Işın, Priscilla Mary

Kişi Yazar

(1951 - )

İngiltere’nin Nottingham kentinde doğdu (1951). İngiltere York Üniversitesi Felsefe Bölümünden mezun oldu (1973). Aynı yıl Türkiye’ye yerleşti. Eşi Yavuz Işın’la önce Ankara’da, 1980 yılından sonra ise İstanbul’da yaşadı. Türk mutfağına duyduğu ilgi nedeniyle eşinin ailesinden tarifler topladı. 1983 yılından itibaren Türk mutfağının tarihini ve kültürünü araştırmaya başladı. Prof. Günay Kut, Turgut Kut, Prof. Süheyl Ünver, Dr. Filiz Çağman gibi kişilerle görüştü ve yayınlarını okudu. Osmanlıca yemek kitaplarının varlığını öğrenince 1990’lı yıllarda sahafları gezerek bu kitapları toplamaya başladı ve bu kitapları okuyabilmek amacıyla Osmanlıca’yı öğrendi. Yayına hazırladığı üç Osmanlıca yemek kitabı sırasıyla; Mahmud Nedim bin Tosun’un 1900 tarihli Aşçıbaşı kitabı (1998), ikincisi; Mehmed Reşad’ın 1921-1923 tarihli Fenn-i Tabâhat kitabı (2018) üçüncüsü ise Ahmed Şevket’in 1920 ve 1925 yıllarında yayımlanan Aşçı Mektebi kitabıdır (2021 ).

Friedrich Unger’in şark şekerciliği konusunda Almanca olarak 1838 yılında yayınladığı yemek kitabını, Merete Çakmak ile birlikte İngilizce olarak hazırladı ve 2003 yılında A King’s Confectioner in the Orient başlığıyla İngiltere’de yayımlandı. Aynı kitap Türkçesi Şark Şekerciliği adıyla yayınlandı (2020). Seyit Ali Kahraman ile birlikte yayına hazırladığı Ahmed Cavid’in XVIII. yüzyıl sonuna ait Tercüme-i Kenzü’l-İştihâ adlı yemekle ilgili Farsça-Türkçe sözlüğü yayınlandı (2006). Türk tatlılarının kültür tarihini anlatan ve ilk telif kitabı olan Gülbeşeker 2008 yılında yayımlandı ve Kasım 2009 tarihinde bu kitap, Dünya Kitap Dergisi Altın Sayfa Ödülüne layık görüldü. Aynı eserin İngilizçe çevirisi, Sherbet and Spice: The Complete Story of Turkish Sweets and Desserts adıyla 2013 yılında İngilitere’de yayınlandı.

Osmanlı-Türk mutfağına ait yemek, yemek malzemeleri ve mutfak uygulamalarına ait kavramlar içeren Osmanlı Mutfak Sözlüğü, 2010 yılında, Paleolitik Çağ’dan XX. yüzyıla kadar Asya ve Avrupa’nın başlıca mutfaklarının tarihini inceleyen Avcılıktan Gurmeliğe: Yemeğin Kültürel Tarihi adlı kitabı ise 2018 yılında yayımlandı. Aynı yıl, İngilizce olarak kaleme aldığı Osmanlı mutfağının tarihini anlatan Bountiful Empire: A History of Ottoman Cuisine 2018 yılında İngiltere’de yayımlandı.

Kitapları dışında yemek tarihi konusunda yazdığı 70’den fazla kongre bildirisi, makale ve kitap bölümü Türkiye ve yurtdışında yayımlandı. İngiltere ve Türkiye’de Türk mutfak tarihini anlatan çeşitli konferanslar verdi. 2019 yılında TÜMBİFED Gastronomi Ödülü’ne layık görüldü. Kaybolmakta olan tarihi meyve çeşitleri ile tarımsal biyoçeşitlilik konularıyla ilgili, 2006 yılında kızı Esin Alice Işın ile birlikte Meyve Mirası Projesini başlattı ve bu proje, 2011 yılına kadar devam etti.

Yayınları: Işın, Priscilla Mary (2003). Friedrich Unger, A King’s Confectioner in the Orient. Londra: Kegan Paul; Işın, Priscilla Mary (2005). Anadolu Kuş Adları Sözlüğü. İstanbul: Kitap Yayınevi; Işın, Priscilla Mary (2006). Ahmed Cavid, Tercüme-i Kenzü’l-İştihâ. Istanbul: Kitap Yayınevi; Işın, Priscilla Mary (2013). Sherbet and Spice: The Complete Story of Turkish Sweets and Desserts. Londra: I.B.Tauris; Işın, Priscilla Mary (2014). Osmanlı Mutfak İmparatorluğu. İstanbul: Kitap Yayınevi; Işın, Priscilla Mary (2017). Osmanlı Mutfak Sözlüğü (Gözden geçirilmiş ikinci baskı). Istanbul: Kitap Yayınevi; Işın, Priscilla Mary (2018). Bountiful Empire: A History of Ottoman Cuisine. Londra: Reaktion Books; Işın, Priscilla Mary (2018). Fenn-i Tabâhat 1340-1341 (Aşçılık Bilimi 1921-1923). İstanbul: Kitap Yayınevi; Işın, Priscilla Mary (2019). Avcılıktan Gurmeliğe: Yemeğin Kültürel Tarihi. Yapı Kredi Yayınları, 2nd edn. Istanbul; Işın, Priscilla Mary (2019). Gülbeşeker: Türk Tatlıları Tarihi (Gözden geçirilmiş üçüncü baskı). Istanbul: Yapı Kredi Kültür Yayınları; Işın, Priscilla Mary (2019). Mahmud Nedim, Aşçıbaşı (Dördüncü baskı).Istanbul: Yapı Kredi Kültür Yayınları; Işın, Priscilla Mary (2020). Bereketli İmparatorluk: Osmanlı Mutfağı Tarihi. İstanbul: Vakıfbank Kültür Yayınları; Unger, Friedrich (2020). Şark Şekerciliği. Priscilla Mary Işın ve Merete Çakmak (Çevirenler). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Referanslar

Işın, Priscilla Mary ile 06. 05. 2021 tarihinde yapılan e-posta görüşmesi (Görüşen: L. Şişik).