Aya Tekla Yeraltı Kilisesi

Doğal ve Kültürel Miras Kilise Sit Alanı Arkeolojik Sit Alanı Yeraltı Kenti

Aya Tekla Yeraltı Kilisesi, Mersin’in Silifke ilçesi sınırlarında ve yerleşim yerlerine yakın bir konumda bulunan bir kilise ve ören yeridir. Alanın Mersin il merkezine uzaklığı 85 kilometre olup Silifke ilçe merkezine uzaklığı dört kilometre civarındadır. Ulaşım yolu ise asfalt yol şeklindedir ve takribi bir-iki kilometre yakınlarına kadar olan mesafelere şehir içi minibüslerle veya Mersin- Antalya karayolunu kullanan şehirlerarası ulaşım araçlarıyla erişilebilmektedir.  

Meryemlik, Azize Tekla Kilisesi (Ören Yeri), Hagia Thekla veya Saint Thekla (İngilizce) gibi isimlerle de anılan Aya Tekla Kilisesi ve Ören Yeri, Meryemlik'te bulunan bir hac yeri olarak bilinir. Yerli ve yabancı turistlerin ziyaretlerinin yanı sıra Hristiyan dinine mensup ziyaretçiler tarihsel dönemlerde olduğu gibi günümüzde de hac ibadetlerini gerçekleştirmek üzere bu mekânı ziyaret etmektedirler. Kutsal su ve tedavi uygulamalarıyla da ilişkilendirilen yer hakkında tarihte iki edebi eserde bahsedilmiştir; II. yüzyıla tarihlenen Pavlus ve Tekla Eylemleri adlı apokrif bir metin ve V. yüzyılda anonim bir yazar tarafından kaleme alınan Ayâ Tekla'nın Yaşamı ve Mucizeleri isimli hayatname. 

Tarihte Azize Tekla'nın hayatına dair efsanelerde, Aziz Paul (Saint Paul) ile Hıristiyanlığı yayma çabaları sırasında yaşadığı zorluklar anlatılmaktadır. Konya’da Paul ile karşılaşan Tekla, onun öğretisini kabul ederek Silifke bölgesinde Hıristiyanlığı yaymak adına şehri terk etmiştir. Silifke'ye yerleşen Tekla, özellikle suyla hastaları iyileştirerek gerçekleştirdiği mucizeler yoluyla yerel halk üzerinde etkisini oluşturmuştur. Bu durum üzerine yerel halktan bazı kişiler kendisinden rahatsız olmuş ve Tekla’ya zorbalık yapmak istemişlerdir. Tekla’nın bunun üzerine onların gözleri önünde Yeraltı Kilisesi'nde canlı halde mağaranın içinde kaybolduğuna inanılmaktadır. 

Kiliseler (Yeraltı Kilisesi, Aya Tekla Bazilikası ve Kubbeli Kilise), sarnıçlar ve bir hamam yapısının bulunduğu yerleşim alanındaki arkeolojik çalışmaların 1907’de araştırmacı Samuel Guyer ve sanat tarihçisi Ernst Herzfeld tarafından başlatıldığı düşünülmektedir. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca 15.01.1977 tarihinde tarihi arkeolojik alan olarak kabul edilen bölgeden günümüzde bütünlüğünü koruyarak ulaşabilmiş tek yapı Yeraltı Kilisesi’dir. 

Ziyarete her gün 08:15- 16:15 saatleri arasında açık durumda olan örenyeri ücretsiz bir şekilde ziyaret edilebilmektedir. 

Yararlanılan Kaynaklar

Balcı, Ö. B. (2020). Ayatekla Kutsal Alanında (Meryemlik'te) bulunan Kubbeli Kilisenin güncel bulgular doğrultusunda yeniden değerlendirilmesi ve mekansal özellikleri. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü; Cortese, A. (2022). Meryemlik Azize Thekla Hac Merkezi’nde Kutsal Su ve Tedavi Uygulamaları. Seleucia(XII): 27-51; Eyice, S. (1962). Aya Thekla Efsanesi ve Sanat Tarihinde Aya Thekla, Anıt Dergisi, 30: 1-18; Eyice, S. (1976). Türkiye’de Bizans Mimarisi Hakkındaki Yabancı Araştırmaların Kısa Tarihçesi (İkinci Dünya Savaşına Kadar), Sanat Tarihi Yıllığı (6); 453-470; Polat, I. (2004). Silifke Aya Tekla Bazilikası Sarnıcı Restorasyon Projesi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü; Silifke Ayatekla Örenyeri. (2024, Ocak 8). T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Müze ve Ören Yerleri Genel Müdürlüğü. https://muze.gov.tr/muze-detay?sectionId=MSY01&distId=MRK Erişim tarihi: 8 Ocak 2024, Yürütme ve İdare Bölümü, 15 Ocak 1977 tarih ve A-274, 83/7222 sayılı Karar (Bakanlar Kurulu Kararı), RG, 18 Kasım 1983, Sayı 18225.