Ilgaz Dağı Milli Parkı
Doğal ve Kültürel Miras Ulusal Park
(Çankırı, 1976 - )
-
2019
Sahip oldukları doğal güzellikler, zengin fauna ve flora çeşitliliği, sulak alanları, temiz hava ve eşsiz manzara gibi çekim unsurları ile milli parklar günümüzde rekreasyonel etkinlikler için önemli cazibe merkezlerinin başında gelmektedir. 02.06.1976 tarihinde ilan edilen 1088,61 hektar büyüklüğündeki Ilgaz Dağı Milli Parkı, Batı Karadeniz Bölgesi’nde, Çankırı ve Kastamonu illeri sınırları içinde (750,86 hektarı Kastamonu, 337,75 hektarı Çankırı il sınırları içerisinde) yer almaktadır. Barındırdığı doğal, kültürel ve rekreasyonel kaynak değerleri ile bölgesel ve ulusal ölçekte önemli bir çekim merkezi konumundadır.
Çankırı kent merkezine 80 kilometrelik; Kastamonu kent merkezine ise 40 kilometrelik uzaklıkta olan Ilgaz Dağı Milli Parkı’nın yüzde 41’lik bölümü Mutlak Koruma, yüzde 58’lik bölümü Sınırlı Kullanım Alanı ve yüzde 1’lik bölümü ise Kontrollü Kullanım alanı olarak ayrılmıştır.
Karadeniz Bölgesi’nden İç Anadolu’ya geçiş bölgesinde yer alan Ilgaz’ın 2587 metrelik rakımı ile Büyükhacet Tepesi en yüksek zirvesi konumundadır. Büyükhacet Tepesi’nin dört kilometrelik batısında yer alan Küçükhacet Tepesi ise 2500 metreden yüksek rakımı ile ikinci yüksek zirvesi konumundadır. Kozançal Tepe (2070 metre), Karakeçilik Tepe (1999 metre), Baldıran Tepe (1931 metre) ve Şadımanın Tepe’leri de (1843 metre) dağcılık için farklı imkânlar barındırmaktadır.
Karakeçilik Tepisi’nin kuzey yamaçlarına bakan eteklerinde 720 metre uzunluğunda telesiyej ve 1450 metre uzunluğunda teleski pistine sahip Ilgaz Kayak Merkezi Alp tipi kayak için belirlenmiş olan eğim derecesi kriterine göre de uygun bir imkân sunmaktadır. 1800 metre rakıma sahip olan Doruk mevkii, kış sporları imkânlarının yanı sıra yaban hayatı çeşitliliğiyle de ziyaretçi çekmektedir. Kış sporlarına yönelik sağladığı imkânlarla aralık, ocak, şubat ve mart aylarında ve bu dönemlerde özellikle hafta sonları ziyaretçi sayısı artmaktadır. Milli park alanında kar yağışı Kasım ayında başlayarak Mayıs ayına kadar devam edebilmekte, kar örtüsü ise Kasım ayında oluşmakta ve Nisan ayına kadar ulaşmaktadır. 01. 12.-15 Nisan tarihleri arası kayak için uygun zaman aralığı olmakla beraber snowboard ve kızak aktivitelerine de yönelik uygun imkânlara sahip olan Milli Park yılın farklı dönemlerinde de beklentileri karşılayabilecek çeşitli rekreasyon faaliyetlerine ve doğa sporlarına dayalı etkinliklere ev sahipliği yapmaktadır.
Orman alanları, flora ve fauna çeşitliliği, Jeolojik-jeomorfolojik yapısı, doğal, kültürel ve rekreasyonel arz potansiyeli ile sadece kış turizmi-kış sporları için değil aynı zamanda dağ yürüyüşü (trekking), dağ bisikleti, foto safari etkinlikleri, kampçılık, botanik turlar, yaban hayatı gözlem ve kuş gözlemi vb. gibi doğa temelli rekreasyon etkinlikleri için de önemli kaynak değerlere sahip olan Milli Park pek çok aktiviteye ev sahipliği yaparak her geçen yıl daha fazla kişi tarafından ziyaret edilmektedir. Milli park sınırlarındaki Ilgaz Kış Sporları Turizm Merkezi, özellikle kış aylarında yoğun olmak üzere tüm yıl boyunca ziyaretçilere eğitsel ve rekreasyonel amaçlı farklı imkânlar da sunmaktadır. Ziyaretçiler, doğa yürüyüşü, dinlenme vb. etkinlikler için Milli Parkı genellikle ilkbahar ve yaz aylarında tercih etmektedirler. Yaz döneminde ise piknik amaçlı ziyaretlere ev sahipliği yapmaktadır. Kentleşme ve kentlileşmenin getirdiği olumsuzluklardan uzaklaşmak isteyen ziyaretçiler için park alanı içerisinde yaklaşık 13 kilometrelik uzunluğunda yürüyüş parkuru yer almaktadır.
