Yat Limanı İşletmeciliği
Terminal, Havalimanı ve Liman Kavram Marina Yönetim ve Organizasyon
-
2019
Deniz turizmi sektörünün önemli bir pazarını oluşturun yat limanı işletmeleri, “Yatların yanaşma, barınma, bakım-onarım ve kışlama hizmetlerinin itina ile yerine getirildiği, çekek sahası ve ekipmanlarını içinde barındıran, bunların yanı sıra akaryakıt, elektrik, su, yeme-içme, alış-veriş, ulaşım ve iletişim ihtiyaçlarını karşılayabildiği, yatçı ve yatların güvenliğinin sağlandığı, çeşitli sosyal aktivitelerin yer aldığı, turizme açık altyapıların bulunduğu yerler” olarak tanımlanırken, yat limanı işletmeciliği ise bu kompleks tesislerin yönetimi ve idaresidir. Bu bağlamda yat limanları, hizmet sektörü içerisinde yer alan ve bu hizmetin karşılığında kâr elde etmeyi amaçlayan turizm işletmeleridir. Ancak, ifa edilen işlerin ve işgücünün hem hizmet (sosyal tesis, ofis) hem operasyon (liman, deniz operasyon) yönlü olması bakımından, diğer turizm işletmelerinden ayrılmaktadır. Dolayısıyla, yat limanı işletme yönetiminin de bu yapıya uygun nitelik ve nicelikte olması gerekli görülmektedir. İşlevleri itibari ile hem kara hem de deniz bağlantılı bu işletmelerde yatların ve yat limanı müşterilerinin temel ihtiyaçlarına yönelik alt ve üstyapı hizmetleri sunulmaktadır.
Deniz alanında yatlara emniyetli bağlama, çekek ve tedarik hizmetleri ile karada yat ve yatçılara yönelik hizmetler sunulmaktadır. Yat limanı işletmelerinde sunulan hizmetleri beş ana başlık altında sınıflandırmak mümkündür. Bunlar; ofis hizmetleri (önbüro hizmeti, hava tahmini, iletişim hizmeti, rezervasyon, sigorta ve gümrük hizmeti, depo kiralama, döviz işlemleri), liman hizmetleri (dalgıçlık, tekne temizlik, yanaştırma ve yedekleme, giriş-çıkış işlemleri, kılavuz bot hizmeti, akaryakıt ve atık alım hizmeti), genel hizmetler (internet, TV, elektrik, su, duş-tuvalet, sağlık, yangın ikaz, alarm ve söndürme hizmeti, çamaşır, bulaşık ve yelken yıkama alanları, otopark ve güvenlik hizmetleri), teknik hizmetler (çekme-atma hizmeti, tamir ve bakım, yelken-branda üretim, havalandırma-soğutma, kışlık bakım, ahşap-mobilya, arma-donanım, boya-polyester, torna-metal hizmetleri) ve sosyal hizmetlerdir (yat ve yelken kulübü, mağazalar ve dükkânlar, yüzme havuzu, sauna, spa, spor alanı, kuaför, restoran, kafe ve barlar, otel, charter ve seyahat acentaları, yat broker ve sigorta hizmetleri, park ve gezi alanları).
Yat limanı işletmelerinin asgari nitelikleri, kapasite, fiziki özellikleri, işletme ve hizmet kalitesiyle personelin nitelikleri ve eğitim düzeyi gibi ölçütlerin değerlendirilerek sınıfının belirlenmesini sağlayan sistemler bulunmaktadır. Bu sistemler tıpkı otellerin derecelendirilmesiyle benzer şekilde değerlendirilmekte olup, otellere verilen yıldız yerine çıpa ile ödüllendirilmektedirler. Türkiye’de yat limanı işletmeleri, Deniz Turizmi Yönetmeliği’ne göre belirlenen söz konusu kriterlere göre üç, dört veya beş çıpalı olarak derecelendirilmektedir.
Yararlanılan Kaynaklar
Adie, D. W. (1984). Marinas: A Working Guide to Their Development and Design. Londra: The Architectural Press; Diakomihalis, M. N. (2007). Greek Maritime Tourism: Evolution, Structures and Prospects, Research in Transportation Economics, 21: 419-455; Dikeç, G. (2015). Algılanan Hizmet Kalitesinin Müşteri Memnuniyetine Etkisi: Türkiye’deki Marinalar Üzerine Karşılaştırmalı Bir Analiz (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; Resmi Gazete. (2009). Deniz Turizmi Yönetmeliği, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2009/07/20090724-6.htm, (Erişim tarihi: 29.08. 2019).