Boyabat Belediyesi’nin girişimleriyle 2021 yılında T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından “müze” unvanını alarak resmiyet kazanan Boyabat Belediyesi Yaşayan Kültürel Miras Müzesi, bakanlık denetiminde faaliyet göstermektedir. Türkiye genelinde yalnızca yedi adet bulunan uygulamalı halk bilimi müzesi türünde olan bu müzelerden biri olarak, Karadeniz Bölgesi’nde bölgesel halk bilimi çalışmalarında kritik bir rol oynamaktadır. Boyabat Belediyesi Yaşayan Kültürel Miras Müzesi, bölgenin geleneksel yaşam biçimlerini, mutfak kültürünü, geçiş dönemlerini ve somut olmayan kültürel miras öğelerini öne çıkaran bir yapıyı benimsemiştir.

Boyabat Belediyesi Yaşayan Kültürel Miras Müzesi’nin faaliyet gösterdiği konak, 1850’li yıllarda Geç Osmanlı üslubunda inşa edilmiştir. Sinop’un Gökdere Mahallesi’nde yer alan bu tescilli yapı, ahşap ve taş gibi geleneksel malzemelerle inşa edilmiş, bağdadi teknikleri ve zengin ahşap süslemeleriyle dikkat çekmektedir. Mekan planlaması, dönemin yaşam biçimlerini ve fonksiyonel tasarım anlayışını yansıtmaktadır. Bu tarihsel konum, yapının tüm Karadeniz bölgesi için önemli bir somut kültürel miras unsuru olmasını sağlamaktadır.

Müzenin koleksiyonunda 173 adet kayıtlı eser bulunmakta, ayrıca Boyabat’a özgü geleneksel el sanatlarına da önem verilmektedir. Boyabat Çemberi gibi tescilli kültürel ürünler, ziyaretçilere detaylı bir şekilde tanıtılmaktadır. Boyabat Belediyesi Yaşayan Kültürel Miras Müzesi’nin logosunda yer alan “bereket motifi,” Anadolu’nun geleneksel sembollerinden biri olup, Boyabat’ın bereketli toprakları ve kültürel çeşitliliğini simgelemektedir. Müze, Tarihi Kentler Birliği tarafından düzenlenen Müze Özendirme Yarışması’na katılarak ödül kazanmış ve bu başarısıyla kültürel mirasın korunması konusundaki etkili çalışmalarını ortaya koymuştur. Müzenin bu tür bir ödülle onurlandırılması, ulusal ve uluslararası ölçekte dikkat çeken bir kültürel platform olma yolunda önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir.

Boyabat Belediyesi Yaşayan Kültürel Miras Müzesi’nin somut ve somut olmayan kültürel mirası yaşatma konusundaki öncü rolü ve ulusal düzeyde kazandığı ödüller, kültürel mirasın korunması ve sürdürülebilirliğinde güçlü bir örnek teşkil etmektedir. Bu çalışmalar, yerel ve ulusal düzeydeki etkilerinin yanı sıra uluslararası platformlarda da bölgenin kültürel mirasını temsil etme potansiyeline sahiptir.