Fransız yasalarına (01. 07. 1901 tarihli dernekler sözleşmesiyle ilgili yasa) göre 1965 yılında kurulan bir sivil toplum örgütüdür. ICOMOS, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü UNESCO’nun çalışma ortağıdır. ICOMOS’un genel merkezi Paris Charenton-le Pont’tadır. ICOMOS’un temelini, kültürel mimari mirasın korunması için uluslararası dayanışmayı öngören; 1931 yılında gerçekleşen Atina Uluslararası Konferansı ve bu konferansı takiben 1933’de imzalanan Atina Sözleşmesi oluşturdu. 1963’de yapılan ve Türkiye’nin de taraf olduğu Avrupa Konseyi Parlamenterler Toplantısının yaptığı çalışmalar sonucunda; tarihi çevrelere ilişkin birçok önlemler içeren bir paket hazırlandı. 1964 yılında Venedik’te yapılan İkinci Uluslararası Tarihi Anıtlar Mimar ve Teknisyenleri Kongresi’nin sonucunda Venedik Tüzüğü kabul edildi. Venedik Tüzüğü’nde tarihsel anıt kavramının yalnızca mimarlık eseri değil; aynı zamanda belli bir uygarlığın tarihsel bir olayın tanıklığını yapan; kentsel ya da kırsal yerleşmeyi de içerdiği kararlaştırıldı ve uluslararası bir konseyin kurulmasına karar verildi. Bu tüzüğün neticesinde 1965 yılında UNESCO’nun önderliğinde Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi (ICOMOS) adıyla Varşova’daki birinci genel kurulda kuruldu. ICOMOS’a bundan sonraki tüm toplantıları ve çalışmaları organize edecek bir işlev yüklendi. Bu kongrede, Venedik Tüzüğü de uluslararası düzeyde kabul edildi.

ICOMOS ile paralel çalışmalar yürüten Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) ise 1948 yılında kuruldu. ICOMOS’un çalışmalarına yön verecek Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme ise Paris’te toplanan Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü olan UNESCO tarafından 16. 11. 1972 tarihinde kabul edildi. Bu sözleşme neticesinde Dünya Miras Listesi ve Dünya Miras Komitesi çalışmaları başlandı. ICOMOS, kültürel anıt ve sitler üzerinde çalışmalar düzenlerken; IUCN, doğal sitleri değerlendirmekte ve her iki kurum; bu analizlerini ve onayladıkları listeleri, Dünya Miras Komitesi’ne aktarmaktadır. Kültürel Varlıkların Korunması ve Onarımı Araştırma Merkezi ICCROM’da listelenmiş koruma altındaki sitler hakkında tavsiyeler ve eğitim programları düzenlemektedir.

ICOMOS’un uluslararası tüzüğü 22. 05. 1978’de Moskova’da yapılan beşinci genel kurulda son halini aldı ve yürürlüğe girdi. Türkiye’nin de üyesi bulunduğu Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi (ICOMOS) Tüzüğünün ilgili hükümlerine uygun olarak 1974 yılında ICOMOS Türkiye Milli Komitesi kuruldu. ICOMOS, anıtlar, yapı grupları ve sitleri içinde bulunduran kültürel mirasın somut ve soyut özellikleriyle ve tüm özgünlükleriyle korunmasını amaçlayan bir sivil toplum şu şekilde listeleniyor: Tarihi Bahçeler (Floransa Tüzüğü)/1982, Tarihi Kentlerin ve Kentsel Alanların Korunması Tüzüğü/1987, Arkeolojik Mirasın Korunması ve Yönetimi Tüzüğü/1990, Nara Özgünlük Belgesi/1994, Sualtı Kültür Mirasının Korunması ve Yönetimi Tüzüğü/1996, Geleneksel Mimari Miras Tüzüğü/1999, Uluslararası Kültürel Turizm Tüzüğü: Kültürel Miras Değerine Sahip Alanlarda Turizmin Yönetimi/1999, Mimari Mirasın Analizi, Korunması ve Strüktürel Restorasyonu için İlkeler/2003, Duvar Resimlerinin Korunması ve Muhafaza Edilmesi için İlkeler/2003, ICOMOS Kültürel Rotalar Tüzüğü/2008, Kültürel Miras Alanların Algılanması ve Sunumu Tüzüğü/2008, Endüstri Mirası Sitleri, Yapıları, Alanları ve Peyzajlarının Korunması İçin ICOMOS-TICCIH Ortak İlkeleri/2011, Tarihi Kent ve Kentsel Alanların Korunması ve Yönetimi için Valetta İlkeleri/2011, İnsani Değer Olarak Miras ve Peyzaj Hakkında Floransa Bildirgesi/2014, Ahşap Mimari Mirasın Korunması için İlkeler/2017, Kırsal Peyzaj Alanların Miras Olarak Korunmasına İlişkin İlkeler/2017.