Ölüdeniz (Fethiye) Kirlilik Etüdü Proje Çalışmaları
Araştırma Plan ve Proje Proje
(1985)
-
2020
Muğla’nın Fethiye ilçesi sınırlarında kalan Ölüdeniz ve çevresindeki mevcut deniz kirliliğini belirlemek için 1985 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı Turizm Genel Müdürlüğü adına Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü öğretim elemanları tarafından hazırlanan projedir. Proje ekibi şu isimlerden oluşmaktadır: Doç. Dr. Orhan Uslu (başkan), Doç. Dr. Aysen Müezzinoğlu (başkan), Doç. Dr. Adnan Akyarlı (başkan), Prof. Dr. Ahmet Samsunlu (danışman), Araş. Gör. Nazmi Topçu (proje koordinatörü), Doç. Dr. Sumru Ünsal (biyoloji ekibi), Arş. Gör. Delya Sponza (laboratuvar ekibi), Arş. Gör. Ersin Kasırga (laboratuvar ekibi), Uzm. Ecz. Necmettin Kovancı (laboratuvar ekibi), Uzm. Kadir Kestioğlu (laboratuvar ekibi), Kim. Hayrettin Çalhan (laboratuvar ekibi), Yard. Doç. Dr. Erol Sönmez (topografya ekibi) ve Öğ. Gör. Çetin Varlıorpak (topografya ekibi) ve Dr. Necdet Alpaslan (proje yardımcısı), Çev. Müh. Erol Saner (proje yardımcısı), Çev. Müh. Güven Özalp (proje yardımcısı) ve Çev. Müh. Gülay Demircioğlu (proje yardımcısı).
Projenin amacı, doğal güzellik ve turistik potansiyeliyle ün kazanan Ölüdeniz ve çevresinde mevcut deniz kirliliği düzeyini belirlemek için yapılacak araştırma sonuçlarından yararlanılarak mevcut su kalitesinin iyileştirilmesine yönelik öneriler getirilmesidir. Projede, Ölüdeniz’de mevcut ekosistemin çeşitli elemanlarını ve bunların kendi aralarındaki etkileşimlerini ortaya koyduktan sonra, bu doğal dengenin kendi kendini koruma gücünü değerlendirerek kalite bozulmalarını ortaya koyma şeklinde bir yöntem benimsendi. Ölüdeniz ve Belceğiz bölgesi arasında kalan boğazda sabit istasyonlar belirlendi. Yazın her ay, kışın Şubat’ta olmak üzere toplam beş defa bu istasyonlar ziyaret edilerek “in situ” ölçme ve örneklemeler yapıldı. Böylece denizin fiziksel, kimyasal ve biyolojik özellikleri ortaya kondu.
Elde edilen verilere göre denizi kirletmeye etkisi olan kaynaklar tartışılarak kirliliğin nedeni belirlenmeye çalışıldı. Son olarak da kirletici kaynaklardaki muhtemel gelişmeler de düşünülerek ileride ortaya çıkması muhtemel ekolojik denge sorunları tartışıldı ve bunların ortadan kaldırılması için somut bazı öneriler geliştirildi. Toplam 85 sayfadan oluşan proje dokuz bölümü içeriyor. Çalışma, giriş, amaç, kapsam; Ölüdeniz’in genel karakteri; Ölüdeniz’in (Fethiye) biyolojisi, araştırma yöntemleri, biyolojik bulgular, biyolojik değerlendirme; Ölüdeniz’in oşinografik özellikleri, temel fiziksel oşinografik özellikler, temel kimyasal oşinografik özellikler, Ölüdeniz’de su değişim modeli; Ölüdeniz’de kirlenme özellikleri, mikrobiyolojik bulgular, organik madde yükü (BOI5 ve KOI) fosfor dengesi ve ötrofikasyon olasılığı, petrol hidrokarbonları, diğer kirleticiler; Ölüdeniz’in yüzeysel ve derinlik boyunca su hareketliliği, drog izleme çalışmaları, gel-git izleme çalışmaları, akıntılar, hidrolojik çevrim; Ölüdeniz’i etkileyen faktörler, kirletici kaynaklar, arazi kullanımı; Sonuç ve öneriler ile Kaynaklar bölümlerinden meydana geliyor.
Referanslar
Uslu, O., Müezzinoğlu, A., Akyarlı, A., Ünsal, S., Topçu, N., Alpaslan, N. ve Sponza, D. (1985). Ölüdeniz (Fethiye) Kirlilik Etüdü Proje Çalışmaları. İzmir: Kültür ve Turizm Bakanlığı Turizm Genel Müdürlüğü.