Gıda Bilimi

Gastronomi

Gıda Bilimi ve Teknoloji Enstitüsü (Institute of Food Science and Technology), gıda bilimini, gıdaların fiziksel, kimyasal ve biyokimyasal doğasını, bozulma nedenlerini, gıda işlemenin prensiplerini incelemek ve tüketiciler için gıdaların geliştirilmesi amacıyla temel bilimlerin ve mühendisliği kullanmak şeklinde tanımlamaktadır. Sürdürülebilir gıda kalitesi, güvenliği ve güvencesi için toplumun ihtiyaçlarını karşılamada bilimin anlayışı ve uygulaması anlamına da gelmektedir.

Gıdalar hakkında yeterli bilginin olmadığı eski çağlardan beri insanlar, hayatta kalmak ve fizyolojik ihtiyaçlarını karşılamak için gıda bulmanın ve buldukları gıdayı korumanın yollarını aradı. Tarım ve hayvancılığın gelişmesiyle birlikte gıdanın doğasına ve bozulma nedenlerine olan merak giderek arttı. Dengeli beslenme bilincinin oluşmasıyla günümüzde gıda bilimine olan ilgi büyüktür.

Gıdalar yapısında birçok bileşik içermektedir. Her gıdanın içerdiği bileşiklerin çeşidi ve gıdada bulunduğu miktar farklıdır. Gıdaların içerdiği bileşikler gıdanın kendine özgü besinsel ve fonksiyonel özelliklerini de belirlemektedir. Gıdaların doğasını, bozulma nedenlerini ve işleme prensiplerini incelemek için öncelikli olarak gıdaların yapısında bulunan bileşiklerin tanımlanması ve bu bileşiklerin sağlık üzerindeki etkilerinin araştırılması önemlidir. Diğer taraftan tarladan sofraya veya çiftlikten çatala ilkesi ile gıda zincirinde gıdaların üretilmesinin, yeni işleme teknolojilerinin ve yeni gıda ürünlerinin geliştirilmesi ile birlikte gıda güvenliği ve güvencesi her aşamada sağlanmaktadır.

Günümüzde değişen iklim koşullarının su, toprak ve hava gibi gıda üretimindeki önemli kaynakları etkilediği bilinmektedir. Gıda üretim kaynaklarının değişimi sürdürülebilir gıda ve sürdürülebilir beslenme gibi gıda bilimi ile ilgili yeni kavramları ortaya çıkardı. Sağlıklı ve sürdürülebilir gıda ihtiyacının arttığı bu dönemde gıda biliminin önemi de giderek artmaktadır. Gıda bilimi altında en genel şekliyle gıda kimyası, gıdanın fiziksel kimyası, gıda mühendisliği, gıda mikrobiyolojisi, gıda ambalajı, gıda muhafazası, gıda ikamesi, gıda teknolojisi, kalite kontrol ve duyusal analiz gibi disiplinler yer almaktadır. Yani gıda bilimi, çok ciddi ve kapsamlı bir alandır. Ciddiye alınması, yeterli donanım ve bütünsel bir bakış açısıyla ele alınması ve toplumun yararına kullanılması gerekmektedir.

Referanslar

Jeantet, R., Croguennec, T. ve Schuck, P., Brule, G. (Eds.). (2016). Handbook of Food Science and Technology 1: Food Alteration and Food Quality. New Jersey: John Wiley; Gıda ve Beslenme Derneği (2017). Gıda Bilimi ve Gıda Araştırmaları, http://gidabeslenme.org/gida-bilimi-ve-gida-arastirmalari/788/, (Erişim tarihi: 14.07.2019); Institute of Food Science and Technology (2017). Food System Framework: A Focus on Food Sustainability, http://www.ifst.org/sites/default/files/IFST%20Sustainable%20Food%20System%20Framework.pdf, (Erişim tarihi: 14. 07. 2019).