Fuar

Etkinlik Fuar

Fuar sözcüğü, Latince dilinde genellikle kilise yanlarında düzenlenen dini festivallere verilen isim olan bayram, dini töre anlamına gelen feriae sözcüğünden doğdu. Fransızca Foire ile dilimize geçti. Ayrıca Latince missa sözcüğünden türemiş olan messe sözcüğü de Almanca fuar anlamında kullanılmaktadır ki sözcüğün asıl anlamı kitle'dir. Fuarlar, doğru yerde doğru zamanda doğru kişileri buluşturma çabası olarak tanımlanmaktadır. Doğru yer ve doğru zaman sektörlere göre değişkenlik göstermektedir. Örneğin; otomobil sektörü ile turizm sektörü için doğru zamanlar çok farklıdır. Doğru yer, sektörlerin ihracat şansının fazla olduğu pazarlara göre şekillenmektedir. Doğru kişiler ise, fuar ne zaman ve nerede olursa olsun iyi bir tanıtım ile sağlanabilmektedir. Fuarlar, sergilerin daha popüler şeklidir. Sergi, çeşitli mal, hizmet, sanat eseri ve teknolojik buluşların organize edilmiş bir şekilde sergilenmesidir. Fuarlarda bu fonksiyonlara ilave olarak ticari fonksiyon devreye girmektedir. Ülkelerin, işletmelerin ve bireylerin satmak ve satışını artırmak istedikleri mal ve hizmetleri potansiyel müşterilere gösterebilecekleri, onlarla yüz yüze ilişkide bulunabilecekleri ve hedef olarak belirledikleri pazarlar hakkında gereken bilgileri kolay ve en çabuk öğrenebilecekleri ticari ortamlardır.

Fuarların başlangıç biçimi olan panayırların MÖ XVIII. yüzyılda Hindistan’da, MÖ IX. yüzyılda Mezopotamya uygarlıklarında ve Anadolu’da Hitit uygarlıklarında önemli bir sosyal etkinlik olduğu bilinmektedir. Dünyada ulaşımın ve ticaretin gelişmesiyle belli ticaret merkezleri oluştu. Dünyanın ilk fuarları da bu merkezlerde düzenlendi. Örneğin; Fransa’da Champagne Fuarları bilinen en önemli fuarlardır. Frankfurt, 1240 yılında fuarların merkezi kabul edilmiştir. 1569 yılında Nürnberg şehrinde düzenlenen sergi günümüz fuarlarının ilk örneği olarak kabul edilmektedir. Fuarlar, alıcı ve satıcıları ticari bir ortam içerisinde bir araya getiren özgün bir tutundurma aracı, geçici bir pazardır. Pazardaki tüm paydaşların yüz yüze interaktif bir etkileşim ile hedef kitleye ulaşma ve doğru mesajları iletme olanağı bulmalarını sağlaması önemli bir üstünlüğüdür.

Fuarlar, reklam ve satış geliştirmeden sonra en etkili pazarlama aracı olarak kabul edilmektedir. Turizm sektörü, gelir kaynağı ve istihdam yaratma gibi özellikleriyle ve sürekli büyüme eğiliminde olması nedeniyle önemli sektörlerden biridir. Sektörde rekabetin artması ile turizm ihtisas fuarcılığı da gelişen sektörlerden biri oldu. 1960’lı yılların sonlarına doğru birçok turizm fuarı düzenlenmeye başladı. Günümüzde de en büyük ve önemli turizm fuarı olma özelliğini koruyan International Tourism Bourse (ITB) Berlin’de (1966); Brussels Tourism Fair Brüksel’de (1975); World Travel Market (WTM) Londra’da (1980); Feria International de Turismo (FITUR) Madrid’de (1981) düzenlenmeye başladı. Doğu Akdeniz Uluslararası Turizm ve Seyahat Fuarı (EMITT), Türkiye’de düzenlenen ilk turizm fuarı oldu (1999).

Günümüzde ulaşım ve bilgi teknolojisindeki hızlı gelişmeler, turizm sektöründe destinasyonlar ve işletmeler arasındaki rekabeti artırdı. Bu rekabet ortamında üretimden gelen liderlik gücü, yerini pazarlama ve tanıtım çalışmalarına bıraktı. Turizm sektörü, sosyolojik, psikolojik, ekolojik ve ekonomik açıdan tüm gelişmelerden etkilenen ve tüm sektörlere de katma değer yaratan bir sektördür. Uluslararası fuarlara katılımda turizm sektöründe maksimum fayda yaratan pazarlama ve tanıtım tekniklerinden biridir. Fuarlara turizm açısından bakıldığında iki farklı yaklaşım söz konusudur. Birincisi, genel anlamdaki ticari fuarların turizm üzerinde yarattığı katma değere ilişkin yaklaşımlar; ikincisi ise sektörel anlamda düzenlenen turizm fuarlarıdır. Turizm fuarlarının fuar süresince katılımcılar açısından direkt satış yapmak, yeni ürünlere ya da turistik destinasyonlara dikkat çekmek, müşteri ilişkilerini geliştirmek ya da yapılandırmak, pazarlama araştırmaları yaratmak, müşterilere ilişkin veri tabanları yaratmak, tur operatörleri ya da seyahat acentaları ile iş bağlantıları kurmak gibi fonksiyonları bulunmaktadır.

