Şemdinli Taş Köprü

Doğal ve Kültürel Miras

1990 yılında tescillenen ve Osmanlı dönemi tarihi eserlerinin bir örneği olan köprü, Şemdinli Çayı’nın iki yanı kayalık alanını birbirine bağlamaktadır. Şemdinli Taş Köprü; Bağlar Taş Köprü, Nehri Taş Köprü olarak da bilinmektedir. Köprü adını, sınırları içinde yer aldığı Şemdinli ilçesine bağlı Bağlar Köyü veya diğer adıyla Nehri Köyü’nden almaktadır. Tarihi taş köprü Bağlar Köyü’ne dört kilometre mesafededir. Şemdinli Taş Köprü’nün, Bosna Hersek’te yer alan Mostar Köprüsü ile benzerlikler taşıması dikkat çekicidir.

Osmanlı mimarisinin ve Anadolu’daki taş köprü geleneğinin önemli bir parçası olan Şemdinli Taş Köprü’nün 1898 tarihinde Şeyh Seyyid Muhammed Sıddık tarafından inşa edildiği ileri sürülmektedir. Şemdinli’nin turizm açısından kültürel ve tarihi değerlerinden biri olan köprü; yaklaşık 10 metre yüksekliğinde, 21 metre uzunluğunda ve üç metre genişliğindedir. Köprüde bir adet göz bulunmaktadır. Yapı, kesme taşların bir araya getirilmesi ile oluşturuldu. Kesme taşların üzeri betonla kaplandı. Köprü duvarları ise moloz taşlarla döşenmiştir. Köprünün en üst noktasında yapı olarak sivrilmekte; doruk noktasına doğru eğimi artmaktadır. Yapıda ayrıca güvenliği sağlamak amacıyla yapılan korkuluklar bulunmaktadır.

Coğrafi olarak dağların ortasındaki bir vadide kayalıklara doğru uzanan yapı, Irak, Derecik ve Nehri Köyü arasında önemli bir bağlantı sayılabilir. Araç trafiğine açık olmayan köprü, yalnızca yayalar tarafından kullanılmaktadır. Şemdinli Taş Köprü’nün kemer kısmı fazla zarar görmemiştir. Şemdinli Taş Köprü, 2002 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca restorasyon faaliyetleri ile yenilenmiştir. Şemdinli Taş Köprü, bulunduğu konum açısından çok uğrak bir noktada yer almadığından bilinirliği yeterli düzeyde değildir. Bunun yanında Hakkari’de yer alan kültürel miras alanlarının dağınık yapısı ve bölgenin ulaşım koşulları, ziyaret sayısını etkilemektedir.

Yararlanılan Kaynaklar

Hakkari İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2019). Köprüler ve Su Bentleri. (https://hakkari.ktb.gov.tr/TR-159153/kopruler-ve-su-bendleri.html, (Erişim tarihi: 31.12. 2019); Hakkari İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2019). Su Yapıları. (https://hakkari.ktb.gov.tr/TR-159095/su-yapilari.html, (Erişim tarihi: 31.12. 2019); Şahin, G. ve Kahraman, M. (2017). Hakkari’nin Turizme Yönelik Potansiyelleri Hakkında Bir Değerlendirme, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Dergisi, 34: 1-21; Şemdinli Belediyesi (2019). Gezilecek Yerler. (http://www.semdinli.bel.tr/Ilc/gezilecek-yerler.html, (Erişim tarihi: 31.12.2019); Top, M. (2007). Hakkari’ deki Taşınmaz Kültür Varlıkları Hakkında Bir Değerlendirme. 3. Uluslararası Van Gölü Havzası Sempozyumu Bildiriler Kitabı (ss 222-239), 06-08 Haziran 2007, Van.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Top, M. (2007). Hakkari’ deki Taşınmaz Kültür Varlıkları Hakkında Bir Değerlendirme. İçinde; 3. Uluslararası Van Gölü Havzası Sempozyumu Bildiriler Kitabı (ss 222-239), 06-08 Haziran 2007, Van.