İzmir’in en batısında yer almaktadır. Doğuda Urla, kuzeyde Karaburun, batı ve güneyde Ege Denizi ile çevrili bir yarımadadır. Karşısında Yunanistan’a ait Sakız Adası (Chios) vardır. Ekonomik yapı öncelikle turizme dayanmaktadır. Son yıllarda yerli ziyaretçilerin yaz aylarında en çok tercih ettiği destinasyonlar arasındadır. İlkbahar ve sonbahar ayları arasında yabancı ziyaretçilere de ev sahipliği yapıyor. İkincil konutların oldukça yoğun olduğu bir yerleşim yeridir. 2018 yılı itibarıyla nüfusu yaklaşık 40 bin olan destinasyon son dönemlerde yüksek sezonda nüfusunun 25 katına kadar ziyaretçi ağırlıyor.

Çeşme’de turizmin gelişimi 1950’li yıllardan itibaren Çeşme ve Ilıca civarındaki kaplıcalar nedeniyle inşa edilmeye başlayan ikincil konutlara dayanıyor. 1960-1980 yılları arasında çeşitli kooperatifler, kamu iktisadi teşebbüsleri, bankalar ve diğer devlet kuruluşları Boyalık Koyu çevresindeki alanları turizm amaçlı kullanmaya başladı. 1980’li yıllardan itibaren Türkiye’ye gelen turist sayısındaki artışa paralel olarak turizmi destekleyen politikalar izlendi ve bu sayede turizm yatırımları da hız kazandı. 1990’lı yılların başında kullanıma açılan İzmir-Çeşme otoyolu bölgede turizmin gelişimini ve turist talebini arttırdı. Başlarda ağırlıklı olarak İzmir’den gelen ziyaretçilere ev sahipliği yapan destinasyon zamanla yerli-yabancı farklı pazarlardan ziyaretçileri çekmeyi başardı.

Turizm arzı ve talebi verilerine göre, 2018 yılında Çeşme’ye gelen yerli ve yabancı ziyaretçi sayısı yaklaşık 800 bin, geceleme sayısı ise iki milyondu. İç pazarın hakim olduğu destinasyonda dış pazarı daha çok Avrupalı turistler oluşturuyor. 2019 yılının Ocak ayı itibarıyla onu çevreye duyarlı ve dördü termal olmak üzere toplam 53 işletme belgeli konaklama tesisi, 3.899 oda ve 8.174 yatak kapasitesine sahiptir. Yatırım belgesine sahip ikisi termal toplam 38 konaklama tesisi de 2.511 oda ve 5.659 yatak kapasitelidir. Toplam yatak kapasitesi 14 bin civarındadır. Bölgede biri C grubu, diğerleri A grubu olmak üzere toplam 15 seyahat acentası da faaliyet gösteriyor.

İzmir’in merkezine yaklaşık 90 kilometre mesafede yer alan Çeşme’de havaalanı yoktur, ulaşım karayolu ile sağlanıyor. En yakın havaalanı İzmir Adnan Menderes havaalanıdır. Çeşme Limanı’ndan denizyolu aracılığıyla Yunanistan ve İtalya’ya araç, yolcu ve yük taşımacılığı yapılıyor. Türkiye’de yaşanan olumsuz gelişmeler neticesinde son dönemlerde durma noktasına gelen kruvaziyer turizminin önümüzdeki yıllarda yeniden canlanması bekleniyor. Çeşme Limanı’ndan yaz ayları boyunca kapıdan vize uygulaması yapan Sakız Adası’na günübirlik feribot seferleri de düzenleniyor. Özel yatlar için Çeşme, Alaçatı, Ilıca/Boyalık Mevkii ve Dalyan’da yat limanları bulunuyor. Bu dört yat limanı denizde ve karada yaklaşık bin yat kapasitesine sahip olduğu için bölgede yat turizmi gelişmiştir. Çeşme ve Alaçatı marinaları deniz taşıtlarının ve yolcuların ihtiyaçları için gerekli alanların dışında alışveriş, konaklama, yeme-içme ve çeşitli eğlence mekânlarına sahiptir. Boyalık mevkiinde bir otelin bünyesinde faaliyet gösteren diğer bir marina ise mavi bayrak belgelidir.

Çeşme’de kent merkezinin yanı sıra Alaçatı, Dalyan, Ilıca, Çiftlikköy, Germiyan, Reisdere, Ovacık, Şifne ve Ildırı gibi yerleşim yerleri farklı çekicilikleri ile ziyaretçileri ağırlıyor. Ziyaretçiler genel olarak dinlenme, eğlenme ve yeme-içme motivasyonları ile Çeşme’yi tercih ediyor. Denizi, plajları ve koyları ile ünlü yarımadada mavi bayraklı 12 plaj bulunuyor. Çeşme, aynı zamanda termal kaynaklara sahip bir coğrafyada yer alıyor. Ilıca, Şifne, Reisdere ve diğer bölgelerde yer alan termal otel ve kaplıcalarda termal turizm kapsamında hizmet ve tedavi olanakları sunuluyor.

