Rekreasyon İşletmeleri

Kavram Ekonomi Yönetim ve Organizasyon Rekreasyon

Rutin hayat tarzı, yoğun çalışma hayatı, şehirleşmenin beraberinde getirdiği olumsuz çevresel koşullar, alışılmış yaşam etkinliklerinden kaçış gibi etkenler rekreasyona duyulan ihtiyaca ve beraberinde rekreasyon etkinlikleri ile ilgili mal ve hizmetlere yönelik talep artışına neden olmaktadır. Bireyler boş zamanlarında dinlenme, eğlenme, kişisel bilgi ve becerilerini geliştirme gibi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kendi seçtikleri sportif, kültürel, eğlence ya da dinlenmeye dönük etkinlikleri gerçekleştirmektedirler. Rekreasyon işletmeleri bireylerin boş zaman ihtiyaçlarını tatmin etmek amacıyla doğrudan katılacakları etkinlikleri planlayarak onlara sunan hizmet işletmeleri olabileceği gibi, bu etkinlikleri gerçekleştirebilmek amacıyla ihtiyaç duydukları ürün ve hizmetleri üreten ya da pazarlayan işletmeler de olabilmektedir. Su altı dalış, rafting, yamaç paraşütü, doğa yürüyüşleri, safari, şehir turları gibi doğrudan etkinlik temelli hizmet üreten ve sunan işletmeler ile bireyin katılacağı etkinlikler için araç, gereç ve malzeme, donanımsal ürün, oyun konsolları ve spor aletleri gibi makine ve teçhizat üreten ya da pazarlayan işletmeler, rekreasyon işletmeleri olarak kabul edilmektedir. Örneğin; tema parklar komplike rekreasyon işletmelerindendir.

Tema parkların sunmuş oldukları lunapark oyunları, su gösterileri, müzik ve konser etkinlikleri, tiyatro etkinlikleri, bilgisayar ve sanal gerçeklik oyunları gibi bütün etkinlik türlerini bir hizmet unsuru olarak sunan bu rekreasyon işletmeleri, bir hizmet işletmesi olarak kabul edilmektedir. Bununla birlikte tema parkların sundukları etkinliklerin gerçekleştirilmesi amacıyla oyun aletleri üreten ya da satan, konser organizasyonlarını gerçekleştiren, tiyatro gösterileri ve animasyon şovlarını düzenleyen, tema parktaki araç-gereç ve malzemeleri üreten ya da temin eden örgütlenmeler de rekreasyon işletmesi olarak sayılmaktadır. Sunulan mal ve hizmetlerin türüne göre karakterize edilen rekreasyon işletmeleri; bireyin hem gündelik (casual leisure) hem de ciddi (serious leisure) boş zaman değerlendirme amaçlarına hitap etmektedir. Rekreasyon işletmeleri ayrıca ticari nitelikleri açısından kâr amacı güden ya da kamusal hizmet anlayışına göre hizmet sağlayan işletmeler olarak da sınıflandırılmaktadır. Kamusal hizmet anlayışına göre hizmet sunan işletmeler; yerel yönetimler, devlete ait olan kamu sektör kuruluşları, ulusal hükümet ile gönüllülerden oluşan sivil toplum kuruluşlarının rekreasyon hizmetleridir. Bu hizmetler, ücretsiz sunulan hizmetler olabileceği gibi sübvanse edilen ya da tam ticari faaliyetler şeklinde sunulabilmektedir.

Referanslar

Ardahan, F., (Editör) (2016). Rekreasyon İşletmeciliği. Ankara: Detay Yayıncılık; Kelly, J. R. (1985). Recreation business. New York: John Wiley; Martin S. ve Palakshappa N. (2003) Critical success factors for small businesses in the outdoor leisure/recreation industry in New Zealand. ABD: Massey University.; Tribe, J. (2011). The Economics of Recreation, Leisure and Tourism. Londra: Routledge; Türkay, O. (2009). Rekreasyon İşletmeleri (Demirkol, Ş. ve Zengin, B. (Editör) Turizm İşletmeleri. İstanbul: Değişim Yayınları.