Akdağmadeni Müşalikalesi (Behramşah) Kalesi (Ali Çelebi ve Mahmut Çelebi Türbeleri)
Doğal ve Kültürel Miras Kale
-
2024
Akdağmadeni Muşalikalesi, Türkiye'nin Orta Anadolu Bölgesi'nde, Yozgat iline bağlı Akdağmadeni ilçesi yakınlarında yer alan tarihi bir kaledir. Behramşah Kalesi olarak da bilinen bu yapı, zengin tarihi geçmişi ve mimari özellikleri ile dikkat çekmektedir. Kale, stratejik bir konumda yer alması sebebiyle tarih boyunca önemli bir savunma noktası olarak kullanılmıştır. Muşalikalesi'nin tam olarak ne zaman inşa edildiği kesin olarak bilinmemekle birlikte, bazı kaynaklar XI. yüzyılda, Selçuklu döneminde XIII. yüzyılda Gıyasettin Keykavus (Hükümdarlığı: 1238-12446) zamanında inşa edildiğini öne sürmektedir Kale, çevresindeki arazinin doğal yapısından faydalanılarak, yüksek bir tepeye inşa edilmiştir. Bu konum, düşman saldırılarına karşı savunma açısından önemli bir avantaj sağlamıştır. Kalenin mimari yapısı, büyük taş bloklar kullanılarak inşa edilmiştir. Duvarda yer alan taşlar üzerinde, o döneme ait çeşitli yazıtlar ve figüratif motifler bulunmaktadır. Bu yazıtlar, kalenin tarihine ve yapım dönemine dair önemli bilgiler sunmaktadır. Muşalikalesi, taş işçiliği açısından da dikkat çekmektedir ve dönemin sanat anlayışını yansıtan örnekler barındırmaktadır. Muşalikalesi, Selçuklu döneminde önemli bir önemli durak noktası olmuştur ve çevresindeki yerleşimlerin gelişimine katkıda bulunmuştur. Osmanlı döneminde de askeri bir üs olarak kullanılmaya devam etmiştir. Zamanla önemini yitiren kale, XX. yüzyılın ortalarına kadar çeşitli el değiştirmeler yaşamıştır. Günümüzde Muşalikalesi, tarih severler ve turistler için önemli bir ziyaret noktası haline gelmiştir. İlgili yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları, kalenin korunması ve restorasyonu için çeşitli çalışmalar yürütmektedir. Kaleye ulaşım, Akdağmadeni ilçesinden rahatlıkla sağlanabilmektedir. Kalenin çevresi, doğal güzellikleri ile de dikkat çekmekte ve doğa yürüyüşleri yapmak isteyenler için ideal bir ortam sunmaktadır. Muşalikalesi, hem tarihi hem de doğal değerlere sahip bir alan olarak, yerel halkın da ilgi odağı olmuştur. Sonuç olarak, Akdağmadeni Muşalikalesi (Behramşah), tarihi ve kültürel önemi ile dikkat çeken bir yapıdır. Geçmişten günümüze birçok medeniyete ev sahipliği yapmış olan bu kale, korunması gereken önemli bir miras olarak değerlendir.
Referanslar
Çelik, A. (2018). Selçuklu Dönemi Kalesi: Müşallim, Türk Tarih Araştırmaları, 25(1): 67-78; Özdemir, S. (2022). Kaleler”. Yozgat Tarihi ve Kültürü (içinde, Cilt IV: 225). Ankara: Akçağ Yayınları; Öztürk, İ. (2015). Orta Anadolu Kalesi: Müşallim, Anadolu Tarih Dergisi, 12(3): 45-60; Yavuz, M. (2021). Akdağmadeni ve Çevresindeki Tarihi Yapılar. Yozgat Yayınları; Yozgat İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2020). Yozgat’ın Tarihi ve Kültürel Değerleri, https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/yozgat/gezilecekyer/musali-behramsah-kalesi, (Erişim tarihi: 26. 11. 2024).
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Yozgat İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2020). Yozgat’ın Tarihi ve Kültürel Değerleri. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/yozgat/gezilecekyer/musali-behramsah-kalesi, (Erişim tarihi: 26. 11. 2024).