Adını, Aydınoğulları Beyliği’nden alan ve birçok medeniyete ev sahipliği yapmış olan Aydın’ın geçmişi MÖ XIII. yüzyıla kadar uzanmaktadır. Denizden yüksekliği yaklaşık 40 metre olan şehrin kuzeyinde İzmir, kuzeydoğusunda Manisa, doğusunda Denizli, güneyinde Muğla illeri ve batısında ise Ege Denizi yer alır. Akdeniz ikliminin hâkim olduğu şehrin, orta ve batı kesimleri tarıma elverişli ovalar, kuzey ve güneyi maki ve çam ormanları ile kaplıdır.

2020 Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre; Efeler merkez, Bozdoğan, Buharkent, Çine, Didim, Germencik, İncirliova, Karacasu, Karpuzlu, Koçarlı, Köşk, Kuşadası, Kuyucak, Nazilli, Söke, Sultanhisar ve Yenipazar olmak üzere 17 ilçeye ve bu ilçelere bağlı 672 mahalleye sahip olan il, göç alan şehirlerimiz arasında yer alır. 2019 verilerine göre; 1.110.972 nüfusu ile bölgenin en büyük nüfusa sahip üçüncü şehridir.

İl genelinde ulaşım; kara, demiryolu, deniz ve İzmir Adnan Menderes Havaalanı aktarmalı hava taşımacılığı ile gerçekleştirilmektedir. Ayrıca Efeler Çıldır Havalimanı, IATA: CII-ICAO: LTBD kodu ile Türk Hava Yolları Uçuş Akademisi adıyla pilotaj eğitimi vermektedir. Kuşadası, Didim ve Didim Yat Limanı aynı zamanda deniz hudut kapıları özelliği ile uluslararası bir niteliğe sahiptir. Sultan Abdülaziz zamanında tamamlanan 130 kilometrelik İzmir / Alsancak – Aydın hattı demiryolu, Anadolu’nun en eski demiryolu olma özelliğine de sahiptir. Aydın ili karayolları, devlet ve uluslararası yollar dışında kalan il yolu kapsamındadır. Aydın KGM kayıtlarına göre, il genelinin toplam yol uzunluğu 391 kilometredir ve 14.304 araç geçişi ile Kuşadası – Davutlar karayolu en işlek karayolu olma özelliği taşır.

Şehrin birincil gelir kaynağı tarım, ikincil gelir kaynağı ise, turizmdir. Turizm bağlamında şehir genelinde; deniz, tabiat, kültür ve inanç, sağlık ve termal, gastronomi, kongre, kruvaziyer, botanik, yat, golf ve su altı dalış turizmi yapılmaktadır.

Şehir genelinde; Bakanlık İşletme ve yatırım belgeli 95 tesiste 38.342 yatak, belediye belgeli 396 tesiste 33.141 yatak olmak üzere toplam 491 tesiste 71.483 yatak kapasitesi mevcuttur.

Şehrin ziyarete açık antik dönemlere ait örenyerleri; Aydın’ın Çine ilçesine bağlı Doğanyurt Köyü’nde yer alan ve MÖ III. yüzyıla kadar uzanan Alabanda / Araphisar, Çine ilçesi Deliktaş’ta yer alan Gerga, Nazilli ilçesi Esenköy’de Harpasa, Germencik ilçesi Ortaklar-Tekin Köyü’nde yer alan Magnesia, Nazilli ilçesi Bozyurt Köyü Mastaura, Karpuzlu ilçesi sınırları içerisinde yer alan ve MÖ IV. yüzyıla kadar uzanan Alinda antik kenti, Yenihisar ilçesine bağlı Balat Köyü’nde yer alan ve MÖ 2000’lere kadar uzanan Miletos antik kenti, Sultanhisar ilçesi yakınlarındaki önemli bir Karia antik kenti olan Nysa, Söke yakınlarındaki Priene ve Kestane Dağları güney yamacında yer alan Tralleis antik kentleri şeklindedir. Ayrıca Kalkolitik döneme kadar uzanan (MÖ 5500ler) Çine Tepecik Höyüğü ve bir kült alanı olan Didyma kutsal alanı Apollon Tapınağı da turizm potansiyeli olan örenyerleri arasındadır.

İl genelinde, yer alan müzeler; Aydın Arkeoloji Müzesi, Karacasu Etnografya Müzesi, Kuvâ-yı Milliye müzesi, Yörük Ali Efe Müzesi şeklindedir. Bunlara ilave olarak Miletos ve Afrodisias antik kenti içerisinde iki müze daha mevcuttur.