Çeşme Yarımadası, uygun deniz ve iklim koşulları sayesinde rüzgâr sörfü ve dalış gibi su sporları için en çok tercih edilen destinasyonlardan biridir. Elverişli imkanları sayesinde bölgede kırsal turizm ve kamp-karavan turizmi faaliyetleri de yürütülüyor. Son yıllarda Alaçatı başta olmak üzere Çiftlikköy, Dalyan ve Ovacık gibi farklı bölgelerde sayısı giderek artan eğlence işletmeleri plaj (beach club) ve gece klübü olarak kullanılıyor ve özellikle yerli ziyaretçilerden oldukça fazla talep görüyor. Hem yerli ve hem de yabancı ziyaretçiler sıklıkla Çeşme merkez ve Ilıca sahillerinden düzenlenen günübirlik tekne turlarına da katılıyor.

Çeşme, her yıl ilkbahar ve yaz aylarında müzik festivali, ot festivali, deniz şenlikleri ve şarkı yarışması gibi birçok ulusal ve uluslararası etkinliğe ev sahipliği yapıyor. Kış aylarında turizm faaliyetlerinin yavaşladığı destinasyonda kongre turizmi kapsamında çeşitli bilimsel etkinlikler ve kurumsal toplantılar düzenleniyor. Özellikle son yıllarda, sezon sonunda açık kalan butik otel ve restoranlar da kaçış motivasyonu ile seyahat eden şehir dışından ziyaretçileri ağırlıyor. Diğer yandan Sakız Adası’ndan gelen Yunan vatandaşları da hem Çeşme’ye hem de İzmir kent merkezine alışveriş ağırlıklı günübirlik ziyaretler gerçekleştiriyor.

Çeşme, deniz-kum-güneş motivasyonu dışında tarih ve kültür amacıyla seyahat eden ziyaretçiler için de birtakım çekiciliklere sahiptir. Bölgedeki en önemli çekim merkezi, Ildırı Köyü’nde yer alan Erythrai antik kentidir. Erythrai, Efes gibi antik çağın 12 İyon Kenti’nin önde gelenleri arasındadır. En erken kalıntıları MÖ üçüncü bine kadar uzanan bu antik yerleşim yerinin kazı çalışmaları günümüzde Ankara Üniversitesi Mustafa V. Koç Deniz Arkeolojisi Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından yürütülmeye devam ediyor. Antik tiyatro, Athena Tapınağı, Heroon (anıt mezar), Roma villaları ve yerleşim surları bugüne kadar açığa çıkarılan kalıntılardır.

Çeşme kent merkezinde yer alan ve XVI. yüzyıla tarihlenen Çeşme Kalesi, destinasyonun bir diğer çekiciliğidir. Kalede özellikle yaz aylarında konser, davet ya da düğün gibi çeşitli etkinlikler de düzenleniyor. Kalenin içinde çevre bölgelerde yürütülen kazı çalışmalarından elde edilen arkeolojik eserlerin ve Osmanlı-Rus Savaşı'na ait belge, kitap, fotoğraf, madalya gibi objeler ile çeşitli savaş aletlerinin sergilendiği bir Arkeoloji Müzesi de bulunuyor. Kent merkezinde dikkat çeken bir diğer yapı, Çeşme Kalesi ile aynı döneme ait Kanuni Sultan Süleyman Kervansarayı’dır. Yakın zamanda restore edilen bu yapı günümüzde otel olarak kullanılıyor. Bölgede ayrıca destinasyona adını da veren birçok tarihi çeşme bulunuyor.

Adı son yıllarda Çeşme’nin önüne geçmeyi başaran Alaçatı, mimari dokusu, butik otelleri, restoranları, farklı konseptli eğlence mekanları, sörf merkezi, koyları, plajları ve marinası ile bölgede ayrı bir çekim merkezi oluşturdu. Alaçatı, yaz aylarında özellikle hafta sonları günübirlik ziyaretçi akınına uğruyor. Elverişli rüzgarı ve denizi ile ideal sörf alanlarına sahip olan destinasyon, dünya çapında hem profesyonel sporcular hem de sörf öğrenmek isteyenler tarafından en çok tercih edilen yerlerden biridir. Dünya, Avrupa ve Türkiye Rüzgâr Sörfü Şampiyonası gibi birçok uluslararası etkinliğe de ev sahipliği yapıyor. Bölgede rüzgâr sörfü (windsurf) yanında uçurtma sörfü (kitesurf/kiteboard) ve kürek sörfü (supsurf/stand-up paddle) gibi dersler veren ve eğitim kampları düzenleyen sörf okulları da faaliyet gösteriyor.