Marmara Bölgesi’nin kuzeyinde yer almakta ve doğusunda Düzce ve Bolu, batısında İzmit, güneyinde Bilecik illeri vardır. Sakarya şehri kuzeyden Karadeniz’le kıyı sınırı olmakla birlikte, güneyden Anadolu kara ikliminin özelliklerini taşımaktadır. Marmara Bölgesi’nin kuzeydoğusunda yer alan Sakarya’nın topraklarının izdüşüm alanı 4.838 kilometrekare, gerçek alanı 5.015 kilometrekaredir. Türkiye topraklarının yüzde 0,62’sini kaplayan Sakarya toprakları, güneyden kuzeye doğru bir dikdörtgen şeklini andırmaktadır. Sakarya’nın; Adapazarı, Akyazı, Arifiye, Erenler, Ferizli, Geyve, Hendek, Karapürçek, Karasu, Kaynarca, Kocaali, Pamukova, Sapanca, Serdivan, Söğütlü ve Taraklı olmak üzere 16 ilçesi bulunmaktadır. Sakarya, Düzce’den Sapanca Gölü’nün bitimine kadar sağlı sollu her iki yanı tepe ve dağlarla çevrili geniş bir geçiş koridorudur. Hem geçmişte hem de günümüzde İstanbul ile bağlantı sağlayan Sakarya, günümüzde bu işlevi çok yönlü olarak gerçekleştirmektedir. Kuzey Marmara Otoyolu’nun içinden geçtiği Sakarya ili, bağlantı yolları aracılığıyla İzmir ve Silivri’ye açılan; sahip olduğu Geyve Boğazı ile de Pamukova ve Akova’yı bağlayıp, Anadolu demiryolu ve Bilecik-Adapazarı karayolu ile güneye açılan kapısıdır.

Sakarya şehri isminin, MÖ III. ve MS IV. yüzyıllar arasında, söyleniş biçiminin zamanla değişikliği sonucu, bölgede yaşayan Bithynlerin kraliçesi Sangarius'dan geldiği rivayet edilmektedir. Günümüze ulaşan bilgiler doğrultusunda ise şehrin isminin Sakarya’nın Erenler ilçesi sınırlarında yer alan Sakar Baba türbesinin halk arasında Sakarya şeklinde söylenmesiyle ortaya çıktığı düşünülmektedir. Buna göre Sakarya, ismini bir Anadolu eren/evliyasından aldığı rivayet edilir. Ada/Adapazarı ismi ise Sakarya Nehri ile Çark Deresi’nin daha önceden birleşerek akması ile iki akarsuyun ortasında kalan bölgede kurulan ve “ada”ya benzemesinden gelmektedir. Pabuçcular, semerciler, tığcılar, çıracılar, hasırcılar, Uzunçarşı, Aynalıkavak Çarşısı, Pirinç Pazarı, Soğan Pazarı, Kömür Pazarı gibi semtlerdeki halkın Ada’nın pazarına gidiyoruz şeklindeki söyleyişlerinden sonra zaman içinde Ada’nın Adapazarı ismine dönüşmesine yol açmıştır.

Sakarya’nın ilçelerinden Taraklı, Geyve, Sapanca, Akyazı ve Karasu yüksek oranda turizm talebi oluşturmaktadır. Tarihi evleri, dokumacılık ve kaşıkçılık ustalığı ile Taraklı; yöresel ve geleneksel ürünleri ile Geyve; Sapanca Gölü, iklimi ve doğal güzellikleri ile Sapanca; denize kıyı olması ve deniz kum güneş konseptine yönelik tatil imkanı sağlamasıyla Karasu; Kuzuluk kaplıcaları ve termal olanakları ile Akyazı ilçeleri Sakarya’nın turizm destinasyonu olarak talep gören ilçeleridir.

Turizm destinasyonu açısından ele alındığında Sakarya’da turistik ürün kabul edilebilecek ve ziyaret edilip gezi kapsamına alınabilecek şelaleler, yaylalar, göller ve tarihi köprüler ile Acarlar Longozu ve Justinianus Köprüsü yer almaktadır. Acarlar Longozu, 243 kuş türü ile Avrupa’nın en büyük kuş cennetlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Justinianus köprüsü de, 2018 yılında UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’ne alındı ve Sapanca Gölü’nün sularını Sakarya Nehri’ne boşaltan Çark Deresi (Melas Çayı) üzerinde yer alan, Erken Bizans döneminin Anadolu’daki en görkemli anıtsal yapısı olarak kabul edilmektedir. Sakarya’daki şelelaler; Soğucak, Maden Deresi, Doğançay ve Halkköy’dür. Sakarya bölgesine ait yaylalar Soğucak, Davlumbaz, İnönü, Turnalı, Yanık, Kuloğlu, Sulucaova, Güzlek, Kirpiyan, Kırca, Yanık, Turnalı, Belengreme, Dikmen, Acelle, Karagöl, Çiğdem, Sultanpınar’dır. Sakarya bölgesine ait göller ise; Karagöl, Poyrazlar, Gölpark, Reisler Okçular, Küçük Akgöl, Sarıgöl’dür. Son yıllarda yaylacılık turizm çeşidi olarak bölgede pazarlanabilir bir turizm ürünü olarak değerlendirilmektedir. Ayrıca Sapanca’da su kayağı, yelken, kürek, wakeboard, knee board, katamaran, kano, hava durumuna bağlı olarak rüzgar sörfü ve göl kıyısında kiralanabilen diğer araçlarla su sporları yapılabilmektedir. Yamaç paraşütü konusunda bölgedeki en iyi uçuş alanı Sakarya’nın Serdivan ilçesinde bulunan Kırantepedir. Burası paraşüt tepe olarak da bilinmektedir. Sakarya’da pek çok yerde Motocross, Ralli, Rafting, Off-road yapılmakta olup, Adapazarı Camili bölgesinde Uluslararası Bisiklet turnuvalarının düzenlendiği bir bisiklet adası mevcuttur.