Kanyon

Doğal ve Kültürel Miras Kanyon

Erzurum, 2024

Kanyonlar, nehir ve akarsu tarafından kayaların aşındırılması ile oluşmaktadır. Bir nehrin ve tortul veya kaya tabakalarını aşındırılması ile oluşan kanyon, nehir suyunun veya akarsuyun sürekli akmasıyla debisi oluşmaktadır. Bazı kanyonlar ise tektonik faaliyetler sonucu oluşabilir, yani iki kara parçası plakasının çarpışması sonucu kırılarak çatlaklar oluşabilir ve zamanla nehirler bu kırıklar üzerinden akarak kanyonları oluşturmaktadır. Dünya üzerinde ABD‘nin Arizona eyaletinde bulunan Grand Canyon en tanınmış ve en büyük kanyon olarak bilinmektedir. Peru’nun Arequipa şehrine yakın olan Colca Canyon, dünyanın enderin kanyonlarından biri olup manzara olarak cezbedici özelliğe sahiptir. Afrika’nın en büyük kanyonlarından biri olan Fish River Kanyonu, Namibya’ da bulunur ve uzunluğu 160 kilometre civarındadır. Dünyanın farklı bölgelerinde doğal güzellikleri ve etkileyici manzaralarıyla ziyaretçilerin doğal destinasyon alanlarıdır. Dünyanın farklı bölgelerinde bulunan kanyonlar, doğal güzellikleri ve etkileyici manzaralarıyla gezgincileri cezbeden önemli doğal oluşumlardır.

Türkiye’de birçok etkileyici ve büyüleyici kanyonlar bulunmaktadır. Muğla iline bağlı Fethiye ilçesinde bulunan Saklıkent Kanyonu, en popüler kanyonlardan biridir. Ziyaretçiler kanyonun içinde yürüyüş yapılabilmekte ve doğal güzellikleri keşfedebilmektedir. Mersin iline bağlı olan Göksu Kanyonu, Göksu Nehri tarafından oluşumunu tamamlamış ve doğal varlıklarla çevrelenmektedir. Uşak ilinde bulunan Ulubey Kanyonu ise Türkiye’nin en derin kanyonu olma özelliği taşımaktadır. Sivas ilinde yer alan Valla Kanyonu, Tohma Çayı tarafından oluşumu tamamlanmış doğal güzelliğiyle dikkat çekmektedir. Nevşehir ilinde bulunan Ihlara Vadisi, Melendiz Çayı’nın aşındırması sonucu oluşmuş ve Peri Bacaları ile ünlü olan bir kanyondur. Erzurum ilinin Hınıs ilçesinde bulunan Hınıs Kanyonu, derin vadiler ve yüksek kayalıklar ile çevrelenmiş Murat Nehri’nin aşındırması ile oluşumunu tamamlamıştır. Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde yer alan kanyonlar, doğal güzellikleri ve eşsiz manzaralarıyla yerli ve yabancı ziyaretçilerin sempatisini kazanmaktadır.

Referanslar

Bozyiğit, R. E. (1997). Akarsu Havzası Jeomorfolojisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; Pekcan, N. (1999). Karst Jeomorfolojisi. İstanbul: Filiz Kitabevi ; Colin, H. (1962). Fethiye-Antalya-Kaş-Finike (Güneybatı Anadolu) Bölgesinde Yapılan Jeolojik Etüdler, MTA Dergisi, 59: 19 - 59.