Fuarlar hitap ettiği interlandına ve katılımcıların özellikleri ve düzenleniş amaçlarına göre olmak üzere iki grupta sınıflandırılabilir. İnteralandına göre fuarlar, yerel, bölgesel, ulusal ve uluslararası fuarlar olmak üzere sınıflandırılabilir. Katılımcıların özelliklerine göre fuarlar; bütün sektörlerden mal ve hizmetlerin sergilendiği genel fuarlar diğer bir ifade ile yatay fuarlar ve belli bir ürün grubu veya sektörel bazda mal ve hizmetlerin sergilendiği ihtisas fuarları ya da dikey fuarlar olmak üzere sınıflandırılabilir. Düzenleniş amaçlarına göre fuarlar ise; genel fuarlar, sektörel fuarlar, ihtisas fuarları, kongre sergileri, tüketici fuarları ve solo fuarlar olmak üzere sınıflandırılabilir.

Fuarların özellikleri; belirli bir yerde yapılması, belirli bir zamanda yapılması, belirli mal veya hizmetlerin pazarlanmasını amaçlayan bir sergilemenin olması, ticari, teknolojik ve kültür alışverişine olanak sağlaması ve ziyaretçilerin hoşça vakit geçirebilecekleri yerler olması şeklinde sıralanabilir. Fuarlar pazarlama karmasının birçok elemanını aynı anda aynı yerde kullanma imkânı sunmaları nedeniyle birçok fonksiyona sahiptir. Bu bağlamda fuarların fonksiyonlarını satış fonksiyonu (potansiyel alıcıları belirlemek, mevcut ve potansiyel müşterilerin karar vericileri ile ilişki kurmak, ürünlerin satışını yapmak ve mevcut müşterilerin problemlerini çözümlemek) ve satış dışı fonksiyonlar (işletme imajını güçlendirmek, rakiplerin ürün, fiyat ve diğer önemli pazarlama değişkenleri hakkında bilgi toplamak, yeni ürünlerin tanıtım ve testini gerçekleştirmek ve tüketici tepkilerini değerlendirmek) olmak üzere sınıflandırmak mümkündür.

Fuarlar, zaman açısından sınırlandırılmış aktiviteler olup, zaman ve maliyet kısıtlamaları açısından planlı bir şekilde geliştirilmelidirler. Fuarlar, organizatörler, katılımcılar ve ziyaretçiler olmak üzere üç gruptan oluşmaktadır. Organizatörler, fuarın düzenlendiği piyasada (turizm sektörü) söz konusu sektörle ilgili ihtiyacı tespit eden ve bu doğrultuda gerekli tüm düzenlemeleri yaparak fuarı hazırlayan, katılımcılara pazarlayan ve gerçekleştiren tüzel kişilerdir. Katılımcılar, fuar alanında kendilerine ayrılmış olan yerlerde kendi mal veya hizmetlerini sunanlardır. Katılımcılar çoğunlukla tüzel kişilerdir ve yetkili gerçek kişiler tarafından temsil edilirler. Katılımcılar fuarın düzenlendiği yerde turistik ürün satın aldıkları için turist kabul edilirler. Ziyaretçiler, fuarlarda sergilenen mal veya hizmetler hakkında bilgi edinmek amacıyla fuarlara katılan taraflardır. Ziyaretçiler hedef kitlenin önemli bir bölümünü oluşturdukları için fuar organizatörleri, ziyaretçileri fuara çekecek çalışmaları dikkatli bir şekilde gerçekleştirmelidir.

Yararlanılan Kaynaklar

Alles, A. (1989). Exhibitions: A Key Effective Marketing. Southampton: The Camelot Pres; Çağlar, M. ve Özcömert, M. (2002). Uluslararası Fuarlara Katılma Rehberi. İstanbul: İTO Yayınları No: 38; Hoyle, L., Dorf, D.C. ve Jones, T.A. (1995). Convention Management and Services. Michigan: Educational Institute of the American Hotel and Motel Ass.; Monye, S. (2000). The Handbook of International Marketing Communications. Massachusetts: Blackwell Business; Niemann, M. (1982). Trade Fairs: Uses and Abuses Going in to Trade Fairs. Geneva: International Trade Center.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Meydan Uygur, S. ve Geçgel, D. (2009). Bir Pazarlama Aracı Olarak Turizm Fuarları ve Fuar Yönetimi. Ankara: Barış Platin Kitabevi.