Rekreasyona duyulan ihtiyacın temel nedenleri rekreasyonel faaliyetlerin toplumsal ve bireysel yönden sunduğu faydalardan ileri gelmektedir. Rekreasyonun bireysel yönden faydaları; fiziki ve ruhsal iyi oluş hali sunması, insanları sosyalleştirmesi, bireylerin yeteneklerini keşfetmesini sağlaması, ekonomik hayata katkılar sunması, bireylerin mesleki yaşamına olumlu katkılar sunması ve en temelinde insanları mutlu etmesi şeklinde sıralanabilmektedir. Rekreasyonun toplumsal yönden faydalarına gelince, bunlar; toplumsal yönden dayanışma ve bütünleşmeye olan katkıları ile demokratik toplumların oluşumuna katkıları şeklinde özetlenebilmektedir.

Bireylerin rekreasyonel faaliyetlere gerek aktif gerek pasif bir katılım sergilemekle bedensel ve ruhsal açıdan dinlenme, sağlıklı olma veya sağlığın iyileştirilmesi, psikolojik ihtiyaçları olan statü kazanımı, takdir edilme, kendini kanıtlama vb. gereksinimlerini tatmin ettiği kabul edilmektedir. Rekreasyonel faaliyetlerin demokratik toplumların oluşumuna katkısı ise bireylerin rekreatif faaliyetlerle disiplinli olma, kurallara uyma, birlikte hareket etme vb. alışkanlıkları elde etmesi ve bu alışkanlıkları toplumsal hayatta da sürdürmesi ile ifade edilmektedir. Kısacası oyunlar vb. rekreatif faaliyetlerde kurallara uymayı alışkanlık haline getirmiş olan bireyler, toplumsal yaşamın içendeki kurallara da saygılı davranmakta ve uyum göstermektedir.

Rekreatif bir faaliyete katılım ile bireylerde oluşabilecek değişimler genel itibariyle şu şekildedir: Rekreatif bir faaliyet ile birey zamanın nasıl geçtiğini fark etmez, bazen bir saat bir dakika gibi düşünülebilmektedir. Rekreatif bir faaliyet ile birey monotonluk veya iş hayatının getirdiği stresten kaçış eylemi içerisine girmektedir. Rekreatif faaliyetler başarı, heyecan, mücadele vb. duygularla bireye kendini sınama olanağı sunmaktadır. Rekreatif faaliyetler bireye sosyal bir kimlik sağlamaktadır. Rekreatif faaliyetler zorlukların paylaşılması, dayanışma ve destek olma gibi sosyal becerilerin karşılanmasında bireylere yardımcı olmaktadır. Rekreatif faaliyetler öğretici aktivitelerle birlikte bireylerin kişisel gelişimlerine katkı sunmaktadır. Rekreatif faaliyetler ekstrem sporlar vb. yönleriyle bireylerin risk alma yeteneklerini geliştirmektedir. Rekreatif faaliyetler bireylerin fiziksel özellikleri (beden) ile psikolojik özelliklerinin (ruh) eş güdümlü çalışmasına olanak sunmaktadır.

Rekreasyonun ihtiyaçları karşımadaki rolü ile ilgili birçok teori ileri sürülmektedir. Spencer tarafından 1875 yılında ortaya konan artık enerji (surplus energy) teorisine göre insanın vücudunda biriken gereksiz enerji rekreasyonel faaliyetler aracılığıyla boşaltılmaktadır. Bu durum ise bireylerde rahatlamayı tetiklemektedir. Groos ise 1911 yılında ileri sürdüğü hazırlık teorisi (preparation theory) ile rekreatif faaliyetlerin tıpkı yavru aslanların kendi aralarında içgüdüsel olarak gerçekleştirdikleri oyunlar ile avlanma, düşmandan kaçma, savunma, saldırı vb. geleceğe yönelik kabiliyetlerini geliştirdikleri gibi insanların da küçük yaşlarda oynadıkları oyunlarla kendilerini geleceğe hazırladıklarını ileri sürmektedir. Bu teoriye göre insanlar küçük yaşlarda oynadıkları oyunlar ile gelecekte kendilerine lazım olabilecek istidatlarını geliştirmekte veya keşfetmektedirler.

Wilensky, 1960 yılında ileri sürdüğü dengeleme teorisi (compensation theory) ile bireylerin çalışma hayatından dolayı yaşadığı gerilimleri, karşılaştığı engelleri ve yaşadığı stresi unutmak veya onlardan uzaklaşmak için rekreatif faaliyetlere yöneldiği ve yönelmesi gerektiği görüşünü paylaştı. Bu teoride rekreatif faaliyetlerin bireylerin yaşamının bir alanında oluşan olumsuzluklar (çalışma alanı) yaşamının diğer alanında gerçekleştirdiği olumlu eylemler ile (boş zaman, rekreasyon) bir nevi dengelediği görüşü ileri sürülmektedir. Ellis ise 1973 yılında ortaya koyduğu “uyarı arayışı teorisi” ile rekreatif faaliyetlerin, bireylerin tatmin edilememiş duygularını giderdiği görüşünü ileri sürdü. Buna göre heyecan, risk, zevk vb. insani duygular, rekreatif faaliyetlerle giderilebilmektedir.

Rekreatif faaliyetlerin modern çalışma hayatının ve modern yaşamın bireylerde oluşturabileceği çeşitli hastalıkları engellemede rolü olduğu bilinmektedir. Modern çalışma hayatı daha ziyade ofislerde ve hareketsiz, bilgisayar vb. teknolojik aletlerin kullanımı ile gerçekleşmektedir. Bu ise hareketsiz bir yaşamın oluşumunu hızlandırmaktadır. Bunun yanı sıra bireyler, iş yaşamının dayattığı hızlı yaşam, dinamik olma, zaman baskısı vb. faktörlerle beslenme ihtiyaçlarını da trans yağlar içeren hazır gıdalar veya fast food ayaküstü beslenme tarzları ile geçiştirmekte veya öğün atlayabilmektedir. Bu durum ise toplumda obezite oluşumunu tetikleyen faktörlerin başında gelmektedir. Obezitenin ise diyabet, tansiyon, kalp damar hastalıkları gibi çeşitli kronik rahatsızlıkları tetiklediği tıbbi olarak kanıtlandı. Bu bağlamda aktif bir rekreatif yaşam biçiminin bireyleri çeşitli sağlık sorunlarından koruyacağı anlaşılmaktadır.

Modern yaşam ve modern çalışma hayatı, aynı zamanda insanlara gün içerisinde birden fazla rol sunmakta ve bireylerden bu rollerin gereksinimlerini karşılaması beklenmektedir. Zaman baskısı, iş yükü, rollerin gerekliliklerinin yerine getirilmesi, hızlı yaşam vb. faktörler insanlarda gerilimi artırmakta, stresi tetiklemekte, anksiyete vb. psikolojik rahatsızlıkların oluşumunu hızlandırabilmektedir. Bu durum ise bireyleri yalnızlaştırabilmekte, istenmeyen davranışların (intihar, madde kullanımı, alkolizm vb.) gelişimini tetikleyebilmektedir.

Sonuç olarak rekreatif faaliyetlerin bireylerin fiziksel, ruhsal ve sosyal ihtiyaçlarını gidermede büyük rol oynadığı anlaşılmaktadır.