Silivri Yoğurdu

GASTRONOMİ DOĞAL VE KÜLTÜREL MİRAS Gastronomik Değer Yoğurt

Silivri Yoğurdu'nun tarihi Osmanlı dönemine kadar uzanmaktadır. İstanbul'un batı yakasında yer alan Silivri, yüzyıllar boyunca verimli toprakları ve zengin hayvancılık faaliyetleriyle öne çıkmıştır. Bölgenin iklimi ve otlaklarının kalitesi, burada üretilen sütün lezzetini belirleyen en önemli faktörlerden biridir. Osmanlı döneminde saray mutfağına kadar giren Silivri Yoğurdu, zamanla ününü artırmış ve İstanbul sofralarının vazgeçilmezi olmuştur.

Silivri Yoğurdu'nun üretimi, geleneksel yöntemlerin titizlikle uygulanmasını gerektirir. Üretimde kullanılan süt, ağırlıklı olarak bölgedeki mandıralardan temin edilen inek sütüdür. Sütün tazeliği ve doğallığı, yoğurdun lezzetini doğrudan etkiler. Üretim sürecinde, süt önce kaynatılır ve ardından mayalanma sıcaklığına kadar soğutulur. Mayalama işlemi için, daha önce üretilmiş Silivri Yoğurdu'ndan elde edilen doğal maya kullanılır. Yoğurt, geleneksel olarak toprak kaplarda veya özel çömleklerde mayalanır ve bu yöntem, yoğurda kendine has ekşimsi aromayı kazandırır.

Üretim Metodu: Silivri Yoğurdu'nun üretiminde, Silivri ilçesinde yetişen koyun, inek ve mandalardan elde edilen sütler kullanılır. Üretimde; inek, koyun, manda, yüzde 50 inek - yüzde 50 koyun veya yüzde 50 inek - yüzde 50 manda sütü kullanılabilir. Üretim, geleneksel ve endüstriyel olmak üzere iki şekilde gerçekleştirilir. Geleneksel üretimde süt, özel kazanlarda 84-90°C sıcaklıkta pastörize edilirken, dibinin tutmaması için sürekli karıştırılır. Bu işlem, sütün su içeriğinin azalmasına ve kuru madde miktarının artmasına olanak tanır. Daha sonra süt, cam veya toprak kaplara dökülür ve kaymak tabakası oluşturacak şekilde 70°C’de ikinci bir pişirme işlemine tabi tutulur. Mayalama aşamasında, süt 42-43°C'ye soğutulduktan sonra kaymak tabakasını bozmadan doğal maya enjekte edilir ve üç-dört saat mayalanmaya bırakılır. Soğuma sürecinin ardından soğuk hava depolarında en az altı saat bekletilir ve raf ömrü boyunca (on beş gün) soğuk zincir korunur.

Silivri Yoğurdu'nun en dikkat çekici özelliklerinden biri, yoğun kıvamı ve kaymak tabakasıdır. Yoğurt, hiçbir katkı maddesi kullanılmadan üretilir ve doğal süreçlerle olgunlaştırılır. Bu özellikleri sayesinde hem lezzet hem de besin değeri açısından oldukça zengindir. Silivri'de yoğurt, genellikle bal ile tüketilir. Özellikle kahvaltılarda, süzme yoğurt ve çiçek balı ikilisi, bölgeye özgü bir lezzet şöleni sunar. Bu geleneksel tüketim şekli, yoğurdun tatlı ve ekşi dengesiyle damakta unutulmaz bir tat bırakır.

Silivri Yoğurdu'nun kalitesi ve özgünlüğü, 26.07.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından coğrafi işaret tescili ile resmiyet kazanmıştır. Bu tescil, ürünün belirli bir coğrafi alanda, geleneksel yöntemlere bağlı kalınarak üretilmesini garanti altına alır. Silivri Yoğurdu'nun coğrafi işaret alması, sadece yerel üreticileri desteklemekle kalmamış, aynı zamanda bu benzersiz lezzetin korunmasını ve gelecek nesillere aktarılmasını sağlamıştır.

Referanslar

Türk Patent ve Marka Kurumu (2022). Silivri Yoğurdu Coğrafi İşaret Belgesi; Temizkan, S. P. ve Aktepe, B. (2024). İstanbul’un Gastronomi Değeri Kapsamında Silivri ve Kanlıca Yoğurdu, 8th International Gastronomy Tourism Studies Congress. (ss. 477-482); Sarısakal, B. (2017). Silivri yoğurthaneleri, Toplumsal Tarih Dergisi, 286: 14-18.