Tabldot Menü
Gastronomi Kavram Yeme-İçme İşletmesi Üretim Yönetimi ve Pazarlama
-
2019
Eski zamanlarda hanlarda konaklayan seyyahlara ve ev sahibi konumunda olan işletme sahipleri tarafından hazırlanan yemeklere atfen ev sahibinin masası anlamına gelen tabldot menü, en eski menü türlerinden biridir. Otel personeli için hazırlanan yiyeceğin otelde kalan misafirlerle aynı masada paylaşılması sonucunda ortaya çıktı. Genellikle okul, hastane, kışla, yurt ve bunun gibi kurumlarda bu menü kullanılmaktadır. Türkiye’deki ilk tabldot menü 1959 yılında Tuna Emre Yemek Müteahhitliği tarafından başlatılmış, benimsenerek yaygınlaşmış ve günümüzdeki yerini almıştır. Tabldot (table d’hote) menü; “içeriği önceden belirlenmiş ve belirli sabit bir fiyattan servis edilen yiyecek ve içecekler” olarak tanımlanmaktadır. Genellikle çorba, ana yemek, salata ve tatlıdan oluşmaktadır. Bazı durumlarda çorba, ana yemek ve tatlı seçmeli olabilir. Ama genellikle menü, menü planlayıcı tarafından belirlenir ve çok az seçim yapılabilir. Tabldot menülere fix menü de denebilir.
Tabldot menüler sınırlı sayıda yiyecek ve içecekten oluşur. Bu genellikle üç ya da dört yiyecek ve içecek şeklindedir ve çoğunlukla çok tercih edilen yiyecek çeşitlerine yer verilir. Örneğin; kuru fasulye-turşu-pilav-hoşaf gibi. Hamburger-patates kızartması–kola da bir başka örnek olarak verilebilir. Tabldot menü hizmeti veren yiyecek-içecek işletmelerinde, müşterilerin yiyecek seçimi sınırlıdır. Tabldot menülerin fiyatı sabittir ve tüm müşterilere eşit şekilde uygulanır. Fiyatlar genellikle fiyat listesi şeklinde uygun bir yerde dikkat çekmek için fotoğraflarla ya da görüntülerle açıklanır. Tabldot menü tarzı hizmet sunan yiyecek ve içecek işletmeleri, tabldot menü içinde yer alan yiyecek ve içecekleri her öğün için önceden hazırlayarak servise hazır hâle getirirler. Genellikle şehir içinde yer alan yiyecek içecek işletmeleri tabldot menüleri öğle yemeği için servis etmektedir. Çünkü insanların öğle izini kısa süreli olduğu için, yemek önceden hazırlanır ve kısa sürede servis edilir.
Tabldot menü avantajları arasında; üretim maliyetlerinin kontrol kolaylığı, kullanılacak olan materyalleri ve satış rakamlarını tahmin etme kolaylığı, üretim arttırılması için zaman ayırabilme, alakart menüye oranla alınması gereken ham madde miktarı daha az olduğu için daha kaliteli mal alımı yapılabilmesi yer almaktadır.
Tabldot menü, denetimi kolay olan basit bir menüdür ve yiyecek israfına pek yol açmaz. Tabldot menünün fiyatı bir serviste sunulan yiyeceklerin tüketilip tüketilmemesine bakılmaksızın müşterilere uygulanır. Tabldot menü kendi başına sunulabildiği gibi bir alakart menü veya tutundurma menüsü ile birlikte de sunulabilir.
Günümüzde tabldot menüler; genellikle şehir merkezlerinde fast-food (hızlı yiyecek) türü yiyecek ve içecek hizmeti sunan işletmeler ile şehirlerarası yolların üzerinde yer alan kafeterya türü yiyecek-içecek işletmelerinde uygulanmaktadır. Öte yandan tabldot menüler, konaklama işletmelerinin ziyafet salonlarında üç sıradan başlayarak altı sıraya kadar çıkan ziyafet menülerinde yer almaktadır.
Referanslar
Denizer, D. (2005). Konaklama İşletmelerinde Yiyecek ve İçecek Yönetimi. Ankara: Detay Yayıncılık; Koçak, N. (2006). Yiyecek İçecek Hizmetleri Yönetimi. Ankara: Detay Yayıncılık; Rızaoğlu, B. ve Hançer, M. (2005). Menü ve Yönetim. Ankara: Detay Yayıncılık; Yılmaz, H. ve Dündar, A. (Editörler) (2016). Menü Yönetimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.