Mengen Aşçılık Meslek Lisesi / Bolu-Mengen Aşcılar Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
Eğitim-Öğretim Meslek Lisesi Yiyecek İçecek Hizmetleri
(Mengen, Bolu, 1985 - )
Maddeye katkıda bulunan yazarlar:
-
2019
Millî Eğitim Bakanlığı Ticaret ve Turizm Öğretimi Genel Müdürlüğü’ne bağlı olarak Mengen Aşçılık Meslek Lisesi ismiyle eğitim ve öğretime başladı. Okulun ortaya çıkış noktası, 1991 yılında düzenlenen Mengen Aşçılar ve Turizm Festivali’nde, aşçıların Aşçılık okulu istiyoruz pankartı açması oldu. Dönemin Bolu Valisi'nin katkıları ile 1982 yılında temel atıldı ve 1985 yılında eğitim-öğretim hayatına başlandı. Otuz altı öğrenci ile eğitim hayatına başlayan okul ilk mezunlarını 1992 yılında verdi.
Okulun yapımında, Bolu İl Özel İdaresi’nin yanı sıra Mengenli aşçıların da büyük katkıları oldu. Türkiye’de ortaöğretim düzeyinde yalnızca aşçılık eğitimi veren ilk ve tek kurum olma özelliğini taşıyan okulda, Mengen dışındaki illerden aşçılığı meslek olarak seçmek isteyen öğrenciler düşünülerek 160 öğrenci kapasiteli bir pansiyon hizmete sunuldu. Okulun kuruluş amacı, yiyecek-içecek işletmeleri ve konaklama işletmelerine aşçı yetiştirmektir. Okulun eğitim anlayışı, mesleki eğitimin temelini uygulama ve pratikle desteklemektir. Bu bağlamda öğrencilerin nitelikli meslek elemanları olabilmesi için okul bünyesinde uygulama oteli ile öğrencilerin mesleki eğitimini desteklemektedir.
Aşçılar Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi, profesyonel bilgi ve becerili öğretmen kadrosuna sahip olan, uygulama atölyeleri ile sektörde öncü, yaparak, yaşayarak öğrenme ilkesini otel ve restoranında uygulayabilen, sahip olduğu kaynaklar ile mezun olan her öğrencisine iş imkânı sağlayan, aşçılık sektörünün gelişiminde temel danışma merkezi olan, Türkiye’nin en saygın otellerinde staj imkânı sunabilen, tarihinden gelen Mengen aşçılık okul kültürüne uygun olarak mesleğini seven, milli kültürüne sahip çıkan, çağdaş ve demokratik bireyler yetiştirmeyi amaçlamaktadır.
1999 ve 2000 yıllarından yaşanan depremler neticesinde eğitim yapamayacak hale gelindi ve iki yıl süre ile eğitim-öğretime Mengen İlköğretim Okulu ve Mengen Çok Programlı Lisesi'nde devam edildi. 2002 yılında Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Liseleri kapsamına alındı ve ismi Mengen Aşçılar Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi olarak değiştirildi. Günümüzde, Aşçılar Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi adıyla eğitim-öğretim faaliyetlerine devam etmektedir.
Referanslar
Bucak, T. ve Yiğit, S. (2018). Gastronomi Eğitiminde Profesyonel Mutfak Okullarının Etkisi: İstanbul Mutfak Sanatları Akademisi (MSA) Üzerine Bir Araştırma. İçinde; Uluslararası Gastronomi Turizmi Araştırmaları Kongresi (ss. 809-822). Kocaeli: Kocaeli Üniversitesi Yayınları; Kurnaz, A. ve İşlek, E. (2018). Aşçılık Kültürünün Festival Turizmi Kapsamında Kullanılması: Mengen Uluslararası Aşçılık ve Turizm Festivali, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6: 3-13; Kurnaz, A., Babür, T. E. ve Kurnaz, H. A. (2018). Gastronomi Eğitiminde Bir Sosyal Sorumluluk Projesi Örneği: Mengen Ulusal Aşçılık Kampı, Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8: 504-520.
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Güldemir, O. (2017). Mengen, Aşçılık ve Eğitim. İçinde; O. Güldemir ve A. Kurnaz (Editör), Kampın Kitabı (I-II. Ulusal Aşçılık Kampı) (ss. 27-33). Ankara: Detay Yayıncılık.
