Ahlat, Bitlis kent merkezinin kuzeybatısında yer alıyor. Ahlat ilçesinin batısında Güroymak ve Muş iline bağlı Korkut, güneyinde, doğusunda Adilcevaz, kuzeyinde Muş’a bağlı Bulanık ve Malazgirt ilçeleri ve güneyinde de Tatvan bulunuyor. İlçenin ekonomisi, çoğunluğu tarım (çavdar, patates, buğday, elma, şekerpancarı, ceviz, arpa) dayanmakla birlikte küçükbaş hayvancılık (kıl keçisi, koyun), hayvansal ürünler (yün, et, deri, süt) ticaretine dayanıyor. Son yıllarda yerli ziyaretçilerin yaz aylarında en çok tercih ettiği destinasyonlar arasındadır. 2019 yılı itibarıyla nüfusu yaklaşık 25 bin olan ilçe, son dönemlerde yüksek sezonda aylık ortalama 20 bin kadar ziyaretçi ağırlıyor. Ancak ziyaretlerin büyük çoğunluğu günübirlik olduğundan dolayı Ahlat’ta bulunan konaklama işletmelerinde konaklayan kişi sayısı yaklaşık olarak sekiz bin civarındadır.

Ahlat’ta turizmin gelişimi, 1987 yılında açılan Büyük Selçuklu Oteli’ne dayanıyor. Turizm Bakanlığı’nın önerisi ile Bitlis ilinde Ahlat Turizm Merkezi 20.09.1991 tarih ve 20977 sayılı Resmî Gazete’de ilan edildi. Van Gölü’nün kuzeybatı kesiminde yer alan Ahlat Turizm Merkezi, Tatvan’a bağlı Kıyıdüzü Köyü ile Adilcevaz’ın batısında yer alan Kıztaşı Mevkii arasındaki yaklaşık 60 kilometrelik kıyı şeridini kapsıyor. Nemrut Dağı ve üzerinde bulunan krater gölünün sahip olduğu turizm ve çekim merkezi potansiyeli dikkate alınarak Birinci Derece Doğal Sit Alanı olarak ilan edilen Nemrut Kaldera’sının güneydoğusunda yer alan kış sporlarına yönelik olarak belirlen kış sporları merkezi 2002 yılında Ahlat Turizm Merkezi’ne dahil edildi. Ahlat, 2019 yılında İtalya’nın Greve in Chianti kasabasında gerçekleştirilen Uluslararası Cittaslow İcra Kurulu toplantısında ‘sakin şehir’ ünvanını aldı.

Ahlat’ın turizm arzı ve talebi verilerine göre, 2019 yılında destinasyona gelen yerli ve yabancı ziyaretçi sayısı günübirlik ziyaretçiler dahil yaklaşık 100 bin, geceleme sayısı ise yaklaşık 16 bindir. 2019 yılı itibarıyla ilçede iki adet belediye belgeli konaklama tesisi, 76 odaya ve 192 yatak kapasitesine sahiptir. Bitlis kent merkezine 60 kilometre mesafede bulunan Ahlat ilçesinde havaalanı bulunmuyor, ulaşım karayolu ile sağlanıyor. En yakın havaalanı Muş, Van ve Diyarbakır illerinde yer alıyor. Ahlat’ın bu illere uzaklıkları sırasıyla 133, 200 ve 273 kilometredir. En yakın demiryolu ulaşımı ise Bitlis’in Tatvan ilçesinde bulunan Tatvan Garı’dır. Ahlat-Tatvan arası yaklaşık 40 kilometredir.

Van Gölü kıyısında kurulu olan Ahlat, tarihi çok eskiye dayanan yerleşim yerlerinden biridir. Ahlat’ta bulunan bazı tarihi yapılar incelendiğinde pek çoğu XIII. yüzyıldan iki kale ve 14 kümbet, Selçuklu dönemine ait beş tarihi mezarlık, Osmanlı dönemime ait bir mezarlık, cami ve hamamlar, Yuvadamı Köyü yerleşkesinin kuzeyinde MÖ 2000 ile 1200’lü dönemlerine ait dört ayrı yerde mezarlık bulunuyor. Van Gölü çevresinin en güzel sahillerine sahip olan ilçede, dört ay yüzme imkanı bulunmakla birlikte kıyı turizmi ve sporları açısından da gelişmeye müsaittir. İlçede bulunan Sütey Yaylası turizm potansiyeli yüksek bir destinasyondur. El sanatları ürünleri bakımından da zengin olan Ahlat’ta üretilen ele sanatlarından olan Ahlat bastonu Türkiye’de büyük bir üne sahiptir. Ahlat ilçesinde yer alan ve Urartu, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinden izler taşıyan Ahlat Selçuklu Mezarlığı erken dönem Türk-İslam mezarlıkların en büyüğü olarak bilinmektedir. UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası listesine alınan mezarlık, içerisinde bulunan tarihi yapılar ve yaklaşık bin yıllık mezar taşlarında bulunan süslemeler yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekiyor. Ahlat’ın önemli tarihi yapıları içerisinde yer alan kümbetler, İslam’ın etkisi sonucunda gelişme gösteren yeraltı mezar odası üzerine küçük bir mescit eklenen ve dönemin önemli bey ve yöneticilerine ait anıtsal mezarlardır. Her yıl ağustos ayında tarihi ve doğal güzelliklerin tanıtmak amacıyla Ahlat’ta Ahlat Kültür Haftası Şenlikleri düzenleniyor.