Hatay Şıhıl Mahşi

GASTRONOMİ Dolma

Şıhıl Mahşi, geleneksel Türk mutfağında özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yaygın şekilde yapılan besin değeri yüksek bir dolma çeşididir. Hatay mutfağının en özgün ve karakteristik yiyeceklerinden biri olan bu yemek, sıklıkla Antakya ve çevresinde hazırlanır. Tarifin temelini, içleri boşaltılıp kızartılan kabaklar ve ardından zengin bir iç harçla doldurulması oluşturur. İç harç, yemeklik doğranmış soğanların yağda sotelenmesiyle başlar. Ardından kıyma eklenerek suyunu salıp çekmesi sağlanarak lezzet derinliği artırılır. Sonrasında domates salçası, tuz, karabiber ve pul biber gibi baharatlarla tatlandırılan karışıma haşlanmış nohut ve ince doğranmış maydanoz eklenir. Bu harman, kızartılmış kabakların içine doldurulmakta ve kabakların uç kısımları kapak gibi kullanılmaktadır. Hazırlanan kabaklar, salça ve kuru nane ile tatlandırılmış sosla birlikte fırında pişirilir. Böylece hem yumuşak bir yapı hem de yoğun bir tat elde edilir. Sunum aşamasında, sarımsaklı yoğurt ve pişirme sosu yemeğin üzerine konularak servis edilir. Bu yöntem, Şıhıl Mahşi’nin hem doyurucu bir lezzet hem de kültürel bir miras olarak gastronomi üzerindeki değerini pekiştirmektedir.

Şıhıl Mahşi, Hatay mutfağının kültürel ve gastronomik kimliğini simgeleyen bir unsur olarak değerlendirilir. Turizm açısından menülerde bulunması, misafirlere bölgenin zengin yemek kültürünü tatma imkanı sağlar. Aynı zamanda yerel mutfakların çeşitliliğini ve özgünlüğünü sergilemek bakımından Şıhıl Mahşi önemli bir yere sahiptir. Menüde bulunması Hatay’ın mutfak turizmi potansiyelini artıran bir araç olarak kabul edilir. Şıhıl Mahşi, Hatay mutfağının hem geleneksel hem de turizmle bağlı değerlerini temsil eden yerel yemeklerin korunması ve tanıtımı açısından kritik bir rol üstlenmektedir.

Yöresel yiyeceklerin turizm işletme belgesine sahip restoranların menülerinde nasıl yer aldığına dair yapılan araştırmalar, menülerde Şıhıl Mahşi'nin önemli bir konumda olduğunu ortaya koymaktadır. Bu yemek, özellikle sebze grubunda öne çıkarak Hatay mutfağının çeşitlilik ve zengin lezzetlerinin bir sembolü haline gelmektedir. Araştırmalara göre menü incelemelerinde Şıhıl Mahşi, özellikle turizm belgeli restoranlarda yerel yemeklerin tanıtımında sıkça rastlanan bir örnektir. İşletme sahipleri, bu yemeğin yerel halk arasında bilinirliği ve turistlerin ilgisini çekmesi dolayısıyla menülerde bulundurduklarını ifade etmişlerdir. Bununla birlikte bazı restoranlar, geleneksel tarifleri korurken diğerleri küçük değişiklikler yaparak yemekleri müşteri taleplerine göre uyarlamaktadır. Şıhıl Mahşi'nin bu çok yönlülüğü, yemeğin geleneksel lezzetleri sürdürmesini sağlarken aynı zamanda modern sunum ve pişirme yöntemleri ile de uyumlu olmasına imkan tanımaktadır.

 

Referanslar

Babat, D., Gökçe, F. ve Varışlı, A. (2017, November). Hatay mutfak kültürünün sürdürülebilirliğinde yöresel yiyecek üreticilerinin rolü. İçinde; Proceedings of the 1st International Sustainable Tourism Congress (ss. 816–830); Demirtaş, N. ve Ray, U. C. (2022). Hatay mutfağı yöresel yemeklerinin turizm işletme belgeli lokanta menülerinde kullanımı: Antakya örneği, TURAN: Stratejik Araştırmalar Merkezi, 14(53): 115‑125; Ray, U. C. ve Demirtaş, N. (2019). Hatay mutfağı yöresel yemeklerinin turizm işletme belgeli lokanta menülerinde kullanımı: Antakya örneği, TURAN: Stratejik Araştırmalar Merkezi, 14(53): 1134‑1143; Ray, U. C. ve Demirtaş, N. (2023). Hatay mutfağı yöresel yemeklerinin turizm işletme belgeli lokanta menülerinde kullanımı: Antakya örneği. https://doi.org/10.21325/jotags.2023.1341; Yemek.com, Şıhıl Mahşi tarifi. https://yemek.com/tarif/sihil-mahsi, (Erişim tarihi: 15. 09. 2025) .

Konuyla ilgili diğer maddeler için bkz.: