Sanatsal boyutu ile dikkat çeken Devrek bastonunun konu edinildiği bu festivalin ilki Baston Festivali adı ile 07. 07. 1984 tarihinde Zonguldak’ın Devrek ilçesinde düzenlendi, bu vesile ile Devrek bastonu ve bu bastonun yapım hikâyesi topluma tanıtıldı. Akabinde bu festival sayesinde Devrek baston sanatının günümüze kadar gelmesine de katkıda bulunuldu. “Sanatı ve kültürü içermeyen bir baston kadar, bastonsuz bir kültür de yaşatılamaz.” sözünü şiar edinen bir sanat olan Devrek baston sanatının gözler önüne serildiği bu festivalde, Devrek bastonunda sanat ve kültürün yoğunlaştığı vurgulanmaktadır. Bu el sanatı Devrek’te ve Devrek insanının nazarında önemli bir yer tutmaktadır.

Festivalde baston ve türevleri başta olmak üzere ve ahşap işlemeciliğe dair ürünlerin sergilenmesi dışında birçok aktiviteyle ziyaretçilerin katılımı sağlanmaktadır. Bunlar arasında, konserler ve toplama gezileri, konferanslar, sanatçı ve edebiyat insanlarının yaptığı söyleşiler, Devrek Irmağı boyunca açılan yeme-içme, eğlenme ve alışveriş stantları, yemek atölyeleri ve profesyoneller yönetiminde yapılan workshop aktiviteleri yer almaktadır. Festivalde, Baston Güzeli ve En Güzel Baston yarışmaları yoğun ilgi görmektedir. Bu etkinliklerin düzenlenmesi Devrek ilçesine özgü kültür ve sanat değerlerinin vurgulanmasından kaynaklanmaktadır. Devrek’te bastonculuk tarihine bakıldığında, bastonculuk ilkel bir yün ve pamuk eğirme aleti olan çıkrıkla başladı. Manda boynuzundan yapılan iki tarafı siyah, ortası beyaz, çubuk şeklinde kemik ağızlık ve kızılcık ağacı özünden üç parçalı ve eklemeleri gümüş veya altın bilezikli olan ağızlıkları yapımı da bastonculuğu da geçiş ürünleri oldu. Hicri 1310 (1892) tarihli Kastamonu salnamesinde Hamidiye kazasında (Devrek) “Ceviz ağacından sandık, masa, konsol, sigara ağızlığı ve baston gibi şeyler şayan-ı memnuniyet bir surette olup….” demesi Devrek’te 1892 yılında baston yapıldığını kanıtlamaktadır. Devrek’te bu sanatın kurucusu sayılan Aziz Salman usta, önce 1933 yıllarında Zonguldak’ta düzenlenen tasarruf ve Yerli Malı Haftası’nda, daha sonra 1936 yılında İzmir Enternasyonal Fuarı’nda kurmuş olduğu sergilerle Devrek bastonunu yurt çapında tanıtmak için çaba gösterdi. 1950’li yıllarda İzmir fuarında ve diğer yörelerde düzenlenen sergilerle tanıtım yaygınlaştı. Devrek Bastonu 1965’de bir bilgi yarışmasına konu edildi. Daha sonraları ekonomik nedenlerle kaybolmak üzere olan baston 07. 07. 1984 tarihinde Baston ve Güreş Festivali adı ile düzenlenirken yurtiçi ve yurtdışında tanınır hâle getirildi, ardından tanıtımı daha da yaygınlaştırmak için 1989 yılında Baston ve Kültür Festivaline dönüştürüldü. 2000’li yıllarda ise festivalin adı Uluslararası Devrek Baston ve Kültür Festivali olarak değişikliğe uğradı. İlk düzenlendiği tarihten bu yana Devrek Belediyesi tarafından düzenlenen ve 2019 yılında 30. Uluslararası Devrek Baston ve Kültür Festivali adı ile temmuz ayının ortalarında yapılan bu festival sayesinde Devrek destinasyonun marka ve imajına katkı sağlaması, turizm sezonunu uzatması ve turizm çeşitlendirmesine katkı sağlaması bakımından önemli bir turistik etkinlik olarak değerlendirilebilir.