Tirebolu (Saint Jean) Kalesi

Doğal ve Kültürel Miras Kale

Tirebolu ismiyle bütünleşen kalelerden XIII. yüzyıl geç Bizans dönem yapısı Saint Jean Kalesi gerek denizi, gerekse Yağlıdere vadisini gözetlemek ve kontrol altında tutmak amacıyla yapılmıştır. Kale şehir olarak gösterilen Tirebolu, adını üç şehir anlamına gelen Tripolis’ten alır. Bir görüşe göre bu ismi Saint Jean, Bedrama ve Andoz kalelerinden geldiği, bir başka görüşe ise Tripoli adını şehri üç kısma ayıran Kurucakale, St. Jean ve Bedrama kalelerine dayandırmaktadır. Bu ifadelerden anlaşılacağı gibi bölgeye isminin verilmesinde kalenin etkisi olduğu bilinmektedir. Eski çağlardaki ismi Saint Jean Kalesi’dir. Yığma yapım sisteminde, kaba yonu ve moloz taş malzeme ile deniz kıyısında yüksek kayalığa yerleştirilmiş olan kale ilk olarak Helenistik ya da Roma döneminde inşa edilmiş olup, Pontus İmparatorluğu'nun döneminde tamamen yenilenmiş ve Ortaçağ kalesi karakterine bürünmüştür. Büyük ölçüde korunmuş olan kaleye güney yönünden ulaşılmaktadır ve kemerli bir kapıdan kaleye girilmektedir. Salnamelerde, kale içinde yer alan şapelin Meryemana Kilisesi/Şapeli olduğu geçmektedir. Kale içinde bir de mescit kalıntısı bulunmaktadır. Kalede Osmanlı dönemine ait çok sayıda mezar taşı bulunmaktadır. Kale surları günümüze kadar sağlam gelebilmiştir. Daha önceki yıllarda geniş çaplı restorasyon ve onarım gören Tirebolu Kalesi, bölgenin en önemli tarihî eserlerinden bir tanesidir.

Referanslar

Giresun İl Kültür Turizm Müdürlüğü, (2019). Tirebolu Kalesi, https://giresun.ktb.gov.tr/TR-211330/tirebolu-kalesi.html, (Erişim tarihi: 11.10.2019); İslam Ansiklopedisi (2019). Tirebolu. https://islamansiklopedisi.org.tr/tirebolu, (Erişim tarihi: 11.10.2019); Türkiye Kültür Portalı (2019). Tirebolu Kalesi – Giresun, https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/giresun/gezilecekyer/tirebolu-kalesi, (Erişim tarihi: 11.10.2019); Yüksel, A. (2008). Tirebolu Tarih-Kültür-Spor Yazıları. İstanbul: Arı Sanat Yayınevi.