Niğde İl Merkezi’nde, şehre hâkim olan Alaaddin Tepesi’nin üzerinde kuruludur. Tam olarak ilk defa kimler tarafından yapımına başlandığı bilinmemektedir. Ancak büyük olasılıkla Bizans döneminde önemli ölçüde şeklini almış olmalıdır. Günümüzdeki mevcut şeklini ise XII.-XIII. yüzyıllarda Anadolu Selçukluları döneminde aldı. Kaleye ulaşım, Bor Caddesi’ne bağlanan İstasyon Caddesi’nden (Murat Zeren Caddesi) sağlanmaktadır. Kuzey-güney hattı boyunca uzanan eliptik bir plana sahiptir. Kuzey ucunda İç Kale ve Saat Kulesi yer almaktadır. İç Kale’nin güney surlarında kuzeybatı-güneydoğu hattında, ayrılmış özel hücreler sıralanmaktadır. İç Kale’nin batı ucunda yer alan burcun üzerine, XIX. yüzyıl sonu XX. yüzyıl başında Ziya Paşa tarafından Saat Kulesi yaptırıldı. Kule, ongen planda başlayarak kare planda sonlanmaktadır. Tarihî kaynaklarda XVIII. yüzyılda kale içerisinde 11 adet caminin bulunduğu yazmaktadır. Mevcut alana bakarak 11 adet cami yapımı için çok dar alan olduğundan mevcut surların dışında daha geniş bir alanı koruyan başka bir sur duvar katmanından bahsetmek mümkündür. Günümüze ulaşan sur duvarlarının içerisinde sadece iki adet cami vardır; Alaaddin Camii ve Rahmaniye Camii. Alaaddin Camii, kalenin güney ucuna yerleştirilmiştir. Rahmaniye Camii ise kuzey bölümünde, İç Kale’nin güneyindedir. Rahmaniye Camii’nin batısına bir de çocuk parkı eklenmiş durumdadır. Anadolu Selçukluları döneminde, II. Kılıç Arslan, II. Rükneddin Süleyman Şah ve I. Alaaddin Keykubat dönemlerinde kalede onarım ve ilave çalışmaları yürütülmüştür. Anadolu Beylikler döneminde Karamanoğulları’nın ele geçirdiği kalenin, 1411-1412 tarihinde onarım gördüğü, onarım kitabesinden anlaşılmaktadır. Osmanlıların şehri alması ile birlikte hasar gören yapı, 1470-1471 tarihinde İshak Paşa tarafından onarılmıştır. Daha sonraki yıllarda önemini koruyan kale, 1727 yılında Damat İbrahim Paşa tarafından kaledekilerin Nevşehir Kalesi’ne nakli ile birlikte atıl duruma düşmüştür. Boşaltıldıktan sonra Sadrazam İshak Paşa tarafından 1740 yılında onarılmıştır. Cumhuriyet döneminde 1962-63 yıllarında kalede onarım çalışmaları yürütülmüştür.