Kanlıdivane (Kanytellis), Türkiye’nin Akdeniz kıyısında, Mersin’in yaklaşık olarak 60 kilometre batısında ve Mersin-Silifke karayolunun üç kilometre içerisinde yer alıyor. Yerleşim konum olarak burada bulunan ve obruk olarak adlandırılan büyük bir yer çöküntüsünün etrafında yer alıyor. 2011-2016 yılları arasında gerçekleştirilen proje ile alanda çevre düzeni çalışmaları ve kazılar yapıldı.

2011 yılında Mersin Valiliği'nin yürütücülüğünde ve Mersin Üniversitesi'nin bilimsel danışmanlığında başlatılan Kanlıdivane Koruma ve Geliştirme Projesi çalışmaları kapsamında antik yerleşimin koruma-kullanım şartlarının oluşturulması, planlama, sunum, uygulama ve denetim aşamalarına ait çözümler üretilmesi hedeflendi. Yapılan arkeolojik çalışmalar sonucu tespit edilen kalıntılar, yerleşimdeki iskânın Hellenistik dönemde başladığı ve Geç Antik döneme kadar kesintisiz devam ettiğini gösteriyor (yaklaşık olarak MÖ III. - MS VII. yüzyıllar arası). Obruk kenarındaki kule sahip olduğu özellikleri açısından buradaki tek Hellenistik dönem yapısı olarak biliniyor. Kulenin güneybatı köşesinde iki yazıt kulenin MÖ III. yüzyıl sonu – II. yüzyıl başında Tarkyaris’in oğlu rahip kral Teukros tarafından yaptırıldığını ve Zeus Olbios’a adanmış olduğunu kanıtlıyor.

Roma döneminde yerleşimin çevresinin nekropolis olarak kullanıldığı görülüyor. Yerleşimde bu döneme tarihlenen çok sayıda mezar ve mezar anıtı bulunmaktadır. Bunlar çoğunlukla MS II. ve III. yüzyıllara tarihlenen eserlerdir. Aba’nın mezarı olarak adlandırılan tapınak tipli mezar anıtının üzerindeki yazıtta, burasının Elaiussa Sebaste antik kentinin khorasındaki bir yerleşim olarak tanımlanmış olması önemlidir. Bu durum, yerleşimin MS II. ve III. yüzyıllardan itibaren sahip olduğu kırsal karaktere işaret ediyor. Kanytellis obruğunun 350 metre batısında, geniş bir çöküntü alandaki Çanakçı nekropolisi ise sahip olduğu kaya mezarlar ve kabartmalarla antik yerleşimin en dikkat çekici örneklerini barındırıyor.

Kanytellis’de bugün yüzeyde görülen kalıntıların çoğu yerleşimin Geç Antik dönemde iskân gördüğüne işaret ediyor. Dördü obruk kenarında olmak üzere beş kilisenin ve bir şapelin varlığı, yerleşimin şimdiye kadar kutsal alan olarak kabul edilmesine yol açar. Ancak, bu döneme ait kiliselerin yanı sıra çok sayıdaki konutun ve zeytinyağı atölyesinin varlığı, antik yerleşimin bu evrede önemli bir üretim merkezi olduğuna işaret eder. Yerleşimdeki araştırmalar sonucunda zeytinyağı atölyesi olarak kullanılmış olan 15 yapı tespit edilir. Yerleşimde bu dönemlerde endüstriyel olarak adlandırabileceğimiz boyutta üretim gerçekleştirilir. Yerleşimde bu döneme ait çok sayıda konut da vardır. Bunlar sahip oldukları özelliklerle Geç Antik dönem kırsal konutlarıdır ve bu sebeple yerleşimin kırsal karakterini destekleyen kanıtlar arasındadır. Bütün veriler, Kanytellis’in Geç Antik dönemde önemli bir kırsal yerleşim olduğunu gösteriyor. Yerleşimdeki kiliselerden yola çıkarak Kanytellis’i bir kutsal alan olarak nitelemek doğru değildir. Yerleşimdeki kiliselerin ihtiyaç nedeniyle değil, ekonomik refahın göstergesi olarak yapıldıkları görülmektedir.

Geç Antik dönemden sonraki uzun bir süre boyunca yerleşimdeki iskâna ait kalıntı ya da yerleşimin karakteriyle ilgili materyal mevcut değildir. XV. yüzyıldan itibaren bölgeye yerleşmeye başlayan Türkmen grupları geldiğinde antik yerleşimin terk edilmiş olduğu düşünülmektedir. Zaman içinde bu Türkmen gruplarından bazıları antik yerleşiminin kalıntılarının bulunduğu alana yerleşirler.

Yerleşimden bahseden araştırmacılar yerleşimin ismi için farklı yazımlar kullanmaktadır. Th. Bent, Kanygelleis (Khani-diwani) olarak adlandırdığı yerleşim için R. Heberdey ve A. Wilhelm T6 mezarı ve bir lahit üzerinde tespit ettikleri Kanytelleis (Kanytelideis) ismini kullandılar. Bu isim S. Eyice tarafından da kabul gördü ve ismi kullanıldı. Bunun yanı sıra Eyice tarafından 1946 tarihi devlet kayıtlarına göre XIX. yüzyıldan itibaren bölgenin anonim olarak Kannidalı, Kanıdivan, Kanlıdivan isimleri ile bahsedilmekte olduğu ancak Kanlıdivane ismine rastlanılmadığı aktarılmaktadır. V. Langlois tarafından bahsedilen ve II. Theodosius (408-450) zamanında burasının Neopolis adıyla tekrar kurulduğu yönündeki bilginin doğrulu tartışmalıdır ve bu bilgiyi doğrulayacak kaynak yoktur.