Otel Zinciri

KONAKLAMA TESİSİ / İŞLETMECİLİĞİ Otel Otel Zinciri

Otel zinciri ya da zincir otel kavramı, XX. yüzyılın başlarında otel inşa etme, yenileme ve işletme maliyetlerinin hızla arttığı 1920’li yıllarda ortaya çıkmıştır. Bu dönemde, bireysel otel sahipliği yerine ortaklık yapıları tercih edilmeye başlanmış, zincir otellerin yaygınlaşması ise İkinci Dünya Savaşı sonrasında, özellikle Amerika Birleşik Devletleri'nde hız kazanmıştır. 1960’lı yıllarda büyümeye başlayan zincir oteller, takip eden 20 yıl boyunca küresel ölçekte yayılım göstermiştir. Hilton, Sheraton ve InterContinental gibi Amerikalı otel zincirleri, denizaşırı yatırımlar yaparak, özellikle dışarıya giden Amerikalı turistlerin taleplerini karşılamayı hedeflemişlerdir. Avrupa'da ise İngiliz Forte, Fransız Club Med ve Holiday Inns gibi zincirler, otelcilik sektörünün öncülerindendir. Zincir oteller, yasal statüleri ne olursa olsun, bir otel grubu çatısı altında yer alan tüm otelleri kapsar. Çoğunluğu resmi turizm onayı almış olan bu oteller, konaklama endüstrisinde önemli bir rol oynamaktadır.

Zincir oteller, çok yapılı organizasyonlar olup, çok uluslu işletmelerin özelliklerini taşır ve hizmet sektöründe kendilerine özgü niteliklere sahiptir. Bu oteller, bağlı oldukları tüm birimlerde aynı kaliteyi, hizmeti ve ürünü sunma garantisi verir ve aynı isimle farklı ülkelerde ve şehirlerde işletilir. Zincir otellerin yönetimi, işletilmesi ve kurgusu, ait oldukları zincirin belirlediği standartlara uygun olmalıdır. Zincir oteller, işletme sistemleri açısından üç farklı gruba ayrılmaktadır. Birinci grup, sahipliği ve işletmesi tek bir kişi ya da şirkete ait olan en basit ve nadir görülen sistemdir. İkinci grup ise imtiyaz (franchising) sözleşmesinin en yaygın şekilde kullanıldığı zincir otel işletme sistemidir. Üçüncü grup, otel sahibi ile otel yöneticisinin farklı olduğu yönetim sözleşmesi sistemini ifade eder.

Sonuç olarak, zincir oteller hem ulusal hem de uluslararası düzeyde büyük bir ekonomik etki yaratmakta ve konaklama sektöründe önemli bir yer tutmaktadır. Farklı işletme modelleri ve yönetim sistemleriyle sektöre yön veren bu oteller, sürekli gelişen ve değişen piyasa koşullarına uyum sağlayarak global ölçekteki rekabet avantajlarını sürdürmektedir.

Dünyanın en büyük 10 otel zinciri aşağıdaki tabloda yer almaktadır. 

Sıra Zincir/Ülke Oda Sayısı Tesis Sayısı
1 Marriott/ABD 1.491.191 8.082
2 Jin Jiang / Çin 1.26.976 12.359
3 Hilton / ABD 1.127.430 7.165
4 IHG / ABD 911.627 6.164
5 Wyndham / ABD 842.511 9.059
6 Accor / Fransa 802.000 5.400
7 H World Group (Huazhu) / Çin  773.898 8.176
8 Choice / ABD 627.804 7.487
9 BTG / Çin 467.804 5.983
10 BWH / ABD 343.220 3.923


Tablo incelendiğinde, Marriott, 8.082 tesisi ve toplamda 1.491.191 odasıyla dünya çapında en büyük otel zinciri olarak listenin başında yer almaktadır. Ancak, Çinli Jing Jiang otel zinciri, tesis sayısının Marriott’a göre yaklaşık yüzde 50 daha fazla olmasına rağmen, odalı kapasite açısından daha az bir sayıya sahip olduğu için ikinci sırada yer almaktadır. Bu sıralama, otel zincirlerinin tesis sayısına değil, toplam oda sayısına göre yapılmaktadır. Son yıllarda, Çinli otel zincirlerinin hızlı bir şekilde büyüdüğü ve listeye önemli bir yükseliş gösterdiği gözlemlenmektedir. Önceden listenin alt sıralarında yer alan birçok Çinli otel zinciri, günümüzde ilk 10’a giren üç büyük zincir arasında yer almaktadır. Bu durum, Çinli otel zincirlerinin global alandaki etkisinin arttığını ve Amerikan otel zincirleriyle rekabet etmekte olduklarını göstermektedir.

Referanslar

Akoğlan Kozak, M. (2012). Otel İşletmeciliği. Ankara: Detay Yayıncılık; Dunning, J ve Mcqueen, M. (1982). Multinational Corporations in the International Hotel Industry, Annals of Tourism Research, 9(1); Turizm Gazetesi, (2023). https://www.turizmgazetesi.com/haber/iste-dunyanin-en-buyuk-zincir-otelleri-listede-turkiye-den-kim-var/85298, (Erişim tarihi: 16.03.2025).