Tesis Yönetimi

Kavram Yönetim ve Organizasyon

Özellikle 1980’li yıllar itibariyle bilimsel araştırmalarda ele alınan bir kavramdır. En genel ifadeyle; “İşletme ve insan kaynağının verimliliğini arttırmak amacıyla çalışma ortamını ve örgütsel yapıyı değişen koşullara uyumlu hâle getirmeye yardımcı olan işlevler toplamı” olarak açıklanabilecek söz konusu bu olgu, tüketiciye sunulan ürün ve hizmetlerin kalitesini etkileyen birincil faktör niteliğindedir. Başka bir tanımlamaya göre ise tesis yönetimi; “Sektör ve işletme büyüklüğü gözetmeksizin tüm ticari yapılanmaların, işgal ettikleri fiziksel alanları rutin şekilde kullanan kişilerin ihtiyaçlarını karşılamaları ile ilgili olan oldukça karmaşık bir disiplindir.” Örgütsel hedeflere ulaşmak amacıyla yönetim sürecinde yer alan tarafların beklentilerini tutarlı şekilde tanımlayabilen, üretkenliği, kurumsal etkinliği ve yoğun rekabet ortamında sürdürülebilir olmayı hedefleyen her işletmede göreceli de olsa tesis yönetimi algısının mevcudiyetinden söz edilebilir.

Tesis yönetiminin temelinde entegrasyon anlayışı yatar. Daha spesifik olarak; gelecekte karşılaşılması beklenen teknolojik, bireysel (personel niteliği ve eğitim seviyesi vb.) ve toplumsal (sosyo-kültürel değerler, tüketici eğilim ve beklentileri vb.) değişim ve ihtiyaçlara cevap verebilmek adına, örgütsel adaptasyonu canlı tutmak esastır. Bu bağlamda; başarılı bir tesis yönetimini betimlemede kullanılabilecek dört kilit nokta vardır: (1) ihtiyaç ve değişimlerin tanımlanarak işletme genelinde uyum seviyesinin arttırılması, (2) doğru bir istihdam politikasının uygulanması ve yaratıcı iş görenler için sağlıklı iş ortamlarının oluşturulması, (3) yeni teknolojik türbülansların etkilerinin ve gerekliliklerinin özümsenmesi ve (4) ürün/hizmet üretiminden doğan çevresel/sosyolojik negatif sonuçları en aza indirirken, azalan kaynaklardan en verimli şekilde yararlanılmasını sağlayarak toplumsal beklentilerin karşılanması. Özetle; etkili bir tesis yönetimine sahip işletmeler “İşgücü sağlığını ve güvenliğini arttırmak, çevre üzerindeki etkilerini azaltmak, maksimum ölçüde verimlilik sağlamak suretiyle rekabet ortamında fark yaratma potansiyeline sahiptir”. Öte yandan; periyodik olarak gerçekleştirilen performans ölçümleri ve içsel/dışsal paydaşlarla kurulan stratejik ilişkiler de tesis yönetimindeki profesyonelliğin göstergeleri arasında yer almaktadır.

Mevcut alanyazın incelendiğinde; tesis yönetimi konusuna duyulan ilginin artışı ile turizm işletmelerine yönelik teorik ve ampirik bilimsel araştırmalar arasında ilişki olduğu söylenebilir. Sermayesi büyük ölçüde insan olan turizm sektörü, hem tesis yönetiminin hem de ticari misafirperverliğin sağlanmasının özel bir örneğidir. Turizm alanında; tesis yönetimi kavramının da gerektirdiği “İç (sahipler, yöneticiler, çalışanlar) ve dış (misafirler, tedarikçiler, yerel halk, bölgesel idari yapılanmalar vb.) paydaşların ihtiyaç ve isteklerinin karşılanması gibi ortak bir endişe söz konusudur”. Ancak özellikle otelcilikte uygulanan tesis yönetimi stratejileri, diğer tüm ticari kalemlerden çok daha komplike durumdadır. Zira otel işletmeleri; ağırlama fonksiyonunun yanı sıra yeme-içme ve eğlenme gibi gereksinimlere yönelik hizmetler de sunduğundan, tüm birimleri aynı anda takip edebilen planlı bir koordinasyon yükümlülüğü taşımaktadır. Sektörün değişken olduğu ve çevresel faktörlerden kolayca etkilenebileceği de göz önünde bulundurulduğunda; turistik işletmelerin dalgalanmalara hızla tepki verebilen, sürekli tetikte olan ve anlık yeniden yapılanmalar için yüksek maliyetleri göze alabilen bir yönetsel yapıya sahip olması beklenir. Turizmde tesis yönetimi bileşenleri genel itibariyle somut ve soyut olmak üzere ikiye ayrılır. Yönetimin işlevsellik seviyesini sembolize eden somut göstergelerden bazıları “Fiziksel yapının, istihdam oluşumunun ve ürünlerin/hizmetlerin örgütsel amaç ve müşteri profiline uygunluğudur”. Soyut göstergelerden en önemlileri ise “Kurumsal itibar ve başta tüketiciler olmak üzere paydaşlar üzerinde bırakılan izlenimdir.”

Yararlanılan Kaynaklar

Bröchner, J., Haugen, T. ve Lindkvist, C. (2019). Shaping Tomorrow’s Facilities Management, Facilities, 37(7/8): 366-380; ISO 41001 (2018). Facility Management - Management Systems – Requirements with Guidance for Use, International Organization for Standardization (ISO). Cenevre; Losekoot, E., van Wezel, R. ve Wood, R. C. (2001). Conceptualising and Operationalising the Research Interface between Facilities Management and Hospitality Management, Facilities, 19(7/8): 296-303; Yim King Penny, W. (2007). The Use of Environmental Management as a Facilities Management Tool in the Macao Hotel Sector, Facilities, 25(7/8): 286-295.