Türkiye’nin Batı Karadeniz Bölgesi’nde yer alan Karabük, 06. 06. 1995 tarihinde Çankırı ilinin Ovacık ve Eskipazar ilçeleri ile Zonguldak ilinin Yenice, Safranbolu ve Eflani ilçelerinin birleştirilmesiyle Türkiye’nin 78. ili oldu. Kuzeyde Zonguldak ve Bartın, doğuda Kastamonu, güneyde Çankırı ve batıda Bolu illeri ile çevrili olan Karabük, Türkiye’nin sayılı ağır sanayinin merkezi olan illerinden biridir. Ekonomik yapı öncelikle demir ve çelik sanayisine dayanıyor. Safranbolu’nun Karabük’ün ilçelerinden biri olması sayesinde ekonominin ikincil dayanağı turizmdir.

Son yıllarda Karabük’ün Safranbolu ilçesi özellikle yerli turistlerin dini ve milli bayram tatillerinde, okul tatillerinde ve günübirlik ziyaretlerle en çok tercih ettiği destinasyonlar arasındadır. TÜİK’in adrese dayalı nüfus kayıt sistemine göre, Karabük il nüfusu 248.014’tür. Türkiye’nin ve ilin önemli turizm merkezlerinden biri olan Safranbolu’nun toplam nüfusu ise 67.042 kişidir. Safranbolu’nun UNESCO Dünya Miras listesi'nde yer alması ve korumanın başkenti unvanıyla anılması, popüler bir destinasyon merkezi olmasında belirleyici bir faktör oldu. Son 25 sene içinde ilçeyi 16 milyon yerli ve yabancı turist ziyaret etti. Suha Arın’ın yönetmenliğinde Safranbolu’da Zaman belgeseli (1977) ve koruma alanındaki akademik çalışmalarla turizm alanına başlangıç yapan Safranbolu, 17 Aralık 1994 tarihinde UNESCO Dünya Miras Listesi’ne alındıktan sonra popüler bir turizm merkezine dönüştü.

Karabük demir ve çelik fabrikalarının temel atılma tarihi olan 03. 04. 1937, bir kent olarak Karabük’ün de kuruluş tarihidir. Temel atma öncesi 15 ev ve altı samanlığın olduğu bir köy ve altı yerleşimi olan Karabük, Ankara-Zonguldak demiryolu üzerinde bir istasyon olarak göze çarpmaktaydı. Atatürk’ün talimatıyla İsmet İnönü’nün Karabük Demir Çelik Fabrikaları'nın 3. 04. 1937 tarihinde temelini atmasıyla Türkiye’nin ağır sanayi hamlesinin başladığı yer oldu. Bu tesis Ereğli Demir Çelik ve İskenderun Demir Çelik Fabrikaları'nın kuruluşunda büyük rol oynadı. Böylece Karabük, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu şehri misyonunu üstlenen önemli bir merkez oldu. Türkiye’de yollar, köprüler, fabrikalarla inşa edilirken Karabük’te üretilen demir ve çeliğin önemli bir kurucu unsur olduğu görülüyor.

1980’li yıllara kadar da “Cumhuriyet kenti” unvanıyla Cumhuriyet kazanımlarının göstergelere dönüştüğü ve somutlaştığı yaşam alanlarından biri olarak göze çarptı. Safranbolu’nun bir destinasyon olarak ünlenmesinden önce, Karabük bir merkez olarak pek çok yerli ve yabancı kişi tarafından ziyaret edildi. Bu bağlamda Karabük demir ve çelik işletmelerinin merkezi olması ve demirin ördüğü küçük bir Anadolu şehri olması bakımından Karabük, tarihsel olarak bir açık hava müzesidir. Fabrikanın Türkiye Cumhuriyeti tarihindeki rolüne istinaden yaşayan bir bellek ve hafıza olması, müze olarak nitelendirilmesi için yeterli bir gerekçedir. Fabrikanın içindeki ve dışındaki tarihi yapılar, belleği canlı tutan sözlü ve yazılı kültür unsuları ile fabrikanın bütününe hakim olan diğer kültür unsurları, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş hikayesini somutlaştıran önemli ayak izlerini oluşturuyor.

