Uluslararası Manisa Mesir Macunu Festivali

Etkinlik Festival

(Manisa, 1539 - )

400 yılı aşkın süregelen Manisa Mesir Macunu Festivali, 2012 yılında UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirası’nın Temsili Listesi’ne Türkiye adına kaydettirildi. 1539 yılından beri devam eden Mesir Macunu Festivali etkinliği, 1925 yılında dönemin valisi Müştak Lütfi Bey tarafından saltanat bakiyesi olduğu gerekçesiyle yasaklandı, 1952 yılında hükümetin izniyle tekrar kutlanmaya başlandı. Bu köklü etkinliğe konu olan mesir, 41 çeşit baharat ve bitkiden oluşan şifalı olduğuna inanılan bir çeşit macundur. Mesirin ortaya çıkış noktasıyla ilgili bazı kaynaklarda farklı görüşler olsa da, yerel halk tarafından kabul gören inanışa göre, Osmanlı Padişahı Yavuz Sultan Selim’in eşi, Kanuni Sultan Süleyman’ın annesi Hafsa Sultan Manisa’da hastalanır. O dönem Sultan Camii Medresesi’nin başında olan Merkez Efendi 41 bitki ve baharattan oluşan mesir macununu hazırlar. Hafsa Sultan mesir macunu ile şifa bulur. Bu şifalı karışımın Nevruz günü halka dağıtılmasını emreder ve o tarihten itibaren mesir, her yıl Külliye’nin kubbelerinden halka saçılır. Günümüzde hala her derde deva olarak görülen bu karışım, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında mahreç işaretli ürün olarak tescil oldu.

Etkinlik, Nevruz’da dualarla mesir karımı ile başlamakta, takiben çeşitli kutlamalarla devam etmekte, son günü ise mesir saçımı yapılmaktadır. Özellikle son yıllarda, 21 Mart mesir karımının ardından, kutlamalara nisan ayında devam edilmeye başlandı. Nisan ayında açılış ve kortej yürüyüşlerinin ardından, halk konserleri, yemek yarışmaları, paneller, sergiler, tiyatro gösterileri, halk oyunları vb. sosyal ve kültürel faaliyetler düzenlenmektedir. Etkinliğin gerçekleştirildiği hafta cuma günü Hafsa Sultan, Merkez Efendi ve mesire emeği geçenlerin ruhlarına dualar okunmaktadır. Festivalin son günü ise, Hafsa Sultan’ın Merkez Efendi’ye berat vermesinin temsili bir canlandırması yapılarak, Sultan Camii’nin kubbe ve minarelerinden halka mesir saçımı yapılmaktadır. Canlandırma, çoğu zaman tiyatro sanatçıları tarafından dönemin kıyafetleri ile gerçekleştirilmektedir. Gerçekleşen tüm etkinlikler, Manisa Valiliği, Manisa Belediye Başkanlığı ve Manisa’yı Mesir’i Tanıtma ve Turizm Derneği tarafından organize edilmektedir. Festival, hem sağlık hem de inanç turizmi açısından önemli bir turistik çekiciliktir.

Yararlanılan Kaynaklar

Aksu, E.H. (2017). Eller Havaya Eller Şifaye: Uluslararası Manisa Mesir Festivali Üzerine Bir Araştırma, Milli Folklor, 29 (115): 91-105; Döner, Z.G. ve Tepeci, M. (2014). Manisa Mesir Macunu Festivali Ziyaretçilerinin Festivale Katılım Nedenleri ve Memnuniyet Düzeylerini Etkileyen Unsurların Belirlenmesi, 15. Ulusal Turizm Kongresi Engelsiz Turizm, Ankara, (s.782-794); Türk Patent ve Marka Kurumu, https://www.turkpatent.gov.tr/TURKPATENT /resources/temp/C5D8BD33-349A-49B1-A1307BAB9CB00ECB.pdf;jsessionid=B4DDDC218148 ABC503C47BF91EEBF3A6, (Erişim tarihi: 05.07.2019); Veren, E. (2018). Manisa Kültürel Belleğinde Mesir Macunu Festivali içinde Geçmişten Günümüze Manisa, Cilt 1. Manisa: Manisa Celal Bayar Üniversitesi Yayınları.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Akgül, H. (1987). Manisa Folkloru. Manisa: Manisa Turizm Derneği Yayını.