Şehrin tabiat turizmi bağlamında; Paşa Yaylası, Karacasu’daki Kahvederesi Yaylası, Nacıpınar Yaylası, Bozdoğan’daki Bulgurlu Yaylası, Kuyucak’taki Sarıcaova ve Ömür Yaylaları, Çine’deki Madran Yaylası, Korumaz Yaylası ve Kavşit Yaylası önemli turizm potansiyeline sahiptirler. Bu bölgelerde, çoğunluğu ücretsiz olan çeşitli kamp alanları da mevcuttur. Bu kamp alanlarından bazıları; Çine Vadisi, Alinda antik kenti, Sevgi Plajı, Paşa Yaylası, Bağarcık Kutsal Alanı, Madran Dağı, İmamköy, Danişmend Tepeleri, İsabeyli, Akbük Koyu, Sarıkum Plajı, Cennet Koyu, Davutlar Plajı ve Güzelçamlı kamp alanları altyapı olanakları sunmamakla birlikte ücretsiz kamp alanları arasında sayılırken, Yat Camping, Tavşanburnu Tabiat Parkı kamp alanı, Efeler Gençlik Kampı, Dilek Yarımadası Milli Parkı kamp alanı ücretli ve altyapısı bulunan kamp alanlarındandır.

Termal turizm kapsamında yer alan yerlere; şehrin doğusunda yer alan Aydın Kaplıcası, İmamköy ilçesindeki İmamköy Kaplıcası, Germecikte yer alan; Alangüllü / Elengüllü Uzgur, Çamur Kaplıcası, Gümüş Kaplıcası, Kızıl Ilıca Kaplıcaları, Kuşadası Kaplıcası, Ortakçı Kaplıcası, Sazlıkköy Kükürtlü Kaplıca, Ortakçı Kaplıcası ile Güzelçamlı içmesi örnek verilebilir. Kültür ve Turizm Bakanlığı Turizm Stratejileri 2023 raporuna göre Aydın illinde yer alan kaplıcalara dikkat çekilmiş ve özellikle Afrodisias antik kenti ve çevresinde yer alan kaplıcalar, termal ve kültürel varış noktası olarak belirlenmiştir. Rapor sonucuna göre ise çeşitli mastır planları yapılmasına ve şehrin sağlık turizminin ön plana çıkarılmasına karar verildi.

Şehrin en önemli turizm ilçelerinden ilki olan Kuşadası 40 bin yatak kapasitesine sahiptir. İlçede ayrıca tatil köyleri, beş yıldızlı ve daha altı olmak üzere çeşitli konaklama, 21 mavi bayraklı plaj, en çok yolcu gemisinin / kruvaziyer gemisinin geldiği liman ve yat turizmine açık yat limanı önemli turizm noktalarıdır.

Şehrin en önemli ikinci turizm noktası olan Didim / Yenihisar; 06.01.2005 tarihli ve 25692 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan madde ile Turizm Gelişim Bölgesi olarak kabul edilmiş ve ilçe dahilinde altı bölge Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Alt Bölgesi olarak kabul edilmiştir. İlçe turizm noktaları arasında; çeşitli örenyerleri ile Altınkum ve Akbük plajları yer alır. Didim Yat Limanı bünyesinde gerek turizm gerekse endüstri odaklı olmak üzere 36 teknik atölye hizmet vermektedir.

Aydın kent merkezinde; Osmanlı dönemi konsolosluk binaları, bankalar, gümrük müdürlüğü, bedesten, han, çeşmeler, Nasuh Paşa Külliyesi, Bey Hamamı, Alihanoğlu İsmail Bey Türbesi, Çifte Hamam, Cihanoğlu Hanı ve Ekrem Çiftçi Evi yapıları turistik ve kültürel değer açısından önemlidir. Yağcılar İçi / Arasta Çarşı bölgesi de turizm potansiyeli olan yerlerdendir. Kent merkezinde ziyarete açık dini yapılardan camiler arasında yer alanlara; Üveys Paşa Camii (1568-9), Ramazan Paşa Camii (1901-7 yılları arası), Eski Yeni Camii (Hasan Çelebi Camii), Ahmed Paşa Camii (Ağaçarası Camii) örnek verilebilir.

Ayrıca, Balat’ta yer alan Balat İlyas Bey Camii (1404) hem kültürel hem de turizm potansiyeli açısından önemli bir camidir.

İl genelinde düzenlenen ve turizm potansiyeli olan festivaller arasında; Kuşadası Altın Güvercin Şarkı Yarışması, Sultanhisar ve Karacasu Kültür ve Sanat Festivali, Germencik İncir Festivali ve il sınırları içerisindeki çeşitli yerlerde düzenlenen deve güreşleri önemli organizasyonlar arasındadır.