Festival kelimesi köken itibariyle Latince bir kelime olan festum'a dayanır. Festum, halk eğlencesi ve şenlik olarak ifade edilir. Kelimenin çoğul hali olan Festa ise antik çağlardan günümüze festival ve benzeri etkinliklerin ve kutlamaların çoğunluğunu ifade etmek için kullanılır. Günümüzde festival kavramı festum kelimesine benzer bir anlamı ifade eder ve temelinde halk eğlencesi, şenlik ve ritüele dayanır. İnsanlık tarihi kadar eski olan bu kültürel kutlamalar, gerçekleştiği zaman, mekân ve topluma dair öğeleri yansıtır. Bu bağlamda festival, birçok ritüel ve etkinlikten oluşan, doğrudan veya dolaylı olarak bir toplumun bütün üyelerini etkileyen ve aynı zamanda yine doğrudan ve dolaylı olarak toplumun dünya görüşünü, ideolojisini ve sosyal kimliklerini yansıtan dönemsel kutlamalar olarak ifade edilmektedir.

Festivallerin en temel özelliği, sosyal bir olay olmasıdır. Bir diğer ifadeyle festivaller, topluluk oluşturan ve anlamı toplulukla birlikte beliren etkinliklerdir. Ancak günümüzde gerçekleşen festivallerin bu bağlamı taşımadığına yönelik eleştiriler mevcuttur. Bu nedenle festivallerde geleneksel ve modern ayrımı yapılmaktadır. Geleneksel festivaller topluluk bağlarını güçlendiren, organik dayanışma sağlayan ve toplumda bütünlük, birlik duygusunu geliştiren, kolektif kimliği temsil eden ve gerçekleştiren, duygusal yoğunluğu yüksek etkinlikler iken modern festivaller geleneksel kültür dışında yapılan etkinliklerdir. Modern festivaller, genellikle yüksek sezonda yapılması nedeniyle önemli bir eğlence ve turizm hareketliliği yaratır. Festivallerin bir diğer önemli özelliği ise ana bir tema çerçevesinde düzenlenmesidir. Tema, festivalde işlenen ve tasarlanan ana yönelimdir. Festivallere katılımda önemli bir motivasyon kaynağıdır. Festivaller düzenli yapıldığı gibi tek seferlik de olabilir. Festivaller ölçek, tema ve amaç kapsamında birbirinden farklılaşırlar. Bu bağlamda festivalleri; kent festivalleri, kırsal festivaller, mega festivaller, tek seferlik festivaller, topluluk festivalleri, film festivalleri, müzik festivalleri vb. tipolojilere ayırmak mümkündür. Ayrıca tema, büyüklük ve alana göre yapılmış tipolojiler de vardır.