-
2023
Mengen, Türkiye'nin aşçılık geleneğiyle tanınan önemli bir ilçesidir. Mengen, "Aşçılar Diyarı" olarak anılmakta olup aşçılık mesleğine dair köklü bir geçmişe sahiptir. Mengenli aşçıların ünü, tarihsel bir olaya dayanmaktadır. Rivayete göre, Sultan Mehmet'in İstanbul'u fethinden sonra saray aşhanesini kurma görevi Mengenli Yakup Ağa adlı bir paşaya verilmiş ve bu olay, Mengenli aşçıların tanınmışlığının temelini oluşturmuştur. Mengenli Yakup Ağa'nın saray aşhanesinde görev almaya başlamasıyla birlikte, iş bulmak amacıyla gelen zeki ve çalışkan yeğeni, Yakup Ağa tarafından saray aşhanesinin bulaşıkhanesinde görevlendirilmiştir. Bu yetenekli yeğen zaman içinde yükselerek saray aşhanesinde aşçı başı konumuna gelmiştir. Mengen'de işsiz olan akrabalarını ve dostlarını yanına çağırarak onları aşçı olarak yetiştirmiştir. Bu süreç, saray aşhanesini adeta bir aşçılık okulu haline getirmiştir. Mengen'de yetişen aşçılar, paşaların ve beylerin sofralarında ustalıklarıyla ün kazanmışlardı
Bu gelenek, o günden bu yana babadan oğula aktarılarak devam etmektedir. Mengenli aşçılar, saray mutfağının ve Türk mutfağının gelişmesinde önemli bir rol oynamışlardır. Özellikle saray mutfağının kuruluşuyla başlayan süreç, Mengenli aşçıların Türk mutfağının zenginleşmesine sağladığı katkılarla devam etmiştir. Mengenli aşçılar, Türk mutfağına özgü lezzetleri ve geleneksel yemekleriyle tanınmış, bu sayede Türk mutfağının zengin ve çeşitli bir yapısının oluşmasında etkili olmuşlardır. Bu gelenek, gastronomi alanında Türkiye'nin uluslararası alanda tanınmasına da katkıda bulunarak Türk mutfağını daha geniş kitlelere tanıtmıştır. Mengenli aşçılar, yemek kültürü ve aşçılık geleneği ile Türk mutfağının gelişimine önemli bir damga vurmuşlardır.
1981 yılında düzenlenen Mengen Aşçılar ve Turizm Festivali'nde aşçılar tarafından açılan "Aşçılık Okulu İstiyoruz" pankartı, aşçılık geleneğini yaşatma ve bu alanda nitelikli eğitim verme amacıyla önemli bir girişimi başlatmıştır. Bu çabalara dönemin Bolu Valisi Adnan Darendeliler'in katkıları ve il özel idaresinin destekleriyle şekillenen Mengen Aşçılık Meslek Lisesi'nin 1982 yılında temeli atılmış ve 1985 yılında eğitim-öğretime başlanmıştır. Okulun giderleri, Kaymakam Ali Cafer Akyüz, Mengenli aşçılar ve dönemin Bolu Valisi Adnan Darendeliler'in çabalarıyla karşılanmıştır. Ayrıca, bina yapım sürecinde Aydın Yılmaz Usta başta olmak üzere diğer Mengenli aşçılar, okula hem maddi hem de manevi destek sağlamışlardır. Bu destekler, Mengen Aşçılık Meslek Lisesi'nin sadece aşçılık geleneğini sürdürmekle kalmayıp aynı zamanda yeni nesillere bu alanda kaliteli eğitim verme hedefine ulaşmasına olanak tanımıştır. Bu bağlamda, okul Türkiye'nin tek aşçılık lisesi olarak öne çıkmış ve aşçılık alanındaki bilgi ve beceriyi genç kuşaklara aktarmıştır.
Mengen Aşçılık Meslek Lisesi, 25 Ekim 1985 tarihinde Milli Eğitim Bakanlığı Ticaret ve Turizm Öğretimi Genel Müdürlüğüne bağlı olarak eğitime başlamıştır. İlk etapta 36 öğrenci ile eğitime başlayan okul, 1992 yılında ise 13 kişilik ilk mezunlarını vermiştir.
2002 yılında Milli Eğitim Bakanlığı'nın okullarda isim birliğine gitmesiyle birlikte, Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Liseleri kapsamına alınan Mengen Aşçılık Meslek Lisesi, Türkiye'nin tek aşçılık lisesi olma özelliğini sürdürmüştür. Ancak, bu değişiklikle birlikte okulun ismine "Aşçılar" ifadesi eklenerek, "Mengen Aşçılar Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi" olarak yeniden adlandırılmıştır. Bu adlandırma, okulun özgün ve öncü konumunu vurgulayarak aşçılık alanındaki uzmanlığını belirtmektedir. Mengen'in ünlü aşçılık geleneğini taşıyan bu okul, aşçılık mesleğiyle ilgilenen öğrencilere özgün bir eğitim sunma misyonunu sürdürmektedir.
Referanslar
Güldemir, O. (2017). Mengen, Aşçılık ve Eğitim. ‘Kamp'ın kitabı [I-II. Ulusal Aşçılık Kampı]. Ankara: Detay Yayıncılık; MEB,https://ascilikokulu.meb.k12.tr/icerikler/tarihce_345014.html, Erişim tarihi: 10.10.2023)