Aya Nikola Anıt Müzesi

Doğal ve Kültürel Miras Müze Etnografya Müzesi Anıt

Aziz Nikolaos (St. Nicholas), MS IV. yüzyılın başında (bir başka kaynağa göre 370’te) bir Likya Birliği liman kenti olan ve Antalya’nın Kaş ilçesinde bulunan Patara’da doğmuştur. Onu dindar bir Hristiyan olarak yetiştiren varlıklı anne babası henüz o çok küçük yaştayken salgın nedeniyle ölür. İsa’nın “Sahip olduğun her şeyi sat ve parasını yoksullara ver” sözünden etkilenen Nikolaos tüm mirasını hastalara, muhtaçlara ve acı çekenlere yardım etmek için kullanır. Henüz genç bir yaşta Demre yakınlarındaki Myra şehrinin piskoposu olur. Nikolaos, ihtiyaç sahiplerine karşı cömertliği, çocuklara olan sevgisi, denizcilere ve gemilere olan ilgisiyle ülkenin her yerinde tanınır hale gelir. Myra Piskoposu olduktan sonra kazazede denizcileri ve masum mahkûmları cezadan kurtardığı söylenir. Ancak Noel Baba açısından en önemli eylemi, üç talihsiz kızın çeyizlerinin ödenmesine yardımcı olmak için pencereden attığı üç kese altını isimsiz olarak hediye etmesi olarak bilinir. Ortaçağ’da bunu anmak için Aziz Nikolaos Günü arifesinde (5 Aralık) isimsiz hediyeler verme geleneği ortaya çıkmıştır.

Hıristiyanlara zulmeden Roma İmparatoru Diocletianus döneminde Nikolaos inancı uğruna sürgüne gönderilmiş ve hapsedilmiştir. Serbest bırakıldıktan sonra 325 yılında İznik Konsili’ne katılır. 6 Aralık 365’te (bir başka kaynağa göre 343’te) Myra'da ölür ve katedral içine gömülür. Ölüm yıldönümü, 6 Aralık (Jülyen Takvimine göre 19 Aralık) Aziz Nikolaos Günü olarak kutlanır. Bir rivayete göre Aziz Nikolaos’un kemikleri Haçlı Seferleri sırasında tüccarlar tarafından çalınarak İtalya’daki Bari Bazilikası’nda gömülmüştür. Ancak Türk arkeologlar bu kemiklerin yerel bir papaza ait olduğunu ve Aziz’in kemiklerinin ise hâlâ Demre’deki kilisede bulunduğunu belirtmişlerdir. 

Aziz Nikolaos’un gömüldüğü Demre’deki kilise Anıt Müze haline getirilmiştir. Gökyazı Mahallesi Müze Caddesi’nde bulunan anıt müze güncel kaynaklara göre ziyarete açıktır. Kilisenin duvarlarına Aziz Nikolaos’un gerçekleştirdiğine inanılan mucizeler resmedilmiştir. Kilise’de balık pulları ve akanthus yapraklarıyla süslü Roma Dönemi’ne ait lahitte Noel Baba’nın bulunduğuna inanılmaktadır. Antalya Müzesi’nde de Aziz Nikolaos’a ait olduğu düşünülen kemikler sergilenmektedir. 

Referanslar

Aziz (St.) Nikolaos Anıt Müzesi, muze.gov.tr, https://muze.gov.tr/muze-detay?SectionId=STN01&DistId=STN, (Erişim tarihi: 31.12.2024); Britannica, T. Editors of Encyclopaedia (2024, December 29). St. Nicholas. Encyclopedia Britannica, https://www.britannica.com/biography/Saint-Nicholas, (Erişim tarihi 31.12.2024); Keys, David. (17 December 1993). Santa's tomb is found off Turkey: Academics claim to have found where St Nicholas was buried. David Keys reports, The Independent, https://www.independent.co.uk/news/uk/santa-s-tomb-is-found-off-turkey-academics-claim-to-have-found-where-st-nicholas-was-buried-david-keys-reports-1467871.html#comments-area, (Erişim tarihi: 31.12.2024); Tomb of St Nicholas may have been discovered in Turkey”. ir.ishtimes.com. (4 October 2017). https://www.irishtimes.com/news/offbeat/tomb-of-st-nicholas-may-have-been-discovered-in-turkey-1.3244068, (Erişim tarihi: 31.12.2024); Who Is St. Nicholas? stnicholascenter.org, (Erişim tarihi: 31.12.2024); https://web.archive.org/web/20101010104847/http://www.stnicholascenter.org/Brix?pageID=38, (Erişim tarihi: 31.12.2024).