Meram Kentsel Tasarım Rehberi Cilt II (Strateji Belgesi), T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından Egeplan Planlama Ltd. Şti. işbirliğiyle hazırlanmış bir eserdir. Bu belge, Konya'nın Meram ilçesinin kentsel gelişim sürecini yönlendirecek stratejik politikaları belirlemek amacıyla oluşturulmuştur. Kitap, yerleşimin kimlikli ve özgün bir kentsel mekân olarak gelişimini sağlayacak stratejik politikaları içermektedir. İmar planı kararları değerlendirilmiş, öncelikli bölgeler tespit edilmiş ve bu alanlarda uygulanacak süreçleri tanımlayan bilgi ve şemalar hazırlanmıştır.

Belgenin ilk bölümlerinde Meram’ın mevcut durumu, kentsel sorunları ve fırsatları detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Meram’ın ulaşım altyapısı, kentsel kullanım çeşitliliği, sosyal yapısı, doğal yapısı ve yapı stoğu gibi çeşitli konular incelenmiş ve bu konulardaki sorunlar ve fırsatlar belirlenmiştir. Ulaşım sorunları arasında erişilebilirlik problemleri, otopark alanı eksikliği ve güvenli yaya mekânlarının yetersizliği gibi konular öne çıkmaktadır. Kentsel kullanımda ise çeşitlilik eksikliği, tek merkezli yapı ve turizm altyapısının yetersizliği gibi sorunlar belirtilmiştir.

Sosyal yapı ve mekân açısından kamusal alan sürekliliği ve bütünleşme eksikliği, aktivite alanlarının yetersizliği ve dışa kapalı güvenlikli siteler gibi sorunlar ele alınmıştır. Doğal yapı bölümünde ise jeomorfolojik yapı, özgünlük ve çeşitlilik gibi konular incelenmiş, Meram Deresi’nin kuruması ve çevresinin çitle çevrili olması gibi sorunlar belirtilmiştir. Yapı stoğu açısından da yapı kimliğinin bozulması, yapı yoğunluğu ve dönüşüm projelerinin yapı niteliği gibi konular değerlendirilmiştir.

Yerleşime özgü fırsatlar bölümünde ise Meram’ın ulaşım altyapısının güçlendirilmesi, yaya dolaşımı için gerekli mekânsal çeşitlilik, jeomorfolojik yapı ve bisiklet kenti olma potansiyeli gibi konular vurgulanmıştır. Kentsel kullanım açısından dinamik sosyo-ekonomik yapı, tarihi kent merkezinin önemi ve turizm potansiyeli gibi fırsatlar ele alınmıştır. Sosyal yapı ve mekân açısından ise kent merkezinde yer alan meydan ve park çeşitliliği, demiryolu hattının bütünleştirici potansiyeli ve Meram Bağları bölgesinin düşük yoğunluklu yapılaşması gibi fırsatlar belirtilmiştir. Doğal yapı bölümünde ise Meram Deresi’nin restorasyon çalışmaları ve doğal zenginlikler gibi fırsatlar değerlendirilmiştir.

Belgenin devamında, Meram’ın gelişimini yönlendirecek kentsel tasarım politikaları ve stratejileri sunulmuştur. Bu bölümde vizyon, misyon, hedefler, stratejiler ve eylem alanları belirlenmiştir. Vizyon olarak “Meram Bağları’nı koruyarak, tarımsal üretimi destekleyerek geleceği biçimlendirmek” hedeflenmiştir. Misyonlar arasında özgün değerleri korumak, kentsel bütünlüğü sağlamak, yanlış müdahaleleri onarmak ve kent ile doğayı birlikte örgütlemek yer almaktadır.

Hedefler arasında özgün kentsel ve toplumsal çeşitliliğin korunması, yeşil bir kentsel gelişim modeli, yürünebilir kent ve çok merkezli kent yapısını kurgulamak bulunmaktadır. Stratejiler arasında ise yeşil alanların korunması ve artırılması, kentsel gelişimin yeşille beraber planlanması, tarım arazilerinin ve Meram’a özgün bağların korunması, doğal yeşil alanların korunması ve kamusal yeşil alanların sosyalleşme mekânları olarak kullanılması gibi konular yer almaktadır.

Eylem alanları bölümünde ise kentsel doku, kamusal açık alanlar sistemi, erişim ağı, yapı stoğu ve yeşil alan örüntüsü gibi tematik alanlar belirlenmiştir. Kentsel doku için blok ve sokaklara ait kentsel yapının geçirgen ve işlevsel olmasını sağlamak, kentsel yapının mahalleleri aktivite merkezleri ile toplu taşıma noktalarına erişimini desteklemek ve büyük arazi kullanımlarının sınır durumundan arındırılmaları gibi hedefler belirlenmiştir.

Kamusal açık alanlar sistemi için ise kamusal mekânı kentsel ve çevresel bağlamına göre programlamak, hareket ağının ve arazi kullanımının birbirini desteklediği bir kamusal alan yapısı sağlamak gibi hedefler bulunmaktadır. Erişim ağı için ise yaya, bisiklet, araçlar ve toplu taşıma için dengeli koşulların sağlanması, kent içi yaya ve bisiklet güzergâhlarına bağlantıların sağlanması ve taşıt ulaşım altyapısının güçlendirilmesi gibi hedefler belirlenmiştir.

Sonuç olarak, Meram Kentsel Tasarım Rehberi Cilt II (Strateji Belgesi), Meram’ın kentsel gelişimini yönlendirecek kapsamlı bir strateji belgesidir. Bu rehber, Meram’ın doğal, fiziksel ve sosyal yapısını koruyarak sürdürülebilir bir kentsel gelişim sağlamak için gerekli politikaları ve stratejileri sunmaktadır. Rehber, Meram’ın yaşam kalitesini artırmayı ve kentsel alanların daha yaşanabilir hale gelmesini amaçlamaktadır.