Turizm Araştırmaları Enstitüsü, T.C. Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı’nın 22.01.2025 Tarih ve 75850160-101.01-75 Sayılı kararına istinaden 26/03/2018 Tarih ve 2018/11593 sayılı Kararname Eki doğrultusunda 25 Mayıs 2018 Tarihinde yayınlanan 30431 Sayılı Resmî Gazetedeki Bakanlar Kurulu kararı ile Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi bünyesinde kurulmuştur. Enstitü, Türkiye’nin ilk turizm araştırmaları enstitüsü niteliği taşımaktadır.

Turizm Araştırmaları Enstitüsü, Üniversite bünyesinde hizmet vermektedir.  Enstitü bünyesinde 2020-2021 Eğitim-Öğretim yılı içerisinde Gastronomi ve Mutfak Sanatları ve Turizm İşletmeciliği anabilim dallarında  iki doktora programı ile Turizm Rehberliği, Turizm İşletmeciliği ve Gastronomi ve Mutfak Sanatları anabilim dallarında  üç tezli yüksek lisans programı faaliyete geçmiştir. Ayrıca, T.C. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı’nın 9 Temmuz 2020 tarihli kararıyla, Turizm Araştırmaları Enstitüsü kapsamında İnanç Turizmi anabilim dalı yüksek lisans programı açılmıştır.

Enstitü, turizm sektörünün ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak, milli değerlere önemseyen, analitik düşünme yeteneği olan, çözüm odaklı ve eleştirel düşünme yetisi yüksek bireyler yetiştirmeyi hedeflemektedir. Aynı zamanda, sektörün gereksinim duyduğu alanlarda araştırmalar yaparak alana bilimsel katkı sağlamayı da misyon edinmiştir.