Doğa merkezli olması, temelde doğanın olduğu seyahatlerdir. Destek kavramında ise finansal destek sağlayan seyahat organizasyonları, ziyaret veya eğlence amaçlı yeşil çevrenin korunmasını destekleyecek faaliyetlerin geliştirilmesi vurgulanır. Katılım ile koruma veya yenilenmeyi destekleyen etkinlikleri benimseyen ziyaretçilerin olduğu turizm faaliyetlerini ifade eder. Ekolojik olarak ise, ekolojiye yararlı olan bütün etkinliklerin olduğu turizm faaliyetleri tanımlanır. Doğa temelli turizm etkinlikleri aynı zamanda, doğal kaynakları kullanan ve bu kaynaklara zarar vermeyen, koruma-kullanma dengesine saygılı etkinlikler bütünü olarak ifade edilir. Doğa temelli turizm; balıkçılık, doğa yürüyüşleri, doğa gezileri, doğa bisikleti, kır motosikleti, rafting, kuş gözlemciliği, bitki gözlemciliği, yaban hayatı izleme, fotoğrafçılık ve bunun gibi temelinde doğa olan birçok etkinliği içerir. Son yıllarda Türkiye’de doğa temelli turizm faaliyetleri giderek artmaktadır. Türkiye sahip olduğu zengin doğal ve sosyo-kültürel kaynak değerleri ile yılın bütününe yayılmış önemli bir doğa temelli turizm potansiyeline sahiptir.