Endüstri kavramı üretim faktörleri olan emek, sermaye, girişimci ve doğal kaynakların birleşmesi sonucunda ekonomik etkinlik yaratan büyük ölçekli faaliyetler olarak tanımlanmaktadır. Bu tanım kapsamında turizm endüstrisi üretim elemanlarından turistik mal ya da hizmet üretmek için yararlanılması için yürütülen faaliyetlerin tümünü oluştururken; konaklama endüstrisi bu faaliyetlerden sadece turistin konaklaması ile ilgili olanları kapsamaktadır. Daha geniş bir ifade ile, turizm endüstrisi seyahat ile ilgili havayolu, denizyolu, demiryolu ve karayolu gibi ulaştırma hizmetleri; restoranlar ve kafeteryalar gibi yiyecek içecek hizmetleri; animasyon, şenlik ve festivaller gibi rekreasyon faaliyetlerini ve oteller, moteller, hosteller, kamplar gibi konaklama faaliyetlerini kapsayan geniş bir şemsiyede değerlendirilmektedir. Konaklama endüstrisi ise insanların turistik faaliyette bulunduğu zaman sürecinde, onların konaklama ihtiyaçlarını karşılamak üzere üretim faktörlerini birleştiren ve sonucunda mal ve hizmet yaratan ticari işletmeleri kapsamaktadır.

Seyahat etme ile ilgili binlerce yıl önceye ait kanıtlar bulunmaktadır. Antik Yunan ve Roma’dan kalan kanıtlar göz önüne alındığında hancılık MÖ 1700‘lü yıllara tarihlenebilmektedir. İnsanlar eski dönemlerde de çeşitli sebeplerle seyahat etmişler ve bu seyahatleri hancılık veya modern terimi ile otelciliği doğurmuştur. Ağırlama endüstrisinin İngilizce karşılığı olan hospitality terimi, Fransızca gezginler için bakım ve barınak sağlamak anlamına gelen hospice kelimesinden türetilmiştir. Eski gezginlerin ticaret, din, askeri veya politik misyonlar ile de seyahat ettikleri bilinmekte ve bu dönemdeki hanların muhtemelen su kaynaklarına yakın mola yerlerinde konumlandığı tahmin edilmektedir. Yunan ve Roma imparatorluğu dönemlerinde hancılık yayıldı ve özellikle ana yol kenarlarında dönemin koşullarına göre iyi donanımlı Hanlar inşa edildi.

Avrupa’da ise, VIII. yüzyılda hacılar için konuk evleri (rest houses) yapıldı. Bu evlerin ana amacı onları korumak ve seyahatlerinde ağırlama hizmeti sunmaktır. Ortaçağda Avrupa’da din ve ağırlamanın iç içe olduğu bilinmektedir. Avrupa’da manastırlar veya yanlarında inşa edilen alanlar, seyahat eden kişilerin konaklama ve yeme içme ihtiyaçlarını karşılamakta ve seyahat edenlerden konaklama ve yiyecek içecek hizmetlerinden herhangi bir ücret talep edilmemektedir. Bu dönemde seyahat edenleri ağırlamak bir yardım faaliyeti olarak görülmektedir. Doğuda ise, otelcilik endüstrisi “kervansaray” olarak adlandırılan ve yolların uğrak yerlerinde konaklama, yeme içme ve atlar için ayrı bölmeleri olan yapılar ile başladı. Bu dönemdeki doğu kervansarayları da tıpkı Avrupa’daki hanlar gibi ticari bir amaca dayanmamaktadır.

Kervansaraylar, vakıf sahiplerinin yardımları ile faaliyetlerini sürdürmektedir. Bu dönemde para karşılığında yolcuları misafir etmenin ayıp olduğu anlayışı hakim olduğu görülmektedir. Bu anlayış ilk olarak Avrupa’da yıkıldı ve 1282 yılında Floransa İtalya'da Hanların birleşerek kar elde etmek ve ticari işletmeler kurmak amacı ile bir birlik kurmaları ile ağırlama kavramı artık ticari birer faaliyet haline geldi. XVI. ve XVIII. yüzyıllarda özellikle İngiltere’deki konaklamaların kalitelerinde de önemli gelişmeler sağlandı. Hanların hotel olarak adlandırılması ve gelişmesi endüstri devrimi ile birlikte başladı. Bu dönemde otelcilik Avrupa ve Amerika kıtalarında gelişti ve ivme kazandı. Avrupa’da ilk otellerden biri 1788 yılında Nantes’de kurulan ve 60 odası bulunan Hotel de Henri IV'tür. Amerika’da ilk şehiriçi oteli 1794 yılında New York City de 70 odalı olarak kurulmuştur.

Diğer şehirlerde de benzer oteller kurulmuş olmasına rağmen ilk first class otel, 170 odası ile 1829 yılında Boston da kurulan Tremont House’dir. Bu otel misafirlere özel kilitlenebilen odalar, odalarda sabun ve su hizmetleri ve bellboy ve Fransız yemekleri ile otelcilik endüstrisine önemli özellikler kattı. Otelcilik, demiryollarının gelişmesi ile birlikte ivme kazandı ve konumlandıkları bölgeler çeşitlenmeye başladı. XX. yüzyılın ilk yarısında karayollarının ve otomobillerin yaygınlaşması ile birlikte moteller oluştu. Daha sonraki yıllarda karayolu ve havayolu seyahatlerinin yaygınlaşması, turizm hareketlerini ve dolayısı ile otelciliği olumlu yönde etkiledi. Günümüzde otelcilik endüstrisi dev bir boyut kazandı ve dünya çapında faaliyet gösteren uluslararası otel zincirleri kuruldu. Otelcilik endüstrisinde sunulan hizmetler çeşitlendi ve hizmetlerin kaliteleri arttı ve uzman personel istihdam eden büyük organizasyonlar haline geldi.