Yûnus Emre, XIII. yüzyıl ortalarında Sarıköy’de yetişti, XIV. yüzyılın ilk çeyreğine kadar da Ankara’nın Nallıhan ilçesindeki Tapduk Emre Dergâhı’nda yaşadı. Anadolu’da Türkçe şiirin öncüsü olan tasavvuf ve halk şairi Yûnus Emre’ye ait türbe ya da mezar olduğu iddia edilen birçok yer vardır. Sarıköy’deki topraklarını buradaki zaviyesine vakfettiğinden dolayı da, asıl kabrinin Sarıköy’de olduğu düşünülebilir. XIII. yüzyıla tarihlendirilebilecek kabir tahrip oldu, üzerinden demiryolu geçeceği için 1946 yılında açılarak, kabirdeki bakiyeler geçici mezara alınmıştır. Bakiyeler ilk kaldırıldığı yerden 100 metre kadar mesafede bir tepecikteki, 1964 yılında inşasına başlanan anıtmezara 1970 yılında nakledilmiştir.

Anıtmezar, 10 santimetre yüksekliğindeki zeminden 3,50 metre yükselen sekiz köşe ayağına oturtulmuş, teğet kemerlerin taşıdığı, geniş saçaklı bir tavanla örtülmüştür. Tavanı saçaklar üzerine binen, seçilemeyecek kadar basık ehrâmi bir külâhla kapatılmış, baldaken veya açık türbe tarzından mürekkep, betonarme üzeri kesme taş kaplamalı bir eserdir. Tavan, saçaklar ve basık ehrâmi külâh örtüsü çimento harcı sıvalıdır. Sade profilli alçak kaidelere bastırılmış olan beşgen ayakların köşeleri ve bunların taşıdığı kemerlerin dış ve iç kenarları profillendirilmiştir. Ayakların köşe profilleri kemerlerin özengi seviyelerinde bir yüzey çıkıntısıyla kesilmekte ve bu çıkıntı, kemer kaşı gibi kavislerin dışında da dönmektedir. Muntazam sekizgen planlı gövdesi, cennetin sekiz kapısını temsilen, dıştan dışa 2,75 metre genişliğinde sekiz girişe sahiptir. Yapının ortasına altlıkla birlikte dört kademeli mermer kaide üzerine konmuş, rûmî ve palmet motifli geleneksel formlu bir masif sanduka yerleştirilmiştir. Anıtmezarın bulunduğu alanda Yûnus Emre’nin eski mezarlarının kalıntıları, 1949 yılında inşa edilen bir çeşme, 1982 yılında tamamlanan kültür evi, cami ve şadırvan da yer almaktadır. Bu yapılarla birlikte Yûnus Emre heykelinin de bulunduğu alan, Yunus Emre Külliyesi olarak adlandırılmaktadır. Kültür evindeki müzede Yûnus Emre’yle ilgili kitaplar, Yûnus Emre’nin dörtlüklerini içeren levhalar sergilenmektedir. Külliye, her yıl 6 Mayıs günü Yûnus Emre Anma Etkinlikleri’ne ev sahipliği yapmaktadır.