Oteller bölgesinin 25 kilometrelik uzağında yer alan Kırkpınar Yaylası, olta balıkçılığına yönelik imkânlar barındırmakta ve 15 Haziran-15 Eylül tarihleri arasında ziyaretçiler sportif olta balıkçılığı yapabilmektedirler. Ilgaz Dağı Milli park sınırları içinde bulunan Baldıran Vadisi’nde alabalık üretim tesisi ve avlanma göletleri bulunmaktadır.
Ilgaz Dağı’nın 1.088,61 hektarlık alanı orman ekosisteminin yanı sıra, yaban hayatı zenginliği ve peyzaj çeşitliliğine sahiptir. Genel olarak alanın 1055 hektarında (yüzde 97) orman ekosistemi, 33 hektarında (yüzde üç) çalılık ekosistemi hüküm sürmektedir. Ilgaz Dağı’nın yamaçlarından zirvesine doğru iğne yapraklı ağaç türlerinden meydana gelen bitki örtüsü, çeşitli orman altı toplulukları ile desteklenmektedir. Orman örtüsünde yer alan başlıca türler; karaçam, köknar, sarıçam ve açık alanlardaki ardıçlardır. Milli park sınırları içinde 37 adet endemik (dördü Ilgaz endemiği, 33 adedi Türkiye’ye has endemik) olmak üzere toplam 234 takson bulunmaktadır. Yaban hayatı açısından da oldukça zengin olan Milli Park ve yakın çevresinde ayı, kurt, karaca, kızılgeyik vb. memeliler ile çeşitli kuş ve sürüngen türleri görülmektedir.
1980’li yılların sonlarında konaklama tesislerinin inşa edilmesinin ardından Milli Parkın en yoğun kullanım şeklini kış turizmine yönelik etkinlikler oluşturmaktadır. Konaklama tesislerinin yapılması ve alanın bölge ve ülke ölçeğinde tanınması ziyaretçi sayılarında artışın başlıca nedenleridir. 2008-2015 yılları arasında Milli Park 38.577 ile 43.045 kişi tarafından ziyaret edildi. 2011-2015 yıları arasındaki ortalama ziyaretçi sayısı 51.021’dir. Milli park içerisinde yedi adet, Milli Park sınırı/dışı bir adet olmak üzere toplam 1437 yatak kapasiteli sekiz adet tesis bulunmaktadır. İç Anadolu ve Batı Karadeniz Bölgelerinin en önemli çekim merkezlerinden biri olan Ilgaz Dağı Milli Parkı; doğal güzelliklerinin haricinde sempozyum, toplantı vb. pek çok etkinlik için de önemli bir destinasyon konumundadır.
Referanslar
http://www.cankiri.gov.tr/ilgaz-yildiztepe, (Erişim tarihi: 28.06.2019); https://kastamonu.ktb.gov.tr/TR-63883/milli-parklar-ve-korunan-alanlar.html, (Erişim tarihi: 11.07.2019); http://ilgazdagi.tabiat.gov.tr/, (Erişim tarihi: 11.07.2019); İbret, Ü. B. (2006). Ilgaz Dağlarında Kış Turizmi, Türk Coğrafya Dergisi, (44): 61-78; Kuter, N. (2007). Çankırı Kenti ve Çevresinin Turizm Açısından Değerlendirilmesi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 9 (11): 71-77. Öztürk, Y. (2018). Ilgaz Dağı Milli Parkı’nın Turizm ve Rekreasyonel Amaçlı Kullanımının İncelenmesi. B. Eryılmaz K. Özlü, Y. B. Keskin, & C. Yücetürk içinde, Sosyal Bilimlerde Güncel Akademik Çalışmalar (ss. 753-766). Ankara: Gece Kitaplığı.