Karabük’ü bir turizm merkezi olarak düşünmek, tarihsel belleğin geçmişten bugüne taşıdığı temel kurucu unsurları betimlemekle doğrudan ilişkilidir. Karabük’ün kurucu unsurlarından ilki demir ve çelik fabrikası, diğer ikisi Yenişehir ve Türkiye’nin en planlı mahallesi olarak kurulan Beşbinevler’dir. Karabük ve Safranbolu arasında kurulan mahalle Sümerkent olarak hayal edilerek tasarlandı, daha sonra Beşbinevler Mahallesi adıyla anıldı. Bu nedenle Karabük Demir ve Çelik Fabrikasının üstlendiği rol aynı zamanda şehri kuran sanayileşme olgusuyla birlikte düşünülüyor. Türkiye’nin örnek şehirlerinden biri olarak kurulan Karabük’ün şehirleşme sembolü ise özellikle Yenişehir Mahallesi’dir. Elli evler, Yetmiş Evler, Yüz Evler, Dere Evler ve Çamlık Yenişehir’i oluşturan tarihi alanlardır. Yenişehir, bahçeli konutları, planlı ve düzenli yapısı ile Karabük insanı için merkezi ısıtması nedeniyle Sıcak Su Mahallesi olarak biliniyor. Öyle ki çocukların okuması için gerekli motivasyon yapılırken halk arasında “Bir gün sen de Demir Çelik Fabrikası'nda çalışabilir, Sıcak Su Mahallesi’nde yaşayabilirsin” söylemi hakimdir. Merkezi sistemle ısınmasından dolayı bu isimle anılan Yenişehir, Türkiye Cumhuriyeti’nde düzenli ve planlı bir yerleşim merkez olması bakımından birçok kentten farklı yönüyle vurguya değerdir.

Ankaraya 236 kilometre, İstanbul'a 400 kilometre olan Karabük’te havaalanı yoktur, ulaşım karayolu ve demiryolu ile sağlanıyor. En yakın havaalanları Zonguldak ve Kastamonu’dadır. Karabük’te turizm hareketliliğini sağlayan öncü ilçe Safranbolu’dur. Bunun yanında inanç turizmine özgü ziyaret yerleri ile dikkat çeken Karabük’ün en popüler destinasyonu Bahaddin Gazi Türbesi’dir. Türbe, bütün sene boyunca Türkiye’den farklı insanlar tarafından ziyaret edilmektedir. Ayrıca adı geçen alanda, 1994 yılında başlayan ve 2019 yılında 26. kez düzenlenen Bahaddin Gazi’yi Anma Etkinliği olarak Dede Yaylası Şenlikleri gerçekleşiyor. Eflani ilçesine bağlı köy ve mahallerde bulunan türbeler etrafında gerçekleşen hıdrellez etkinlikleriyle de Türkiye’nin birçok şehrinden gelen yerli turistler ağırlanıyor. Bu etkinlikler türbe veya mezarlık etrafında yapılıyor, kurbanlar kesiliyor, dualar edilip yemekler yeniyor. Türkiye’nin en büyük blok ormanları olarak bilinen; ağaçları, derin vadileri, akarsuları ve barındırdığı yaban hayatı çeşitliliğiyle Avrupa’nın yüz orman sıcak noktasından biri kabul edilen Yenice de Karabük’te bulunuyor. Doğa ve kamp turizmi açısından Türkiye’de hala kültürel varlığını devam ettiren sayılı orman köylerinden birçoğu da Yenice ve Eskipazar’dadır.

MÖ I. yüzyılda kurulduğu ve MS VIII. yüzyıla kadar yerleşim amacıyla kullanıldığı varsayılan Hadrianapolis antik kenti, Eskipazar ilçesinde yer alıyor. Antik kent, Batı Karadeniz’in Zeugması olarak adlandırılıyor. Arkelojik kazılarda 1.800 yıl öncesine ait eserler bulundu. Bilimsel kazıların 2003 yılında başladığı kentte bulunan tarihi eserler, buranın önemli bir Roma kenti olduğunu gösterdi. Hadrianapolis, inanç ve müze turizmi kapsamında önemli turizm merkezlerinden biri olarak ön plana çıkmaya başladı.

Yenice, Ovacık, Safranbolu ve Eflani ilçelerinin doğa turizmi kapsamında da önemli destinasyon merkezlerine sahiptir. Bulak Köyü’nde bulunan Bulak Mencilis Mağarası ile Safranbolu’daki Hızar Mağarası, dünya mağaralar listesine giren sayılı doğal unsurlar arasındadır. Karabük’te, her yıl ilkbahar ve yaz aylarında yayla şenlikleri yapılıyor. Kış aylarında 2019 sonunda açılan Keltepe Kayak Merkezi’nde kış sporları gerçekleştiriliyor. İlk olarak günübirlik kullanım için hazırda bulunan Keltepe Kayak Merkezi’nin ilerleyen dönemde önemli bir kış turizmi merkezi olacağı öngörülüyor. Ayrıca Sorgu Yaylası, Avdan Yaylası, Boduroğlu Yaylası, Uluyayla, Sarıçiçek Yaylası; doğa sporları, atlı yürüyüşler, çadırlı kamp ve tırmanma için turizm çeşitliliğini sağlayan alternatif destinasyonlardır. Karabük’te konaklamak için Safranbolu’da yer alan birçok küçük işletme konak yer alıyor. Ayrıca farklı konfor seviyelerinde kurumsal veya butik birçok otel bulunuyor.