Zincir Otel

Kavram Konaklama Tesisi Otel

Otel zinciri veya zincir otel kavramının kullanılmaya başlaması, otel inşa etme, yenileme ve işletme maliyetlerinin giderek arttığı ve bunun sonucunda, bireysel otel sahipliği yerine ortaklıklar şeklinde otel sahipliğinin tercih edilmeye başlandığı 1920’li yıllara kadar dayanmaktadır. Uluslararası otel zincirleri ise İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra özellikle ABD’de giderek artmıştır. 1960’lı yıllarda büyümeye başlayan zincir oteller, sonraki 20 yılda tüm dünyaya yayılmaya başlamıştır. Bu kapsamda zincir otel; pazarlama, yönetim, halkla ilişkiler gibi faaliyetleri bir merkez tarafından yürütülen, bağımsız otel işletmelerinden farklı olarak sahipliği bir kişi ya da gruba ait olan ve farklı ülkelerde iki veya daha fazla oteli bulunan bir grup oteldir. Merkezden yönetim, zincir otellere; rezervasyon sistemleri, yönetim desteği, finansal güç, alanında uzmanlaşma ve yetişmiş eleman çalıştırabilme gibi konularda üstünlük sağlamaktadır. İki tür zincir otel bulunmaktadır. Birinci tür zincir oteller, genellikle bir holding ya da bir finansal kuruluş tarafından finanse edilen, konfor ve verdikleri hizmet anlamında aynı standartları taşıyan şirket ortaklıklarıdır. InterContinental Oteller Grubu (İngiltere), Hilton International Grup (ABD) ve Accor (Fransa) şirket ortaklıkları türündeki zincir otellere örnek olarak gösterilebilir. İkinci zincir otel türü ise bağımsız otellerin belirli konularda birlikte çalışmak üzere oluşturdukları bir açık ortaklık türüdür. Bu tür bir zincirde pazarlama ve rezervasyon faaliyetleri ortak yürütülürken, diğer otelcilik faaliyetleri birbirlerinden bağımsız olarak gerçekleştirilebilir. Böyle bir zincir oluşturmanın sonucunda oteller, özgürlüklerini korumalarına rağmen ortak hareket etmekten kaynaklı avantajlardan da yararlanabilmektedir.

Zincir oteller işletme sistemleri açısından üç gruba ayrılmaktadır. Birinci gruptaki zincir otel işletme sistemi en basit olan ve nadir olarak rastlanılan, sahipliğinin ve işletmesinin tek bir kişiye ya da şirkete ait olduğu sistemdir. İkinci tür zincir otel işletme sisteminde ise en yaygın kullanılan tür olan imtiyaz (franchising) sözleşmesidir. Bu tür zincir otel işletme sisteminde imtiyaz hakkını veren (franchiser) ve imtiyaz hakkını alan (franchisee) olmak üzere iki taraf bulunmaktadır. Bu tür bir sözleşme ile imtiyaz hakkını alan taraf, belirli bir ücret karşılığında otelin imtiyaz haklarına sahip taraftan marka adı, özelleştirilmiş hizmetler konusunda eğitim alma, tecrübeli personelden yararlanma gibi konularda destek görmektedir. Bunun yanında personel alımı, planlama gibi konulardan imtiyaz hakkını alanın kendisi sorumlu olmaktadır. Üçüncü tür zincir otel işletme sistemi ise otel yöneticisi ile otel sahibinin farklı olduğu yönetim sözleşmesi sistemidir. Buna örnek olarak, bir sigorta işletmesinin, bankanın ya da yatırım ortaklığının, iyi bir gelir elde edebileceği düşüncesi ile hiç bilgi ve tecrübesinin olmadığı otel sektörüne yatırım yapması gösterilebilir. Bu nedenle otel yönetimi bu konuda daha fazla bilgi ve tecrübeye sahip olan kurumlara bırakılmaktadır. Bu tür oluşturulan ilk zincir otele örnek olarak César Ritz Group gösterilebilir.

Referanslar

Akoğlan Kozak, M. (2012). Otel İşletmeciliği. Ankara: Detay Yayıncılık; De Groote, P. (2008). Globalization in Hotel Chains Case Study: Profile of the Belgian Business Traveller, Bulletin de la Société Géographique de Liège, 50: 17-26; Durna, U., İnal, M. E. ve Kurar, İ. (2013). Ulusal Otel Zincirinin Büyüme Başarısına İlişkin Bir Değerlendirme: Rixos Otel Zinciri. İçinde; International Conference on Eurasian Economies (ss. 721-733). Rusya; https://www.baliedutours.com/what-is-hotel-chain/, (Erişim tarihi: 27. 06. 2019); Salvioni, D. M. (2016). Hotel Chains and the Sharing Economy in Global Tourism, Symphonya Emerging Issues in Management, 1: 31-44.