Uzun ve kısa metraj filmleri odağına alan uluslararası nitelikte bir film festivali etkinliğidir. 2010 yılında başlayan festival, her yılın kasım aylarında gerçekleşmektedir. İlk dokuz yıllık sürecinde yedi gün süren festival, Malatya’nın çok çeşitli noktalarında gerçekleşmektedir. Şehir, seçili sinema salonları, belediye tesisleri, üniversite, alışveriş merkezleri vb. birçok mekanda, çeşitli etkinlikler ile, şehir festival süresince sinemayla iç içe yaşamaktadır. Festivale ilk senesinden bu yana birçok kurum-kuruluş katkıda bulundu. Bunlara örnek olarak Malatya Valiliği koordinatörlüğünde: Malatya Belediyesi, Malatya Kayısı Araştırma-Geliştirme ve Tanıtma Vakfı, İnönü Üniversitesi, Fırat Kalkınma Ajansı verilebilir. Festivalin yapılış amacı, ulusal uzun/kısa metraj yapımları Malatya ile buluşturmak, bu filmlerin yapımcılığını para ödülü ve heykeller ile teşvik etmek; bunun yanında Malatya ilinin tanıtımına katkıda bulunmaktadır. Festival 2010-2019 yılları arasında aralıksız devam ederken, 2020 yılını etkisi altına alan korona virüs pandemisi nedeniyle 2020 yılında yapılamadı.

Festival, uzun ve kısa metraj ana başlığı altında çeşitli kategorilerde filmleri değerlendirmektedir. Uzun ve kısa metraj filmler için deneysel, belgesel, animasyon ve kurmaca kategorilerinde yapımlar başvuru yapabilmektedir. Uzun metraj için asgari 60 dakika, kısa metraj için azami 15 dakikalık yapımlar ile dahil olabilmektedir. Festivalin ilk senelerinde 10 kadar kategoride ödül verilirken, 2019 yılının verilerine bakıldığında 27 kategoride ödül verildiği görülmektedir. Bu kategorilere örnek olarak, Onur Ödülleri, Türk Sineması Emek Ödülleri, En İyi Film, En İyi Kadın Oyuncu, En İyi Erkek Oyuncu, Jüri Özel Ödülü ve daha fazlası örnek verilebilir. Ödüllerin çoğu Kristal Kayıs adının yanına kategori tanımlanarak verilmektedir. Değerlendirmeler, beş jüriden oluşan bir komisyon çerçevesinde yapılmaktadır. Bu komisyonda, tanınmış film yapımcıları, usta yönetmenler, sinema emekçileri, akademisyenler, oyuncular, sinema tarihçileri vb. olabilmektedir.

Festival kapsamında film gösterimlerinin yanında, birçok destekleyici; şehri tam anlamıyla sinema havasına sokan etkinliklerin düzenlendiği görülmektedir. Bunlara tanınmış sinemacılarla söyleşiler, usta-çırak buluşmaları, çalıştaylar, paneller, atölyeler örnek gösterilebilir. Bunun yanında yine tanınmış simalarla huzurevi ziyaretleri, konteyner kent ziyaretleri, fidan dikimi etkinlikleri tesis edilerek, festivalin sosyal sorumluluk yönü ortaya çıkmaktadır. Festivalin amaçları doğrultusunda, katılımcılarla Malatya ve çevre bölgelerdeki tarihi, doğa, kültürel geziler yapılmakta, şehrin tanıtımına katkı sağlanmaktadır. Festival, yapıldığı her sene ulusal ve uluslararası basında kendine yer bulmuş; festivale ait kırmızı halı geleneği ve kesitleri ulusal televizyon kanallarından naklen yayınlanmaktadır.