Gastronom

İş ve Meslek Yemek Eleştirmeni

İngilizce gastronomist/gastronome olarak ifade edilen gastronom kavramı Türk Dil Kurumu Sözlüğü’nde “Damak zevki olan, ağzının tadını bilen, iyi yemekten anlayan kimse” şeklinde tanımlanmaktadır. Gıda Bilimi ve Beslenme Sözlüğü’nde (Dictionary of Food Science and Nutrition) ise yiyecek ve içecek uzmanı olarak tanımlanmaktadır. Gastronom kavramıyla ilgili literatürde yapılan bazı tanımlarda gastronom; “gastronomi konusunda uzman olan ve çalışmalarında teori ve uygulamayı birleştirebilen kişi” olarak tanımlanırken, diğer tanımlarda ise “İyi yemek sanatının ve biliminin her alanında uzman olan kişi” biçiminde de ifade edilebilmektedir. Diğer taraftan literatürde yer alan bazı tartışmalarda gastronom kavramının sadece “Ağzının tadını bilen, yemeğe düşkün veya dünya mutfağına ilgi duyan kişi (foodie)” ya da gurmeden çok daha fazlasını ifade ettiğine dair farklı yorumlar mevcuttur. Buna göre gastronom kavramı, “lezzet ve tat hakkında çok şey bilen, alanında modern ve kapsamlı eğitime sahip olan bir gıda profesyonelidir”.

Bu kapsamda, bir foodie yağların vizkoziteleri arasındaki farklılıkları belirleyemez iken bir gastronom bu farklılıkları tespit ederek arzu edilen lezzete ulaşmak için hangisinin kullanılabileceği konusunda görüş belirtebilir. Ayrıca gastronom mutfak zevki konusunda bir teorist ve propagandacıdır. Bu bir gastronomun kişisel mutfak zevki ve ince lezzetlerden çok daha fazlasıyla ilgilendiği anlamına gelmektedir. Bu bakış açısıyla gastronom, genellikle kendi mutfak zevkleri doğrultusunda incelikli lezzetleri geliştirmekle kalmayan aynı zamanda bu konudaki araştırmalarını ve deneyimlerini yazarak diğer insanların da yetiştirilmesine, gastronomi ve mutfak sanatları konusundaki öğretilerin toplumda tanıtılarak yayılmasına yardımcı olan bir kişi olarak algılanabilir. Gastronom, bir gıda bilimci değildir ancak tabakta lezzetli bir şeyler elde etmek için gereken süreçleri yeterince bilen kişidir. Özetle, gastronom kavramı; “Yemek pişirme sanatçısı veya ustası, iyi yeme hakkında fikir sahibi olan, mutfak sanatları uzmanı, gastronomi sanatında eğitilmiş kişi, iyi yiyecekten hoşlanan ve iyi yiyecek hakkında fikir sahibi olan” şeklinde olmak üzere farklı şekillerde tanımlanabilir. Ancak gastronom kavramıyla ilgili yapılan tanımlarda ön plana çıkan temel farklılığın teori ve uygulamayı birleştirebilen kişi olduğu ifade edilebilir.

Yararlanılan Kaynaklar

A and C Black. (2006). Dictionary of Food Science and Nutrition. Londra: A and C Black Publishers; Bruno, P. (1984). The official gourmet handbook. Şikago: Contemporary Books Inc.; Cram 101 Textbook Reviews (2012). E-Study Guide for: Essentials of medical terminology by Juanita J. Davies (Üçüncü baskı). Ventura: Cram 101 Textbook Reviews; Klosse, P. (2011) There is no reason to argue about taste, Research in Hospitality Management, 1(1): 1-3; Mennell, S. (1996). All Manners of Food: Eating and Taste in England and France from the Middle Ages to the Present. New York: Basil Blackwell; https://sozluk.gov.tr/?kelime= (Erişim tarihi: 30. 01. 2020).