Dönüşümlü Menü

Gastronomi

Dönüşümlü menüler yiyecek-içecek işletmelerinde belirli zaman aralıkları ile tekrarlanan standart reçetelere sahip menülerdir. Dönüşümlü menüler genelde yüzer oteller, havayolu firmaları, okullar, hastaneler, askeriye ve endüstriyel yemek firmaları tarafından tercih edilmektedir. Dönüşümlü menü kavramı, turizm ve restoran işletmeciliği dışında beslenme ve diyet alanında da kullanılmaktadır. Beslenme ve diyet açısından dönüşümlü menüler kalori, çocuk beslenmesi, hasta beslenmesi, yaşlı beslenmesi, sporcu beslenmesi ve özel diyetlerin uygulanmasında denge sağlama unsuru ön planda tutularak belirli süre içerisinde tekrar eden, öğünlerde yer alan yiyecek-içeceklerin beslenme değerlerine göre belirlendiği menülerdir. Yiyecek-içecek işletmeleri açısından ise dönüşümlü menüler; müşterileri tatmin etmek, gelirleri arttırmak, maliyetleri düşürmek ve müşteri bağlılığını sağlamak gibi amaçlarla kullanılmaktadır. Menünün tekrarlama süresi işletmenin türüne, amacına, mevsime ve müşteri yapısına göre değişkenlik gösterebilir. Dönüşümlü menüler belirlenirken dönüşüm süresine çok dikkat edilmelidir. Dönüşüm süresi genelde yedi günden bir aya kadar değişebilmektedir. Dönüşüm süresinin çok kısa tutulması menü durağanlığına bağlı olarak işletmeleri sık tercih eden müşterilerin aynı şeyleri yemekten sıkılarak kaybedilmesine neden olabilir. Sürenin çok uzun tutulması durumunda ise menüdeki farklı yiyecek-içeceklerin sayısı artacağından, bu ürünlerin üretilebilmesi için gerekli malzemelerin sayısının yükselmesi, farklı ekipmanlara, uzmanlığa ihtiyaç duyulması gibi nedenlerle işletmeler maliyetler, stoklama ve karlılık açısından zorluklarla karşılaşabilir.

Dönüşümlü menüler, tabldot ve günlük menülerin belirli zaman aralıkları ile bir döngü şeklinde tekrarlaması ile oluşurlar. Bazı işletmeler menülerinin müşteri tarafından hatırlanarak bilinebilmesi açısından haftanın aynı günü aynı menüyü çıkartarak haftalık dönüşümü tercih eder. Konaklama işletmeleri bünyesinde çalışan restoranlar için ise dönüşüm süresinin belirlenmesinde müşterilerin geceleme sayısı önem taşımaktadır. Özellikle paket turlarla gelen müşterilerin geceleme sayılarına göre süreleri belirlenen dönüşümlü menülerin, genelde yedi ila 14 günlük süreleri kapsar şekilde kullanımı uygun olmaktadır. Dönüşümlü menüler genelde mevsimsellik ilkesine göre yenilenirler. Dönüşümlü menü kullanımı, işletmelere birtakım kolaylıklar sağlar. Dönüşümlü menüler bir kez belirlendikten sonra uzun süre tekrar menü planlamaya ihtiyaç olmadığından işletmelere planlama açısından zaman tasarrufu sağlar ve menülerin analizini kolaylaştırır. Menünün tekrarlama dönemi belli olduğu için gerekli malzemelerin satın alınmasında kolaylık sağlar. Günlük menüleri sunmak için gerekli işgücü önceden bilindiğinden işgücü planlaması daha etkin yapılabilir. Dönüşümlü menünün ilk sunulduğu günlerdeki bilgilerden faydalanılarak talebin yüksek veya az olduğu yiyecek-içecek ürünleri bilinerek, sonraki dönemlerdeki dönüşümlerde önlemler önceden alınabilir. Yiyecek-içeceklerin hazırlanması ve sunumuyla ilgili gerekli uzmanlık bilgisi ve eğitimi işgörenlere önceden verilebilir. İşgörenlerin menüdeki yiyecek-içeceklerin hazırlanış ve sunumunu önceden bilmesi ve deneyimlemiş olması işgücü verimliliğini arttırır.

Referanslar

Dopson, L. R., Hayes, D. K. ve Miller, J. E. (2008). Food and Beverage Cost Control (Dördücü baskı). New Jersey: John Wiley; Kotschevar, L. H. ve Withrow, D. (2008). Management by Menu (Dördücü baskı). New Jersey: John Wiley; McVety, P. J., Ware, B. J. ve Ware C. L. (2009). Fundamentals of Menu Planning (Üçüncü baskı). New Jersey: John Wiley; Özgen, I. (2015). Menü Planlama. Ankara: Ertem Basın Yayın; Özkaya, F. D. ve Cömert, M. (2010). Mönü Planlama ve Analizi. İçinde; M. Sarıışık Ş. Çavuş ve K. Karamustafa (Editörler). Profesyonel Restoran Yönetimi İlkeler, Uygulamalar ve Örnek Olaylar (ss. 173-200). Ankara: Detay Yayıncılık.