Hacı Bayram Veli Müzesi
Müze Özel Müze Etnografya Müzesi
-
2024
Hacettepe Mahallesi'nde, Öksüzce Sokak ile Koyungözü Sokak’ın kesişme noktasında, tarihi Hamamarkası semtindeki “Hacı Bayram Veli Müzesi”, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy tarafından 11 Ekim 2022’de ücretli olarak ziyaretçilere açıldı. Anadolu’nun en bilinen ve önde gelen mutasavvıflarından Hacı Bayram Veli’yi uluslararası arenada bir rol model olarak tanıtmayı amaçlayan müze, 2023 Haziran ayından itibaren ise ücretsiz olarak ziyaret edilebiliyor.
Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi’nin de akademik destekleriyle Ankara’nın manevi mimarlarından kabul edilen Hacı Bayram Veli’yi ve fikriyatını günümüze taşıyabilmek için kurulan yapı, iki katlı üç konuttan müteşekkil 500 metre karelik bir alanda yer almaktadır. Kapılar arası bir zaman koridoru oluşturup ziyaretçileri bir zamandan başka bir zamana geçirmek amacıyla; söz konusu geleneksel mimariyi yansıtan üç konut, çalışma aşamasında, titizlikle restore edilip birbirlerine geçişler açılarak birleştirildi.
Hacı Bayram Veli’nin özel koleksiyonunun sergilendiği yedi vitrin, Ahiliği anlatan üç vitrin, derviş çeyizinden müteşekkil iki, toplamda on iki vitrinin tematik olarak yer aldığı müze; birbirinden bağımsız “Ankara Salonu,” “Ahilik Salonu," “Hacı Bayram Veli Salonu” ve “Bayramilik Salonu” olmak üzere dört ana bölümden oluşmaktadır. “Ankara Salonu” serginin ilk salonudur ve ikinci katta yer almaktadır. Ankara’ya özgü Ankara Kedisi, Ankara Keçisi ve Ankara Tavşanı fotoğraflar ve belgelerle tanıtılmaktadır. Salonun ortasında Ankara’nın tarihsel konumunu gösteren Galatya Haritası, yerli ve yabancı seyyahların eserlerinden Ankara’yı tanıtan maddi unsurlar yer alıyor. Burada ziyaretçilere ayrıca dijital tarihi bir Ankara haritası ve eski Ankara fotoğrafları eşlik etmektedir. “Ahilik Salonu”nda konu, Ahilik fikriyatının temelinde önemli rol oynayan Bacılar ve Ahilerdir. Ahilik; bilgi, belge, minyatür ve fotoğraflarla aktarılmaktadır. Ayrıca dönemin kadın ve erkeklerinin kullandığı gümüş bazı aksesuarlar da sergilenmektedir. Müzenin asıl kısmı sayılabilecek “Hacı Bayram Salonu” ve “Bayramilik Salonu”nda ise Ankara Etnografya Müzesi'nde günümüze kadar titizlikle muhafaza edilen, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Ankara Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvarı tarafından bakım, onarım ve yenilemesi yapılan Anadolu erenlerinden Hacı Bayram Veli’ye ait yahut zatına nispet edilen kişisel eşyaları -derviş çeyizi olarak da adlandırılabilir- ve asrına ait hususi koleksiyon; tarikat sancağı, keçeden yapılmış külah, keşkül, sanduka tacı, Bayramî, Eşrefî ve Himmetîye tacları, yamalı hırka, önü açık hırka, gömlek tarzında iki adet yün hırka, derviş asası, mütteka çubuğu ve asır âşıklarının Hacı Bayram Veli’ye ithafen yazdıkları şiirlerin levhalarından oluşan 21 eser de ilk defa ve geçici olarak sergileniyor.
Etkileşimli bir müze örneği olan, maddi ve manevi kültürel unsurlarıyla ziyaret edenlerin etkileşim içerisinde bulunabileceği bir tarzda aktarıldığı “Hacı Bayram Veli Müzesi,” modern bir anlayış ile düzenlenmiş, çağa ayak uyduran bir yapı arz ederken; Türkçe, İngilizce ve Arapça destek verilmesi yönüyle çok dilli müze özelliği de kazanıyor.
Haftanın altın günü, Pazartesi hariç, 10:00 ile 17:00 arasında hizmet veren, Hacı Bayram Veli’nin inşa ettiği tasavvuf ekolünün ve döneme ait kent panoramasının görülebileceği; Hacı Bayram Veli’nin hayatının önemli dönüm noktalarını da ziyaret edenler ile paylaşan müze; henüz çok yeni olsa da Ankara’nın önemli sembollerinden biri olma yolunda güçlü bir aday.
Referanslar
https://altindag.bel.tr/#!haberler/haci-bayram-veli-muzesine-buyuk-ilgi, (Erişim tarihi: 02. 01. 2024); https://basin.ktb.gov.tr/TR-330659/haci-bayram-veli-muzesi-acildi.html, (Erişim tarihi: 02. 01. 2024); https://kulturenvanteri.com/yer/?p=254346, (Erişim tarihi: 02. 01. 2024); https://turkishmuseums.com/Uploads/M%C3%BCze/Dosya/674f5e1c-9c78-45ff-9183-02d042d2ee00.pdf, (Erişim tarihi: 02. 01. 2024); https://www.altindag.bel.tr/#!haberler/haci-bayram-veli-muzesi-ucretsiz, (Erişim tarihi: 02. 01. 2024); https://www.ntv.com.tr/galeri/n-life/kultur-ve-sanat/haci-bayram-velinin-yasami-muzede-anlatilacak,KufRjZ5GMEq7Mh6r1uuLLA/b9RrKJ9IC06J3dXAwUBeMg, (Erişim tarihi: 02. 01. 2024)