-
2024
İlhan Koçulu, kökleri Kafkasya'ya uzanan ve son yüz elli yıldır peynir üretimiyle meşgul olan Zavotlu (Boğatepe Köyü/Kars) bir ailenin dördüncü kuşak temsilcisidir. Kendisi, çobanlık yaparak geçmişine dayanan köklü bir geleneği sürdürmektedir. Aynı zamanda çiftçilik ve peynir ustalığıyla öne çıkan bir isimdir. Doğu Anadolu Kalkınma Kooperatifi'nin, Slow Food Kars Birliği'nin ve köyündeki kadınlarla birlikte Boğatepe Çevre ve Yaşam Derneği'nin kuruluşlarında öncülük yapmıştır. Ayrıca, Tohum İzi Derneği'nin kuruluş sürecine de katkı sağlamıştır.
Koçulu, köylerinde geleneksel tarım bilgisini ve yerel tohumları yaygınlaştırmak için çeşitli çalışmalar yapmıştır. Bu kapsamda, antik bir buğday tohumu olan kavılcanın ekiminin yaygınlaştırılması gibi projelere öncülük etmiştir. Köyünde Ekomüze Zavot'u (peynir müzesi) kurarak, yerel peynir çeşitlerini yeniden üretime kazandırmaya yönelik kültürel taşıyıcılık görevini üstlenmiştir. Ayrıca, Kars Kaşarı'nın coğrafi işaretini almak ve Boğatepe gravyerini "presidium" olarak tescillemek gibi girişimlerde bulunmuştur. Bunun yanı sıra, dayanışmacı turizm başlığı altında köylerde turizmi başlatmış ve yerel ekonomiye katkı sağlamıştır. Koçulu, Boğatepe Köyü'nde kadınların evlerini turizm faaliyetlerine açmalarını teşvik etmiş ve böylelikle köyde sosyal değişimlerin yaşanmasına öncülük etmiştir.İlhan Koçulu, kırsal kalkınma süreçlerinde önemli bir rol üstlenmiş ve Türkiye'nin kırsal alanlarında birçok somut kazanım elde etmiştir. Dayanışmacı turizm, yerel gastronomi, kadınların sosyal yaşama katılımı gibi konularda çeşitli projeler yürütmüş ve bu çalışmalarında akademisyenler, uzmanlar, üniversite öğrencileri ve sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği yapmıştır. Koçulu'nun çabaları, köylerde geleneksel peynircilik konusunda unutulmaya yüz tutmuş Anadolu peynirlerinin yeniden önem kazanması ve üretime dahil edilmesi yönünde büyük önem taşımaktadır. Bu amaçla, Boğatepe'deki peynir müzesi ve yapılan araştırma-geliştirme çalışmaları önemli adımlar olarak öne çıkmaktadır.İlhan Koçulu, kökenlerine bağlı kalarak geleneksel peynircilik geleneğini sürdürmekte ve kırsal kalkınma süreçlerine önemli katkılarda bulunmaktadır. Koçulu'nun çalışmaları, sadece yerel değil, ulusal ve uluslararası düzeyde de tanınmaktadır.
Referanslar
İlhan Koçulu ile 30. 04. 2024 tarihinde yapılan görüşme. Görüşen: (C. Tokatlı).