Rekreasyonel Talep
Kavram Üretim Yönetimi ve Pazarlama
-
2019
Rekreasyon ve boş zaman, özellikle Sanayi Devrimi sonrasında yaşanan gelişme ve ilerlemelerin sosyal yaşamı etkilemesi, değiştirmesi ve yeniden şekillendirmesi ile ortaya çıkmış, değer kazanmış ya da yaşamın vazgeçilmez bir faktörü haline gelmiş gibi görünse de aslında insanlık tarihi kadar eski olduğu şüphe götürmez bir gerçektir. Öyle ki, rekreasyon ve boş zaman olgusu çağlar boyunca toplumların, devletlerin ve imparatorlukların sosyal, kültürel ve siyasi yaşamlarının içinde yer almış, önemsenmiş ve kültürlerini şekillendirmiştir. Sanayi Devrimi, teknoloji ve makineleşme ile seri üretime geçiş sürecinin yaşanmasını, üretimin katbekat artmasını, ülke ekonomilerinin canlanmasını sağlarken; çalışanlara sağlanan sosyal haklar ile insan gücüne olan ihtiyacın da azalmasına yol açtı. Sağlanan bu haklardan en önemlileri çalışma saatlerinin kısalması ve çalışanlara tatil hakkının verilmesidir. Böylelikle daha fazla boş zamana sahip olan insanlar, rutin yaşam tarzı ve çalışma hayatının sıkıcılığından uzaklaşmak için boş zamanlarını etkin ve verimli bir şekilde değerlendirecekleri faaliyetlere yönelmeye başladı. İçinde bulunduğumuz modern çağda birçok endüstri ile ilişkilendirilen rekreasyon ve boş zaman kavramı, toplumsal değerler ve normlar bağlamında bireysel algıları yansıtan, geniş bir yelpazeye sahip olan multi-disipliner bir yapı olarak görülmektedir.
Rekreasyonel talebin değerlendirilmesi, yöneticiler için farkında olunması gereken önemli bir konudur. Her talep türünde olduğu gibi rekreasyonel talebe ya da katılımcıların satın alma ve karar verme sürecine etki eden faktörler mevcuttur. Bu faktörler, katılımcının kendisiyle ilgili olan içsel (psikografik) faktörler, katılımcının dış çevresiyle ilgili olan dışsal (sosyo-kültürel) faktörler, faaliyetlerin ya da katılımcının mevcut durumuyla ilgili olan durumsal faktörler ve katılımcının bireysel özellikleri ile ilgili olan demografik faktörler olarak sıralanmaktadır. Katılımcıların rekreasyon faaliyetlerine olan ilgileri, arzuları ve talepleri bu faktörler çerçevesinde şekillenmektedir. Rekreasyon evrensel ve multi-disipliner bir yapı niteliğinde olduğu için uygulama alanı ve faaliyetler de oldukça geniştir. Bu noktada öneli olan, özel kuruluşların ya da yerel yönetimlerin talep değerlendirme yoluyla insanların boş zamanlarını nitelikli bir şekilde değerlendirebilecekleri alan ve işletmeleri hizmete sunabilmektir. Rekreasyon faaliyetlerine yönelik talep değerlendirmeleri içsel (personel toplantıları, katılımcılar hakkında bilgi toplama vb.) ve dışsal (rekreasyon uygulamaları ile ilgili araştırmalar, potansiyel talebi değerlendirme vb.) değerlendirme şeklinde gerçekleştirilebilmektedir. Taleplerin değerlendirilmesi sonucunda, rekreasyon faaliyetlerinin, alanlarının ya da işletmelerinin ulaşım, fiyat-maliyet, iklim vb. açılardan kolay ulaşılabilir olması da rekreasyonel talepleri karşılama yönünden oldukça önem taşımaktadır.
Referanslar
Danigelis, N. L. (2007). Leisure. İçinde; J. E. Birren ve S. I. S. Rattan (Editörler), Encyclopedia of Gerontology, (ss. 34-45). Cambridge, Massachusetts: Academic Press; Demirdağ, Ş. A. ve Yaylı, A. (2016). Rekreasyon ve Spor Arasındaki İlişki: Dünden Bugüne Yeni Eğilimler. İçinde; M. Doğdubay (Editör.), 15. Geleneksel Turizm Sempozyomu 2016 bildiri Kitabı (ss. 193-203). Ankara: Detay Yayıncılık; Göral, Ş. ve Karaküçük, S. (2016). Boş Zaman Tarihi. İçinde; S. Karaküçük (Editör), Rekreasyon Bilimi (ss. 5-42). Ankara: Gazi Kitabevi Tic. Ltd. Şti.; Şimşek, K. Y. (2018). Ticari Rekreasyon. Ankara: Detay Yayıncılık; Watt, D. C. (1998). Event Management in Leisure and Tourism. Boston: Addison-Wesley Longman Ltd.
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Argan, M. (2016). Boş Zaman ve Rekreasyon Pazarlaması. İçinde; S. Karaküçük (Editör), Rekreasyon Bilimi (ss. 201-240). Ankara: Gazi Kitabevi Tic. Ltd. Şti.