Diyarbakır’ın tarihi Sur ilçesinde Gazi Caddesi üzerinde, Dörtyol kavşağında bulunan, Diyarbakır’ın zengin tarihini ve kültürünü yansıtan yapılar arasındaki önde gelen Nebi (Peygamber) Camii, Akkoyunlular döneminde, XV. yüzyılın sonları ve XVI. yüzyılın başlarında, yapılmıştır. Minaresinde yer alan yazıta göre 1530 yılında Diyarbakırlı Kasap Hacı Hüseyin, Nebi (Peygamber) Camii’ni hayrat olarak yaptırmıştır. Özellikle bu kitabede ve cami içinde bulunan diğer kitabelerde Kāle’n-nebî ifadesi geçtiğinden yerel halk bu camiyi Nebi (veya Peygamber) Camii olarak adlandırmıştır. Nebi Camii’nin yapıldığı ilk dönemlerde geniş bir alanı kapladığı bilinmektedir. Nebi Camii’nin etrafı siyah bazalt taşlarla ve yüksek olmayan bir duvarla örülmüştür. Avlusu geniş olup yine siyah bazalt taşlarla döşenmiştir. Cami beyaz ve siyah kesme bazalt taştan yapılmış ve üzeri içten kubbe dıştan piramit şekilli büyük bir kubbe ile örtülmüştür. Bazalt taş örgüsü sayesinde cami yazın serin ve kışın sıcak bir ibadethane olarak kalmaktadır. Diyarbakır’ın iklim olarak sıcak bir şehir olması ve Nebi Camii’nin merkezi bir yerde bulunması, insanlar tarafından yoğun ziyaret edilmesini sağlamaktadır. Caminin yapıldığı ilk dönemlerde Diyarbakır Şehri’nin kültürel ve dini yapısı dikkate alınarak; Şafiiler kısmı, Hanefiler kısmı ve Medrese bölümleri bulunmaktaydı. Caminin bu kültürel ve dini özellikleri Evliya Çelebi’nin Seyahatname adlı eserinde de görülmektedir. Bugün Nebi Camii’nin özellikle Şafiiler kısmı olarak adlandırılan bölümü ve medresenin bir kısmı hala ayaktadır. 1927’de Nebi Camii’nin Hanefîler bölümünün ahşap kirişlerinin çürüyüp çökmesi sebebiyle ve 1955’te Gazi Caddesi’nin büyütülmesi gerekliliği nedeniyle Hanefiler bölümü ve minaresi yıktırılmış, bu alan genişletilen Gazi Caddesi’ne katılmıştır. Nebi Camii’nin minaresi 1960 yılında aslına uygun bir şekilde tekrar inşa edilerek bugünkü yerine taşınmıştır. Camii’nin minaresi kare planlı, tek şerefeli olup şerefeye kadar almaşık örgülü, şerefeden sonra silindirik bir uzantıyla sona ermektedir. Camii’de günümüze kadar korunmuş olan bir diğer kısım ise Diyarbakır’da 1717-1719 yılları arasında valilik yapan Köprülü Abdullah Paşa’nın kızı ve hanımına yaptırdığı türbelerdir. Günümüzde Diyarbakır dışında birçok kişi Nebi Camii’ni ziyaret etmektedir.