Kayseri Saat Kulesi
Doğal ve Kültürel Miras Saat Kulesi
(Kocasinan, Kayseri, 1906 - )
-
2024
Kayseri’nin merkez Kocasinan ilçesinde bulunan Kayseri Saat Kulesi, Cumhuriyet Meydanı'nda yer almaktadır. Kayseri’nin önemli kamusal alanlarından biri olan Cumhuriyet Meydanı, park haline getirilmeden önce sebze bahçesi olarak kullanılmaktaydı. 1881-1901 yıllarında sebze bahçelerinin büyük bir bölümü istimlâk edilerek "millet bahçesi" adında bir park haline getirilmiştir. Osmanlı Padişahı II. Abdulhamit, Anadolu'nun birçok vilayetine saat kulesi ve muvakkithane yapılması emrini vermiş ve bu emir doğrultusunda Kayseri Sancağı'na da bir saat kulesi inşa edilmiştir. 1906 yılında inşa edilen Kayseri Saat Kulesi ve Muvakkithanesi, dönemin sancakbeyi Haydar Bey’in destekleriyle Tavlusunlu Salih Usta’ya yaptırılmıştır.
Kesme taştan, kare planlı olarak inşa edilen Kayseri Saat Kulesi, on metre yüksekliğindedir. Yapının iç kısmı, sarmal şekildedir. Kuleye, helezon merdivenlerle çıkılmaktadır. Enine uzanan kabartmalı kenarlar(silmeler) ile yapı üç kata bölünmüştür. Sivri piramidal külah biçiminde olan çatı kısmı, sonradan çinko ile kaplanmıştır. Piramidal külah bölümünde dikdörtgen açıklıklar bulunurken, bu kısmın içine ise saat çanı yerleştirilmiştir. Yapının dört tarafında saat için yapılmış dairesel açıklıklar bulunmaktadır. Çatı kısmında yön okları ve rüzgarın yönünü gösteren bir ok işareti bulunmaktadır. Saat kulesine bitişik olarak inşa edilen dikdörtgen yapıdaki mekân, muvakkithane yani saat odasıdır. Bu yapıda, güneşe bakılarak namaz vakitleri belirlenmektedir.
Kayseri Saat Kulesi, Millî Mücadele yıllarında Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin Kayseri Şubesi olarak kullanılmıştır. Yapı, 2009 yılında geniş kapsamlı bir yenileme geçirmiştir. Başlangıçta askerlik işlemleri için kullanılan saat kulesi, daha sonra belediyeye ait bir turizm bürosu olarak hizmet vermiştir. Şu anda ise Kayseri Büyükşehir Belediyesi tarafından kullanılmaktadır.
Referanslar
Karatepe, Ş. (1999). Kendini Kuran Şehir. Kayseri Büyükşehir Belediyesi Yayınları, Kayseri.
Kayseri Belediyesi. (2017). Saat Kulesi, https://www.kayseri.bel.tr/kesfet-listeleme/saat-kulesi, (Erişim tarihi: 18.02.2024); T.C. Kayseri Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2009). Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri – I. Orka Matbaacılık, Kayseri, https://kayseri.ktb.gov.tr/Eklenti/6633,kayseritasinmazkulturvarliklari-envanteripdf.pdf?0, (Erişim tarihi: 18.02.2024); Tırnakçı, A. (2020). Kentsel Peyzaj Tasarımı Açısından Tarihi Kayseri Kent Meydanının (Cumhuriyet Meydanının) İrdelenmesi, Turkish Journal of Forest Science, 4(2): 314-332; Türkiye Kültür Portalı. (2021). Kayseri Saat Kulesi, https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/kayseri/gezilecekyer/saat-kulesi862172, (Erişim tarihi: 18.02.2024).